2024’ün yarısı olaylı geçti

Pelin Aykın- Ocak

*Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri BRICS üyesi oldu.

*7,5 büyüklüğündeki bir deprem Japonya’nın batı kıyısını vurdu, en az 462 kişi öldü ve 1.344 kişi yaralandı. Depremin meydana gelmesinden bir gün sonra insani yardım taşıyan bir Sahil Güvenlik uçağının Tokyo’daki Haneda Havalimanı’nda bir Japan Airlines Airbus A350-900 yolcu uçağıyla çarpışması sonrası beş kişi hayatını kaybetti. Yolcu jetindeki 379 kişi güvenli bir şekilde tahliye edildi.

* İran’ın Kerman kentinde Kasım Süleymani suikastını anma etkinliği sırasında düzenlenen çifte DAEŞ saldırısında 94 kişi öldü.

* ABD liderliğindeki bir koalisyon, “Refah Muhafızı Operasyonu” adlı girişimle Kızıldeniz’deki gemilere yönelik Husi saldırılarına misilleme olarak Yemen’deki Husi militanlarının bulunduğu yerlere hava saldırıları başlattı.

* Tahttan çekilen Danimarka Kraliçesi Margrethe’in yerine oğlu Frederik geldi.

*Japonya, SLIM göreviyle Ay’a yumuşak iniş yapan beşinci ülke oldu.

* 65 Ukraynalı savaş esiri, 6 mürettebat üyesi ve 3 gardiyanı taşıyan bir Rus Ilyushin Il-76 askeri nakliye uçağı, Ukrayna sınırına yakın Rusya’nın Korochansky Bölgesi’nde düştü ve uçaktaki herkes öldü.

* BM’nin Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Gazze’deki soykırım eylemlerini önlemek için tüm önlemleri alması gerektiğine hükmetti, ancak operasyonların derhal durdurulması emrini vermekten kaçındı.

* Hamas’ın yardımcı lideri Salih el-Aruri, Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta İsrail’in düzenlediği bir İHA saldırısında öldürüldü.

Şubat

*2024 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimini Devlet Başkanı İlham Aliyev kazandı ve beşinci kez yeniden seçildi.

*Tutuklu Rus muhalif lider Aleksey Navalniy, 47 yaşında gizemli koşullar altında öldü.

* Amerikan şirketi Intuitive Machines’in Nova-C iniş aracı Ay’a inen ilk ticari araç oldu.

*İngiltere Kralı Charles, prostat kanserine yakalandığını açıkladı.

Mart

*İsveç, bir yıl önce Finlandiya’dan sonra NATO’nun 32. üyesi olarak resmen ittifaka katıldı.

*Yapay zeka için dünyanın ilk kapsamlı yasal ve düzenleyici çerçevesi olan Yapay Zeka Yasası, Avrupa Birliği tarafından kabul edildi.

*2024 Rusya başkanlık seçiminde görevdeki Vladimir Putin beşinci dönem için yeniden seçildi.

*DAEŞ bağlantılı silahlı kişiler Rusya’nın Krasnogorsk kentindeki Crocus Belediye Binası’nda konsere gelenlere saldırdı, en az 145 kişi öldü ve 551 kişi yaralandı.

*BM Güvenlik Konseyi, Gazze’de “derhal ateşkes” çağrısı yapan ve tüm rehinelerin derhal ve koşulsuz serbest bırakılmasını talep eden bir karar aldı.

*Bir konteyner gemisi, ABD’nin Maryland eyaletine bağlı Baltimore kentindeki Francis Scott Key Köprüsü’ne çarptı. Köprünün tamamen çökmesi sonucu altı kişi öldü.

*Bulgaristan ve Romanya deniz ve hava yolları aracılığıyla Schengen Bölgesi’nin üyesi oldu.

Nisan

*İsrail, Suriye’nin başkenti Şam’daki İran büyükelçiliğine saldırarak 16 kişiyi öldürdü.

*İran, Şam’daki İran konsolosluğuna düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından İsrail’e karşı misilleme saldırıları başlattı.

*İsrail, İran’ın 13 Nisan’da İsrail’e füze ve insansız hava aracıyla yaptığı misilleme saldırısına yanıt olarak İran’a hava saldırıları düzenledi.

