Türkiye’de din özgürlüğü sınıfta kaldı

ABD Uluslararası Dini Özgürlük Komisyonu’nun (USCIRF) dün açıklanan 2012 yılı raporunda Türkiye, en ağır dini özgürlük ihlallerinin yaşandığı ülkeler arasında sayıldı. Komisyon heyetinin Türkiye’ye yaptıkları ziyarete dayanarak kaleme aldıkları raporda, Türkiye’de dini özgürlüklere ‘sistemli ve son derece kötü sınırlamalar’ uygulandığı belirtildi. Türkiye ile birlikte ‘özellikle endişe edilen ülkeler’ arasında Burma, Kuzey Kore, Mısır, Eritre, İran, Irak, Nijerya, Pakistan, Çin, Suudi Arabistan, Sudan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Vietnam yer aldı. İlk defa 2009’da rapora dahil edilen Türkiye bugüne kadar ‘izlenen ülkeler’ listesinde yer almıştı. Türkiye ile ilgili bölümler şöyle:

Kilisenin içişlerine karışılıyor
- Türk hükümeti din ve inanç özgürlüğüne ciddi sınırlamalar uygulamaya ve böylece Türkiye’deki dini azınlık gruplarının hayatta kalabilmesini tehdit etmeye devam etmektedir. Gayrimüslimlerin din adamları yetiştirmesine, okul ve ibadethane açmasına izin verilmemesi gibi kısıtlamalar gerilemelerine, hatta yok olmalarına neden olmaktadır. Devletin din üzerindeki sıkı kontrolü gayrimüslümler ve Alevilerin din özgürlüğünü kısıtlamaktadır.
- Türk hükümeti resmi olarak Rum Ortodoks Ekümenik Patrikliği’nin ‘ekümenik’ ünvanını tanımamaktadır. Türkiye ‘evrensel olarak kabul edilen tarihi ünvanların zorla inkar edilmemesini’ öngören Avrupa İnsan Hakları Konvansiyonu’na uymalıdır.
- Türk hükümeti Rum Ortodoks Kilisesi’nin ruhani meclisine sadece Türk vatandaşlarının seçilmesinde ısrar ederek Kilise’nin iç işlerine karışmaktadır.
- Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılması gerçekleştirilemiyor. Türk hükümeti Rumların isteğinin aksine okulun YÖK’e bağlanmasını istiyor.

Ermenilerin 26 papazı kaldı
- Ermenilerin papazlarını yetiştirmesi için okul açmasına izin verilmiyor. 65 bin Ermeninin yalnızca 26 papazı kaldı.
- Hükümet devlet tarafından düzenlenen kurumlar dışında İslami ibadete izin vermiyor. Birçok Alevi Diyanet’in kaldırılmasını ya da dahil edilmeyi istiyor.
- Alevilerin cemevlerinin tanınması, zorunlu dini eğitimin kaldırılması, Alevi köylerine Hanefi camilerinin inşa edilmesi, mülklerinin iade edilmesi, Sivas’taki Madımak Oteli’nin müzeye dönüştürülmesi istekleri dikkate alınmıyor.
- Ders kitaplarında dini gruplar ve tarihi mirasları hakkında aşağılayıcı ve yanlış yönlendirici ifadeler yer alıyor.
- İstanbul’daki Yahudi toplumu diğer Müslüman ülkelerine göre Türkiye’deki durumlarının iyi olduğunu söylüyor. Ancak Türkiye’deki anti-Semitizmin Ortadoğu’daki olaylarla doğrudan bağlantılı olarak arttığını söylüyorlar. Türk basınında ülkedeki Yahudileri İsrail’in politikalarına bağlayan haberler Türkiye’deki Yahudilere karşı nefret saldırıları düzenlenebileceği endişesi yaratıyor.