ENKA’nın 10 bin Rus gelini var

Türk-Rus Toplumsal Forumu Eşbaşkanı ve Enka’nın kurucusu Şarık Tara, iki ülke arasındaki kültürel yakınlaşmaya Rus gelinleri şahit gösteriyor: “Rusya’daki Enka şantiyelerinde 93 bin Türk çalıştı, 10 bini Rus kızlarıyla evlendi. Türkiye’de Rus gelin sayısı 100 bin

“Cibuti; nerede olduğunu biliyor musunuz?” diye sorup, yanıtı hiç beklemeden “Ben bilmiyordum ” karşılığını veriyor; aynı şekilde “Burundi; nerede olduğunu biliyor musunuz?” diye sorup, “Ben bilmiyordum ” diye devam ediyor Enka’nın kurucusu Şarık Tara...
Tara, Enka’nın Barbaros Bulvarı’ndaki ofisinde, küçük bir gazeteci gurubuyla yaptığı sohbette müteahhitlik hizmeti verdiği ülkeleri sıralıyor:
Arnavutluk, Umman, Kazakistan, Ukrayna, Saraybosna, Angola, Suudi Arabistan, Çin, Libya, Kuveyt, Tacikistan, Dominik Cumhuriyeti, Hırvatistan, Irak, Afrika Ginesi, Almanya, HollandaÖ ve elbette Rusya.
Türkiye’nin 1987 yılında Rusya ile imzaladığı ilk doğalgaz anlaşması yürürlüğe girerken, bir yıl sonra da bu ülkeye müteahhit olarak Tara girmişti.
Enka son 22 yılda Rusya’da 113 projeyi tamamladı, 27 şantiyesi çalışıyor. Rusya’dan aldığı taahhüt işlerinin toplamı 6.5 milyar dolara, gayrimenkullerden elde ettiği yıllık kira gelirleri ise 400 milyon dolara ulaştı.
Enka’nın kurulduğundan bugüne kadar geçen 50 yıllık sürede yaptığı işlerin yüzde 35’i Rusya’da, yüzde 30’u Türkiye’de gerçekleşti...

Şarık Tara’nın Rusya ile kurduğu bu ekonomik ilişkiler, 11-12 Mayıs 2010 tarihlerinde Türkiye’ye gelip 20 kadar belge imzalayan Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ’in ziyareti ile yeni bir boyut kazandı.

İsrail’i kınayan Kosaçev geliyor
Bu ziyaret sırasında kurulan “Üst Düzey İşbirliği Konseyi ” (ÜDİK) kapsamında, iki ülke sivil toplum kuruluşlarını yakınlaştırmak; sanat, spor ve kültür gibi alanlarda işbirliklerini geliştirmek amacıyla “Türk-Rus Toplumsal Forumu ” oluşumuna karar verildi.
26 Eylül’de Ankara’da yapılan ilk toplantıda Forum’un başkanlığına Tara, yardımcılıklarına ise Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Dr. Taşansu Türker ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği’nden Dr. Murat Bakır seçildi.
Forum’a seçilen üyeler, Rusya ve Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerde öne çıkan isimler...
Enka’nın Rusya’daki şantiyelerinde mühendis olarak işe başladıktan sonra bu ülkenin en büyük müteahhitleri arasına girmeyi başaran Rönesans’ın sahibi Erman Ilıcak, tarihçi İlber Ortaylı, Rusya’ya Efes Pilsen’i sevdiren Tuncay Özilhan, yine bu ülkede ilk bankacılık yatırımı ihraç edenlerden Hüsnü Özyeğin , Prof. Gülsün Sağlamer, Büyükelçi Volkan Vural seçildi.
Genel Sekreterliğe Tara’nın DEİK bünyesinde uzun yıllar birlikte çalıştığı Çiğdem Tüzün getirildi.
Forum’un Rus tarafı Başkanı ise Duma Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Konstantin Kosaçev ’in önceki gün Türkiye’ye gelip, ilk genel kurul toplantısına katılması bekleniyordu. Kosasev, hava muhalefeti nedeniyle gezini 9 Ocak tarihine erteledi.
Türk kamuoyu Koçasev’i, Filistin’e yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine saldıran İsrail’i kınayan açıklaması ile hatırlayabilir...