*Ekvador polisi, Meksika tarafından siyasi sığınma hakkı verilen eski başkan yardımcısı Jorge Glas’ı tutuklamak için başkent Kito’daki Meksika büyükelçiliğine baskın düzenledi. Viyana Sözleşmesi’ni ihlal eden söz konusu eylem sonrası Meksika ile Nikaragua, Ekvador ile diplomatik ilişkilerini kesti.

*Kuzey Amerika’da tam bir güneş tutulması görüldü.

*Basra Körfezi sel felaketiyle sarsıldı. Orta Doğu’yu vuran yoğun yağışlar en az 32 kişinin ölümüne yol açtı ve ani sellere neden oldu.

*Brezilya’nın Rio Grande do Sul eyaletindeki seller onlarca kişinin ölümüne ve binlerce kişinin evsiz kalmasına neden oldu.

*Kenya’nın Mai Mahiu yakınlarında bir demiryolu yapısının çökmesi sonucu 50 kişi öldü ve 84 kişi kayıp olarak bildirildi. Bu olay, Kenya ve Tanzanya’da 488 kişinin ölümüne ve 503 bin kişinin yerinden edilmesine neden olan sellerin yol açtığı yıkımın ardından meydana geldi.

*ABD’li şarkıcı Taylor Swift, yalnızca şarkıları ve konserleriyle milyarder olan dünyadaki ilk müzisyen oldu.

Mayıs

*Eurovision Şarkı Yarışması İsveç’in Malmö kentinde düzenlendi. İsviçreli yarışmacı Nemo, “The Code” şarkısıyla kazandı.

*Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Filistin Devleti’ne üye devletler arasında alfabetik sırayla oturma hakkı tanıyan bir karar kabul etti.

*Slovakya Başbakanı Robert Fico’ya Handlova’daki bir etkinlikte destekçileriyle görüşürken silahlı saldırı düzenlendi. Hastaneye kaldırılan Fico, suikast girişiminden yaralı olarak kurtuldu.

*İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahiyan, Azerbaycan-İran sınırına yakın bir bölgede meydana gelen helikopter kazasında 7 yolcu ve mürettebatla birlikte öldü.

*Uluslararası Ceza Mahkemesi başsavcısı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Gazze’deki Hamas lideri Yahya Sinwar için iddia edilen savaş suçları nedeniyle tutuklama emri çıkardı.

*BM’nin en yüksek mahkemesi olan Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Gazze’nin güneyindeki Refah’ta askeri saldırısını durdurması gerektiğine karar verdi.

*Papua Yeni Gine’de meydana gelen Enga heyelanında 2 binden fazla kişi öldü.

*2024 Güney Afrika genel seçiminde ANC partisi ülkenin demokrasi tarihinde ilk kez oyların çoğunluğunu kazanamadı.

*ABD’nin eski başkanı Donald Trump, sus payı davasında 34 suçtan suçlu bulundu. İlk kez bir ABD başkanı bir suçtan suçlu bulundu.

Haziran

* 2024 Avrupa Parlamentosu seçimleri yapıldı. Görevdeki Avrupa Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in Avrupa Halk Partisi (EPP), aşırı sağcı siyasi grupların kayda değer kazanımları arasında parlamentodaki en büyük grup statüsünü korudu.

*Güney Rusya’daki Dağıstan Cumhuriyeti’nin Mahaçkale ve Derbent şehirlerinde iki koordineli saldırı gerçekleşti, 46 kişi yaralandı ve 28 kişi öldü.

*Hindistan’da genel seçimlerde 642 milyon kişi oy kullandı ve dünyanın en kalabalık seçimi olma rekorunu kırdı.

* WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange, ABD ile yaptığı anlaşmayla hapisten çıktıktan sonra İngiltere’den ayrıldı. İki gün sonra memleketi Avustralya’ya döndü.

* Bolivya’nın La Paz kentinde eski Genel Komutan Juan Jose Zuniga liderliğinde başarısız bir darbe girişimi gerçekleştirildi.

*Malavi, Chikangawa yakınlarında meydana gelen bir uçak kazasında Malavi Başkan Yardımcısı Saulos Chilima da dahil olmak üzere 9 kişi öldü.

*Birleşmiş Milletler’in 7 Ekim saldırıları ve bunun sonucunda ortaya çıkan çatışmayla ilgili ilk soruşturması, hem İsrail’in hem de Hamas’ın savaş suçları işlediğini tespit etti.

*Suudi Arabistan’ın Mekke kentindeki yıllık Hac ziyareti sırasında aşırı sıcak nedeniyle 1.300’den fazla kişinin öldüğü bildirildi.