25.01.2017 - 02:30 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen Suriye konulu toplantı sona ererken, ortak bir açıklama metninde anlaşma sağlandı. Açıklama metninde, Türkiye, Rusya ve İran’ın Suriye’deki ateşkesi izlemek amacıyla ortak mekanizma kuracağı kararı yer alırken, toplantı sonucunun, özellikle muhalifleri memnun etmediği ifade edildi.
Astana’da iki gün süren Suriye konulu toplantı dün, ev sahibi ülkenin Dışişleri Bakanı Kayrat Abdrahmanov’un okuduğu ortak açıklamayla sona erdi. Abdrahmanov, Türkiye, Rusya ve İran’ın Suriye’deki ateşkesin izlenmesi amacıyla ortak mekanizma kurulmasının kararlaştırdığını duyurdu. Abdrahmanov, açıklamada, tarafların Suriye’nin toprak bütünlüğü, birliği, bağımsızlığı ve egemenliğine bağlı olduklarını vurguladı.
Önemli konular
Krizin sadece 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının tamamının uygulandığı bir siyasi süreçle çözülebileceğini belirten Abdrahmanov, ateşkes rejimini güçlendirmeye, ihlallerin asgariye indirilmesine katkıda bulunmaya, şiddeti azaltmaya, güven artırmaya, 2165 (2014) sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına uygun insani erişiminin sorunsuz şekilde önünün açılmasına, Suriye’de sivillerin korunması ve serbest dolaşımını sağlamaya çalışacaklarını belirtti. Abdrahmanov, ateşkesin izlenmesi ve ateşkese tam uyumun sağlanması, tahriklerin önlenmesi ve ateşkesin tüm koşullarının belirlenmesi amacıyla üçlü bir mekanizma kurmayı kararlaştırdıklarını bildirdi.
Tarafların terör örgütleri DAEŞ ve El Nusra ile ortak mücadele etmek ve askeri muhalif grupları bunlardan ayırmak konusunda kararlılıklarını yinelediklerini dile getiren Abdrahmanov, müzakere sürecinin yeniden başlatılması için çabaların acilen artırılması gerektiğine işaret etti.
Astana görüşmelerinin sonucunu değerlendiren BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Rusya, Türkiye ve İran’a teşekkür ederken, ateşkesin izlenmesi için kurulan üçlü mekanizmaya yardım için hazır olduklarını belirtti.
De Mistura, siyasi diyaloğun Astana’daki görüşmelerin ardından Cenevre sürmesi gerektiğini de kaydetti.
İran çekincesi
Sonuç bildirgesi, muhaliflerde memnuniyet yaratmadı. Özellikle İran’ın Suriye’deki konumu, muhaliflerin en çok üzerinde durduğu rahatsızlık konusu olarak ortaya çıkarken, ismini açıklamayan muhalif bir delege, sonuç bildirgesinin İran’ın Suriye’deki rolünü sağlamlaştırdığını iddia etti. Bir başka delege ise muhaliflerin bu sonuç metnini tanımayacağını ifade etti.
Suriye’nin BM temsilcisi Beşar Caferi ise görüşmelerin başarılı olduğunu belirtti ve “Sonuçta herkesin mutabık kaldığı bir sonuç bildirgesi oluştu” ifadesini kullandı. Caferi, sonucun ‘ateşkesi sağlamlaştırdığını’ ve ‘Suriyeliler için diyalog yolunu açtığını’ söyledi.
Öte yandan Sputnik’in haberine göre Rusya Devlet Başkanlığı Özel Temsilcisi ve Astana’daki Rus heyetinin başkanı Aleksandr Lavrentyev, muhaliflere Rus uzmanların hazırladığı yeni anayasa taslağını ilettiklerini söyledi. Suriye’nin iç işlerine müdahale etmeden yeni anayasa sürecini hızlandırmak istediklerini belirten Lavrentyev, “Moskova, Suriye muhalefetinin Rusya’nın yeni anayasa ile ilgili önerilerine vereceği tepkiyi bekliyor” dedi.
‘Başarılı şekilde tamamlandı’
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Mozambik’in başkenti Maputo’da Türkiye-Mozambik İş Forumu öncesi gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Çavuşoğlu, Suriye’deki soruna siyasi çözüm bulmak amacıyla gerçekleştirilen Astana toplantılarının başarılı geçtiğini belirterek, “Burada muhalefet, muhalif gruplar gerçekten daha önce Cenevre’de olduğu gibi çok olgun tutum sergilediler ve Suriye’nin geleceği ile ilgili düşündüklerini Astana’da gündeme getirdiler. Tek alternatifin askeri değil, siyasi çözüm vurgusu hem müzakereye katılan rejim ve muhalifler tarafından hem de deklarasyonda bunun yer alması Suriye’nin geleceği için çok kritiktir. Biz her zaman siyasi çözümden yana olduk” dedi.
BM’nin rolü önemliydi
Türkiye olarak, Astana toplantılarının Cenevre sürecine katkı sağlamasını arzu ettiklerini dile getiren Çavuşoğlu, “Birleşmiş Milletler’in arabuluculuk rolü çok önemliydi, biz bunu çok arzu ediyorduk. Çünkü Cenevre sürecine katkı sağlayabilmesi için Birleşmiş Milletler’in de burada modarötürlük yapması gerekiyordu” dedi. ABDULLAH KARAKUŞ Maputo
İdlib’de örgütler birbiriyle çatıştı
Suriye’nin İdlib kentinde El Kaide liderlerinin kurduğu Ahrar’uş Şam ile Fetih el Şam Cephesi’nden (eski adıyla El Nusra Cephesi) ayrılan Cundul Aksa örgütü arasında çatışmalar yaşandığı bildirildi. Fetih el Şam ile Ceyş el Mücahidin (Mücahitler Ordusu) örgütü arasında da çatışmalar olduğu kaydediliyor. Çatışmalar sırasında her iki örgütün de birbirlerinin bazı önemli komutan ve emirlerini tutukladığı habler veriliyor. Fetih el Şam Cephesi de gelişmeler sonrası Cundul Aksa’yı bünyesinden çıkardığını açıkladı.
Öte yandan Fetih el Şam Cephesi ile Ceyş el Mücahidin arasında da çatışmalar çıktığı belirtildi.