Kadınlar girişimcilikte erkeklerden daha başarılı

Beko’nun, kadınları girişimciliğe teşvik etmek ve bayi ekosisteminde kadın temsiliyetini artırmak amacıyla başlattığı “100 Kadın Bayi Projesi”, üçüncü yılını geride bırakırken Konda iş birliği ile Türkiye çapında “İstihdam ve Girişimcilikte Kadın” başlıklı kapsamlı bir araştırma yaptırdı. Araştırma sonuçlarında şu veriler elde edildi:

- Araştırmaya katılan kadınların onda biri hiç örgün eğitim görmemiş. 2010 yılında üniversite ve üstü eğitimli olan kadınların oranı yüzde 12, erkeklerin yüzde 17 iken, 2020 yılında bu oran erkeklerde yüzde 27’ye, kadınlarda yüzde 20’ye ulaştı.

- Kadınların çalışmama nedenleri arasında yüzde 18 ile çocuk/hasta bakımıyla uğraşmaları, yüzde 13 ile ev kadını olmaları öne çıkıyor.

Kadınlar daha başarılı

- Araştırma, girişimcilikte kadınların cesaretlendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Hayatında büyük ya da küçük bir girişimde bulunan erkeklerin oranı yüzde 36,5. Buna karşın bir iş kuran kadınların oranı yüzde 14,7. Araştırma, kadınların girişimleri konusunda daha başarılı olduğunu ortaya koyuyor. Katılımcılardan başladığı girişimi başarıyla sürdürdüğünü söyleyen kadınların oranı yüzde 31 iken, erkeklerde bu oran yüzde 23. 

- Kadınların da en az erkekler kadar iş hayatında lider olmaya istekli olduğu görülüyor. Soruları yanıtlayan kadınların yüzde 53’ü iş hayatında liderlik etmeyi sevdiğini söyledi. İstediği ve inandığı her işi yapabileceğine düşünen kadınlar yüzde 81 ile çalışan kesimde daha fazla. Çalışmayan kadınlarda oran yüzde 70.

Başarıda annelik faktörü

- Kadınlar ve erkekler iş hayatında başarıyı aynı kelimelerle ifade ediyor: Çalışkanlık, azim, mücadele, cesaret, yetenek, zekâ, mutluluk. Araştırmaya katılanların yüzde 47’sine göre kadının başarısı anne olmasıyla ölçülüyor. Yüzde 36 ile “saygınlık” çalışan kadınlara göre başarı ölçütü olarak ilk sırada geliyor.

- “Kadın işi erkek işi yoktur”, “Kadınların daha fazla kazanması sorun teşkil etmez” önermeleri de daha çok kadınlar tarafından destekleniyor. Kadınların yüzde 74’ü “Kadın işi erkek işi” diye bir ayrım olmadığını savunurken, erkeklerde bu oran yüzde 60’a düşüyor. Kadınının erkekten daha fazla kazanmasının sorun teşkil etmeyeceğine dair yargıya ilgili sonuçlar da benzer. (yüzde 74 - yüzde 63)

Cinsiyet yargıları azalıyor

- Kadınlar iş hayatına katıldıkça hemcinslerinin her işi yapacağına daha çok inanıyorlar. Türkiye genelinde araştırmaya katılanlar arasında şoförlüğün hem kadınlara hem erkeklere uygun bir meslek olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 52. Çalışan kadınların ise yüzde 68’i şoförlüğün her iki cinsiyete göre de olduğunu düşünüyor.

- Erkeklerin hala yüzde 55’i çocuk büyütürken eşinin bir işte çalışmasını istemiyor. Kadınlar arasında çocuk büyütürken çalışmak istemeyenlerin oranı yüzde 36.

Destek artıyor

- Hâlâ ilerlemeye ihtiyaç duyulmakla birlikte Türkiye genelinde kadınların iş hayatına katılımına ilişkin destek artıyor. Soruları yanıtlayanlar arasında kadınların iş hayatına katılımının artmasıyla toplumun daha sağlıklı hale geleceğini düşünlerin oranı yüzde 76. Çalışan kadınların da yüzde 90’ı bu görüşte.

- Yüzde 85, kadınların iş hayatına katılması için teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyor. Çalışan kadınlarda oran yüzde 94’e çıkıyor. Türkiye genelinde soruları yanıtlayanların yüzde 85’i çalışan kadınların ise yüzde 94’ü kadın ile erkeğin eşit ücret alması gerektiğini savunuyor.

Diploma ve dürüstlük

- Toplum genelinde kadının narin olduğu ve temel görevinin annelik olduğunu kabul gören bir anlayış var. Çalışan kadınlar bu görüşe karşı çıkıyor. Çocuklara kazandırılacak meziyetler konusunda kız çocukları için ilk sırada yüzde 33 ile diploma sahibi olmak geliyor, onu yüzde 30 ile özgüvenli olmak, yüzde 29 ile hakkını arayabilmek izliyor. Erkek çocuklar içinse ilk üç sırada yüzde 43 ile dürüstlük, yüzde 29 ile vatana millete bağlılık, yüzde 28 ile çalışkanlık geliyor.

Aile desteği belirleyici

- Ailesi tarafından eğitimde desteklenen kadınlar çalışma hayatında daha fazla rol alıyor. Çalışan kadınların yüzde 69’u eğitim almaları konusunda aileleri tarafından desteklendiklerini söylüyor.

- Çalışan kadınların yüzde 72’si ailelerinin çalışma hayatında kendilerine destek olduğunu ifade ediyor. Çalışmayan kadınların sadece yüzde 45’i ailelerinin kendilerini çalışmaya teşvik ettiğini belirtiyor.

Daha fazla özgürlük ve eşitlik

Araştırma sonuçlarını yorumlayan Konda Genel Müdürü Bekir Ağırdır, şunları söyledi:

“Ülkenin kalkınması için nüfusun yarısını oluşturan kadınların erkeklerle adil ve eşit eğitim imkanlarına sahip olması, istihdama ve hayata eşit katılımı gerekiyor. Tüm toplumsal algı, ahlaki ve kültürel dirençlere rağmen kadının istihdama katılımı hayata bakışını olumlu anlamda değiştiriyor. Evin içinde de yaşam kalitesi ve huzur artıyor.

Kadınların çalışma hayatına katılımıyla toplumun daha sağlıklı hale geleceğine, kadının çalışma hayatına katılımı için teşvikler geliştirilmesi gerektiğine, Türkiye siyasetinde daha çok kadının yer alması gerektiğine ve eşit ücret uygulamasının gerekliliğine kadınlar daha çok katılıyor.

Çalışan kadınlar tüm önermeleri en çok destekleyen kesim. Araştırma mevcut durum ne olursa olsun kadınların eşitlik konusunda geleceğe umutla baktığını ortaya koyuyor. ,

Değişen dünyanın, dönüşen toplumsal kabullerin kadınlar için daha fazla özgürlük ve eşitlik getireceğine inanç bir hayli fazla. Çünkü genç kuşak kadınların kendi nesillerinden daha bilinçli, daha eşitlikçi olduklarını düşünüyorlar.

Kadınlar Beko 100 Kadın Bayi Projesi’ni sadece maddi kaynak olarak görmüyorlar; kadınlara böyle bir imkân sunulmasının manevi olarak da kaldıraç etkisi olduğu konuşmalardan ortaya çıkıyor.”

HAZIRLAYAN: PINAR AKTAŞ pinar.aktas@milliyet.com.tr