İki ilin havası bozuldu

MERT İNAN İstanbul - Iğdırlılar, 9 Kasım’dan bu yana 24 saatlik ulusal hava kalitesi sınır değerlerinden ortalama 7 kat kirli hava soludu. 50 mikrogram/metreküp sınırını geçmemesi gereken PM10 değeri, 300 mikrogram/metreküp sınırını aştı. Uzmanlar kentte kronikleşen hava kirliliği sorununa karşı acil tedbirlerin alınması uyarısında bulundu. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yeni yayınladığı “2021 yılı Çevre Durum Raporu”nda da PM10 kirlilik değerlerinin 2021 boyunca Iğdır’da etkili olduğunu gözler önüne serdi.

‘Acil çözüm üretilmeli’

Milliyet’e konuşan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eski Müsteşarı Prof. Dr. Mustafa Öztürk, “Iğdır’da hava kirliliği alarm veriyor” uyarısında bulunurken, “Bu kirlilik 9 Kasım’dan beri devam ediyor. Kirlenmiş hava, soluyanları hasta eder ve hatta erken ölümlerine neden olur. Çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar ve solunum hasatlığı olanlar için bu hava çok tehlikeli. Acil çözüm üretilmesi gerekir. Doğal gaz kullanımı zorunlu olmalı, kalitesiz kömür kullanımına son verilmeli. Doğalgazın ulaşamadığı yerlerde elektrikle ısıtma teşvik edilmesi, muayenesi yapılmayan araçlar trafikten men edilmeli. Toplu taşıma önem verilmeli ve bisiklet yolları yapılmalı” dedi.

Yıllardır düşüktü

Rize’de ise kükürtdioksit oranının yüksek seyrettiği bilgisini veren Prof. Dr. Öztürk, Rize’deki kirlilikle ilgili şu uyarıda bulundu: “Kentte acil kötü kömür kullanılmasına Dur denilmeli. Kükürt seviyesinin yüksek olması yani kötü kömür kullanılması şehrin yeşil olmasına bakmaz. Yanma sonucu kükürt oluşur. Kükürt asidik özellikli olduğu için boğazı yakar ve solunum sistemine zarar verir. Şehrin meteorolojik şartları, çukur bölgeler hava kirliliğini artırıyor olabilir. Rize’de yıllardır düşük olan seviye bugünlerde niye yükselmeye başladı? Bu sorunun cevabı çalışmalarla ortaya çıkartılmalı.”

Özel çalışma önerisi

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala ise Iğdır’daki tabloyu sağlık üzerinden değerlendirirken, şunları söyledi: “PM10 değerlerinin böylesi yüksek seyretmesi sadece evsel ısınmayla pek mümkün görünmüyor. Kömür yanıyorsa kükürt değerlerini de yüksek olması gerekir. Sürekli havası en kirli bölge olması gerçekten akademi tarafından mercek altına alınmalı. Hava kirliliği özellikle iskemi, miyokard enfarktüsü, felç, kronik tıkayıcı akciğer hastalığı ve kanser açısından büyük risk teşkil ediyor. Partiküler maddeler, akciğer kanserinin nedeni olarak tanımlanıyor. Kömür tüketimi ve kömürlü termik santrallerden derhal vazgeçilmeli. Iğdır için özel araştırma ve çalışmalar yapılmalı. Denetimler titizlikle yapılmalı.”