10 adımda asgari ücret etkisi! 2025 yılında çalışma hayatında neler değişecek?

Mithat Yurdakul / ANKARA - Asgari ücretin açıklanmasıyla, çalışma hayatı ve sosyal güvenlikle ilgili pek çok ödeme de yeniden belirlendi. 2025 yılında geçerli olacak asgari ücret, brüt 26 bin 5 TL, net 22 bin 104 TL olarak açıklandı. Milyonlarca işçi ve ailesinin yanında çalışma hayatı ve sosyal ödeme kalemlerini etkileyen yeni asgari ücretle birlikte şu parametrelerde değişiklik olacak…

1-) Günlük ücret: Temelde asgari ücret günlük belirleniyor. Bütün parametreler de asgari ücretin günlük tutarı üzerinden hesaplanıyor. Bu çerçevede 2025 yılı için ayın tamamında çalışmış bir çalışanın SGK’ya bildirilebileceği en düşük brüt tutar 26 bin 5,5 TL iken, en yüksek tutar 195 bin 41,25 TL olacak.

2-) Bağ-Kur primi: Primini kendisi ödeyen Bağ-Kur’lular için Ocak ayından itibaren en düşük aylık ödeme 8 bin 971,90 TL olacak. Primini düzenli ödeyen Bağ-Kur’lular için ise 5 puanlık teşvikle birlikte bu tutar 7 bin 671,62 TL’ye düşecek.

3-) İsteğe bağlı prim: Sigortalı olarak çalışmayan fakat isteğe bağlı sigorta kollarına prim ödeyerek çalışmadan emekli olmak isteyen kişilerin ödediği prim de aylık 8 bin 321,76 TL olacak.

4-) Ev hizmetlisi primi: Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışan bir kişi için prim tutarı günlük 17,34 TL olurken, 10 gün ve daha fazla için bu tutar 281,73 TL olacak.

5-) İşsizlik parası: İşsizlik ödeneği, işsiz kalan kişinin son dört aylık prime esas kazancı üzerinden hesaplanıyor. Son dört aylık prime esas kazancın yüzde 40’ı işsizlik ödeneği olarak ödeniyor. Mayıs ayında işsiz kalacak bir asgari ücretli için son dört aylık prime esas kazanç 26 bin 5,5 TL olacağı için bu tutar üzerinden işsizlik parası hesaplanacak. Diğer yandan Ocak ayından itibaren işsizlik ödeneğinin tavanı 20 bin 646,49 TL olarak uygulanacak.

6-) GSS Primi: Sigortalı işçilerin genel sağlık sigortası (GSS) primleri işveren tarafından SGK’ya aktarılırken, hiçbir sosyal güvencesi olmayan kişiler için gelir testi yaptırılıyor ve hane içerisindeki kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden düşük olursa GSS primleri devlet tarafından ödeniyor. Ancak gelir testi sonucu sınır aşılmışsa bu durumda primlerin sigortalıların kendisi tarafından ödenmesi gerekiyor. Bu kapsamdaki gelir sınırı Ocak ayından itibaren 8 bin 668,5 TL olacak. Bu sınırın üzerinde kişi başına düşen gelir bulunursa bu durumda ödenecek prim tutarı 780,17 TL’ye yükselecek.

7-) Yurtdışı ve doğum borçlanması: Yeni yılda en düşük günlük askerlik, doğum, avukatlık stajı, doktora borçlanmaları tutarı 277.20 TL olurken, aynı kapsamda en yüksek günlük borçlanma tutarları ise 2 bin 80 TL’ye çıkacak.

8-) Yemek ücreti: 2025 yılı için net asgari ücret, yüzde 30’luk artışla 22.104 TL olarak belirlenirken, yemek ücretlerinin de en az yüzde 30 oranında artması bekleniyor. En az yüzde 30 zamla birlikte günlük yemek ücreti 243,1 TL’ye yükselecek ve aylık yemek ücreti 6 bin 320 TL’ye çıkacak.

9-) Hasta, engelli yakını ödemesi: Hasta ya da engelli yakınına bakanlara ödenen aylık ödeme 10 bin 100 liraya yükselecek. Yüzde 40-69 engeli olanlara ve engelli yakınlarına ödenen aylık 3 bin 713 liraya, yüzde 70 ve üzeri engeli olanların aylığı da 5 bin 570 liraya yükselecek.

10-) 65 yaş aylığı: Sosyal güvencesi olmayan 65 yaş üstü vatandaşların aldığı aylık ödeme, 4 bin 652 liraya çıkacak.

Yarıya yakın asgari ücret ve yakınına çalışıyor

DİSK Araştırma Merkezi’nin verilerine göre, asgari ücret civarında ücret alanlar da dahil edildiğinde (asgari ücretin altı ve yüzde 10 fazlası arası) 8,5 milyon işçi, asgari ücret civarı ve altında ücretle yaşamını sürdürüyor. 2023 yılı itibarıyla tüm özel sektör işçilerinin yüzde 48,9’u asgari ücrete yakın ücretlerle geçinmeye çalışıyor.

Bakanlıktan zam fırsatçılarına uyarı: En ağır şekilde cezalandırılacak

Ticaret Bakanlığı, asgari ücret zammını fırsat görerek, ürün ve hizmet fiyatlarını fahiş düzeyde artıran işletmelere uyarıda bulundu. Bakanlık açıklamasında, “Asgari ücretteki artış oranını sanki tüm maliyet işçilikmiş gibi fiyatları da aynı asgari ücret artış oranında artırmaya çalışacak olan mal ve hizmet satıcılarını bir kez daha uyarmak istiyoruz. İlk olarak, asgari ücret 2025 yılı ocak ayının sonunda ödenecektir. İkinci olarak da işçilik maliyeti toplam maliyetin içinde sadece bir bölümü oluşturmaktadır. Bu nedenle asgari ücretin artış oranını büyük bir tamahkarlıkla fiyatların artış oranına çevirmeye çalışmak isteyenleri uyarıyoruz” denildi. Ticaret ile Tarım bakanlıklarına bağlı denetim ekiplerinin sahada oldukları vurgulanan açıklamada, “Vatandaşlarımızın da tamahkarlık, açgözlülük yapan işletmelerle ilgili şikayetleri olduğunda, Ticaret Bakanlığımıza bildirmelerini hassaten rica ediyoruz. Vatandaşlarımızla tüketicilerimizi mağdur etmeyi amaçlayan fahiş fiyat uygulamaları yeni ceza tutarları üzerinden en ağır şekilde cezalandırılacaktır” denildi.