Daha önce hiç görülmedi! 15 yaşında, boyu 18 metre, 'üşüterek' öldü
03.03.2022 - 06:40 | Son Güncellenme:
ABD'li bilim insanları 150 milyon yıl öncesine ait bir dinozorun fosilinde oldukça ilginç detaylara rastladı. Böyle bir olayla ilk kez karşılaşan araştırmacılara göre ortaya çıkanlar, bugüne kadar aydınlanmamış pek çok noktaya ışık tutabilir.
Derleyen: Gülşah Karaman / Milliyet.com.tr - ABD'nin Montana eyaletindeki Büyük Dinozor Müzesi'nden Fosilbilimci Dr. Cary Woodruff, tarihin derinliklerine ışık tutacak bir araştırmaya imza attı. Dr. Woodruff, ilk kez bir dinozor türünün fosillerinde solunum yolu enfeksiyonu yaşadığına dair bulgulara rastladı.
Woodruff, “Bu fosilin geçirdiği enfeksiyon yalnızca solunumla ilgili hastalıkların evrimsel tarihini anlamamıza değil, aynı zamanda dinozorların ne tür hastalıklara duyarlı olduğunu da daha iyi anlamamızı sağlayacak” dedi.
GEÇMİŞİ 150 MİLYON YIL ÖNCESİNE AİT
Fosilbilimci Dr. Cary Woodruff henüz olgunlaşmamış bu dinozorun fosilini incelediğinde ilginç detaylara da rastladı. Cary Woodruff ve araştırmacıların ‘Dolly’ olarak isimlendirdiği dinozorun, sauropod grubundan (uzun boylu ve otçul) olduğu ortaya çıktı. Bu uzun boylu dinozor 1990 yılında Montana’nın güneybatısı ABD’de keşfedilmişti. Woodruff, fosilin Geç Jura Dönemi’ne ve yaklaşık 150 milyon yıl öncesine ait olduğunu tespit etti.
DAHA ÖNCE HİÇ GÖRÜLMEYENİ GÖRDÜ
Dr. Woodruff ve meslektaşları Dolly’nin boyun omurlarından üçünü inceledi ve daha önce hiç görülmemiş anormal kemik çıkıntılarında oluşan patolojik yapılara rastladı. Araştırmacılar hava dolu keseciklerinin bulunduğu bölgede yer alan bu çıkıntıların, akciğerle bağlantılı olan solunum yolu sistemleri olduğunu keşfetti. Bilgisayarlı tomografi görüntülemesi sonucunda dinozorun büyük olasılıkla solunum yolu enfeksiyonundan öldüğü ortaya çıktı.
İNSANLAR GİBİ ÖKSÜRÜK, BAŞ AĞRISI VE ATEŞ YAŞADI MI?
Bilim insanları, dinozorun akciğer keseciklerindeki enfeksiyonun boyun omurlarına yayıldığını ve bunun da düzensiz kemik büyümelerine neden olduğunu öne sürüyor. Ayrıca araştırmacılar Dolly'nin solunum rahatsızlığının, günümüzde bazı kuşlarda görülen ve kemik enfeksiyonlarına yol açabilen yaygın bir solunum yolu hastalığı olan ‘aspergilloz’a benzer bir mantar enfeksiyonundan ortaya çıkabileceğini düşünüyor.
Öte yandan araştırmacılar, -teşhisin doğru olması halinde- Dolly’ye aspergilloz benzeri bir solunum yolu enfeksiyonu bulaşmışsa, hasta dinozorun birçok insanın yaşadığı akciğer iltihabına benzer öksürük, kilo kaybı, ishal, baş ağrısı ve ateş gibi semptomlar yaşadığını öne sürdü. Aspergilloz, tedavi edilmediği sürece kuşlarda ölümcül sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden Dolly’nin ölümüne buna benzer bir enfeksiyonun neden olabileceği tartışılıyor.
DİĞER FOSİL İNCELEMELERİ İÇİN BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR
Dr. Cary Woodruff, her ne kadar dinozorun ölüm sebebinin ne olduğu belirlenememiş olsa da, ilk kez bir dinozorda solunum yolu hastalığının teşhis edilmesinin anatomik açıdan büyük önem taşıdığını söyledi.
SONUÇ OLARAK...
Araştırmacılar son olarak Dolly’nin yaklaşık 18 metre boyunda sauropod türünde devasa uzunlukta olduğunu ve otçul bir dinozor türü olarak öne çıktığını belirtti.
Ayrıca yaşadığı rahatsızlıktan ötürü Dolly'nin 15 yaşında öldüğü ve bu noktada ömrünün kısa sürdüğü ifade edildi. Bilim insanları sauropod türü dinozorların, kuşların solunum yolu sistemleriyle aynı olduğunu düşünüyor.
