Yarım trilyonluk enerji desteği

Önder Yılmaz -  Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 2023 yılında doğal gaz ve elektrik sübvansiyonlarına 530 milyar TL kaynak ayırdıklarını açıkladı. Nebati, TBMM Genel Kurulu’nda bakanlığının bütçesi görüşmelerinde atmosferi esprili kişiliği ile yumuşattı. Muhalefetin eleştirilerine karşılık, “Biz hem birbirimizin dilinden hem birbirimizin gönlünden hem de birbirimizin gözlerinden çok iyi anlaşıyoruz” ifadelerini kullanan Nebati ekonomiye ilişkin özetle şu mesajları verdi:

İSTİHDAMDA ZİRVE: 2022 ilk 10 ayında istihdam artışı 1 milyon 227 bin kişi olmuştur. Ekim itibarıyla istihdam 31,2 milyon seviyesiyle tarihi zirveyi görmüştür.

CARİ AÇIK: İhracat kasım ayı itibarıyla yıllık 253 milyar doları aşarak cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyesine ulaşmıştır. İthalat ise yüksek enerji fiyatları sonucunda yıllık 360 milyar dolara ulaşmıştır. Cari açık, ihracat ve turizmin önemli katkısına rağmen enerji ve altın ithalatına bağlı olarak artmıştır. Ekim itibarıyla cari açık yıllık 43,5 milyar dolar gerçekleşmiştir. Ancak enerji ve altın hariç cari işlemler 49 milyar dolarlık bir fazlaya ulaşmış durumdadır. Cari açığın dönemsel ve yapısal nitelikte olup olmadığı çok önemli. Bu sene açık, dönemsel sebeplerden oluşmuştur. Enerji fiyatları geçen seneyle aynı olsaydı cari açık vermiyor olacaktık. Hiçbir sene 3 bin 500 dolara doğal gaz almadık, bu sene hariç.

276 MİLYAR DOLARDAN VAZGEÇTİK: Küresel olumsuz koşulların vatandaşlarımız üzerindeki etkilerini sınırlandırmak amacıyla gerekli tüm düzenlemeleri yaptık. Bu kapsamda, 2022 yılında 276,8 milyar lira vergi gelirlerinden vatandaşlarımız lehine vazgeçtik.

FAİZ PAYI: 2002’de yüzde 43,2 olan faizin bütçe içindeki payını, 2022 yılı başlangıç bütçesinde yüzde 13,7 olarak öngörmüştük. Yıl sonunda bu oranın yüzde 10,5’e gerilemesini bekliyoruz. 2023 yılı bütçe açığının gayrisafi yurt için hasılaya oranının yüzde 3,5 olarak gerçekleşeceğini öngörüyoruz. 2024 yılından itibaren bütçenin faiz dışı fazla vermesini de bekliyoruz.

530 MİLYAR SÜBVANSİYON: Doğal gaz ve elektrik sübvansiyonlarına 2023 yılı bütçesinde öngörülen kaynak 530 milyar TL. Tarıma ayrılan kaynağı 142,9 milyar liraya yükseltiyoruz, 2022 üretim yılı hububat grubuna yönelik mazot ve gübre desteğini 2023 yılı yerine öne çekerek yıl içerisinde kullandırıyoruz, buradan kaynaklanan finansman yükünü de üstlenmiş durumdayız.

BORÇ STOKU: AB tanımlı genel yönetim borç stokunun gayrisafi yurt içi hasılasına oranını 2002 yılında yüzde 71,5 seviyesinden 2021’de yüzde 41,8’e düşürdük. 2022’de bu oranın 5,1 puan daha azalarak yüzde 36,7 seviyesine gerileyeceğini öngörüyoruz. Türkiye’nin brüt dış borç stoku 444 milyar dolar seviyesinde yatay seyrediyor.