‘Süper güçlerin’ küresel mücadelesi

ABD, Rusya ve Çin arasındaki küresel çekişme tüm alanlarda kendini hissettirirken, son dönemde, özellikle Birleşmiş Milletler (BM) ve BM’ye bağlı kurumlar içinde yaşanan tartışmalar dikkat çekiyor. Son olarak ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, hak ihlalleriyle eleştirilen Rusya ile Çin’in Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’ne seçilmesine tepki gösterdi.

Pompeo, yazılı açıklama yaparak, “ABD, otoriter rejimlerin BM İnsan Hakları Konseyi’ne seçilmesini kınıyor” değerlendirmesinde bulundu. Pompeo, 2018’de ABD’nin Konseyden çekildiğini hatırlatarak, Konseyin İsrail karşıtı yanlı tavırlar içinde bulunduğunu savundu ve “insan hakları ihlali yapan” ülkelerin konseye seçilmesinin kabul edilemez olduğunu belirtti. ABD’li Bakan, Konseyin reforme edilmesi yönündeki çağrılarını yinelediklerini kaydetti.

BM organı olan 47 üyeli Cenevre merkezli İnsan Hakları Konseyi’ne seçilen yeni 15 ülke arasında hak ihlalleriyle eleştirilen Çin ve Rusya da yer almıştı. BM Genel Kurulundaki oylamada Konseye seçilen diğer ülkeler arasında Fransa, İngiltere, Pakistan, Özbekistan, Nepal, Senegal, Fildişi Sahili, Malawi, Gabon, Ukrayna, Meksika, Bolivya ve Küba yer almıştı. Seçilen yeni ülkeler, 1 Ocak 2021 itibarıyla konseyde 3 yıl görev yapacak.

Bağış ‘uyarısı’

Öte yandan Pompeo, ABD içinde yaşanan gelişmelerle ilgili de uyarılarda bulundu. ABD Dışişleri Bakanı, ABD’li düşünce kuruluşları ve akademik enstitülere yabancı ülkelerden aldıkları fonları açıklamalarını aksi halde Bakanlığa erişimlerinin durdurulacağını duyurdu. Pompeo, Çin ve Rusya’nın ABD’deki etkilerini arttırmak adına düşünce kuruluşlarına büyük bağışlarda bulunduğunu belirtti.

Pompeo, açıklamasında Bakanlık olarak ABD’nin çıkarlarını ilerletmek için dış politikada birçok düşünce kuruluşu ve akademik enstitüyle ortak çalıştıklarını ve farklı düşüncelere saygılı olduklarını kaydederek, “Ancak Çin ve Rusya gibi ülkelerin de bu düşünce kuruluşları aracılığıyla ABD dış politikası üzerinde nüfuz oluşturmaya çalıştığının farkındayız” dedi. Düşünce kuruluşlarının dışarıdan aldıkları finansmanı sivil toplum kurumlarının bütünlüğünü korumak adına açıklamalarının gerekli olduğunu vurgulayan Pompeo, aksi durumda Bakanlık yetkililerinin bu durumu göz önünde bulunduracağını ve bu kuruluşların Bakanlığa erişimlerinin durdurulacağını bildirdi. Pompeo’nun son yıllarda Washington’daki siyasetçiler ve düşünce kuruluşlarına onlarca milyon dolar bağışta bulunan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan’ı anmaması ise dikkati çekti.