05.08.2019 - 07:57 | Son Güncellenme:
GÜRKAN AKGÜNEŞ / İstanbul
‘Narkotik ağrı kesici’ olarak adlandırılan opioidler, başta ABD olmak üzere tüm dünyada tartışma konusu. Bağımlılık yarattığı gerekçesiyle kullanımından endişe duyulan opioid türü ilaçlar, Türkiye’de de şiddetli ağrı oluşan hastalıklarda kullanılıyor. Opioidlerin Türkiye’deki kullanımına ilişkin Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Algoloji Kliniği’nde görevli doktorların yaptığı bir araştırma ise Türkiye’deki doktorların “opiofobi” yaşadıklarını gösteriyor.
Ankara’da görevli 156 doktorla yapılan ankete göre, doktorların yüzde 67.9 u opioid reçete ederken tedirginlik hissediyor. Tedirgin olma nedenlerinde ilk sırayı yüzde 35.6 ile suistimal edilme alırken, bağımlılık yarattığı endişesi ise yüzde 24.1 ile ikinci sırada. Doktorların yüzde 12.6’sı yasal sorumluluktan da endişe ettiklerini belirtiyor. Yüzde 21.5’i ise yan etkisinden yana endişeli.
Bağımlılık korkusu
Araştırmaya katılan doktorların yüzde 82.7’si ağrı konusunda eğitim almadıklarını belirtirken, yüzde 50.3’ü ağrısı olan hastaya ilk seçenek olarak steroid olmayan antiinflamatuvar ilaç reçete ettiklerini beyan ediyor. Doktorların yüzde 23.9’u ilk seçenek olarak zayıf opioidi tercih ettiğini söylerken, yüzde 5.7’si kuvvetli opioidi ilk tercih olarak gördüklerini belirtiyor.
Araştırmadaki bir diğer ilginç veri ise doktorların yüzde 5.8’inin opioid reçete ettiği için hakkında soruşturma açıldığını vurgulaması. Yine çalışmaya katılan doktorların yüzde 11.5’i opioid bağımlısı hastasının olduğunu, yüzde 28.2’si ise opioid kullanımına bağlı olarak yan etki gördüğü hastasının olduğunu ifade ediyor.
Kendileri için çekinmiyorlar
Çalışmanın açığa çıkardığı bir diğer çarpıcı durum ise, doktorların hastalar için reçete etmekten tedirgin oldukları oipoidleri, şiddetli ağrı duymaları durumunda kendileri için kullanılmasını istemeleri. Çalışmaya katılan doktorların yüzde 86.5’i, şiddetli ağrısı olması durumunda kendine opioid ilaç verilmesini tercih ediyor. İstemeyen yüzde 13.5’luk grubun ilk endişesi ise yüzde 45.5 ile bağımlılık yapabileceği.
İkinci sırada ise yan etki endişesi var. Araştırmanın sonuç bölümünde de “Yaptığımız çalışmada ilginç olarak opioid reçete ederken tedirgin olduğunu ifade edenlerin yüzde 84’ü şiddetli ağrı nedeni ile tedavi almak durumunda kalsalar kendilerine opioid ilaç tedavisi verilmesini istediklerini, yüzde 67.9’ü ağrısı geçmez ise kendine verilen opioid dozunun artırılmasını istediğini belirtti” yorumu yer alıyor.