Foruma Yaşar Kemal de destek veriyor
Forum’un ilk genel kurulu genişletilmiş üyelerle toplandı.
İki ülke arasında aranan kültürel, tarihi ve sanatsal yakınlaşmanın hedeflendiği Forum çalışmalarının ilkine Yaşar Kemal, Zülfü Livaneli, Alev Alatlı, Ataol Behramoğlu, Atilla Dorsay gibi yazar ve sanatçıların yanı sıra, eski dışişleri bakanlarından Emre Gönensay, yine eski bakanlardan Bülent Akarcalı ve Türkiye’nin Rusya Büyükelçisi Aydın Sezgin, akademisyenlerden ise İlter Turan ve Hakan Aksay katıldı.

Tüzün, “Forum üyeliklerinin ucu açık” diyor...
Belli ki bundan sonraki toplantı çok daha geniş katılımlı olabilecek.
Toplantıda hem Forum’un verimli çalışması, hem de ekonomik ve siyasi ilişkilerin gelişmesine destek olması açısından çeşitli öneriler dile getirilirken; Tara’nın üzerine bastığı konu iki ülke ilişkilerinin kopmaz bağlarla örüldüğünü gösteriyordu.
Tara, “Rusya’daki Enka şantiyelerinde 93 bin Türk çalıştı, bunlardan 10 bini Rus kızlarıyla evlendi. Türkiye’de Rus gelin sayısının 100 bin olduğunu biliyorum ” dedi.
Tara bir başka önemli veriyi de turizm sektöründen verdi, “Türkiye’ye yılda 3 milyon Rus turist geliyor. Ruslar için Antalya kendi kentleri gibi... ”

Amerikan elçiliklerini inşa ediyor
Tara, Rusların cumhuriyet yıllarında yaptığı alüminyum ve demir çelik tesislerini de örnek gösteriyor.
Tara’nın iş profiline bakıldığı zaman Rusya ve Amerika’nın kalın çizgilerle ayırt edici olduğunu söylemek mümkün.
Amerika’nın inşaat firması Bechtel ile Türkiye ve yurt dışındaki projelerde 30 yıldan fazla bir süredir ortaklık geliştiren Enka’nın ikinci büyük Amerikan ortağı ise Caddell Costruction oldu. Caddell ile arasındaki işbirliği 2003 yılında İstinye’de tamamlanan ABD Konsolosluğu binası inşaatı ile başladı.
Caddell ile Kamerun, Mali, Gine, Sierra Leone, Cezayir ve Nepal’de de ABD elçilik binaları inşa ettiler.
Elçilik binaları projelerine 2007 yılında Saraybosna, 2008 yılında Cibuti, 2009 yılında da Burundi’yi ekledi. Bu üç projenin maliyeti 312 milyon doların üzerinde...
Rumeli göçmeni Tara’nın hem Rusya, hem de ABD ile bu kadar “güven ” veren bir ilişki kurması; iş dünyasının serüvenini ilginç kılıyor.
Toplantımızda öğreniyorum ki, Hürriyet yazarı Tufan Türenç, Tara’nın kitabını yazmış, ancak yayımlanması için Türkiye’deki “demokrasi” ikliminin ılımana çevrilmesini bekliyorlar...

Rusya Çalık’a başrol vermedi
Tara, ANAP’ın kurucusu bile sayılabilecek kadar merhum Cumhurbaşkanlarından Turgut Özal’ın “beyin takımındaydı.”
Tara, Özal’dan söz ederken “Turgut Abi” diyor... Turgut Abi’si ile konyak içerken yaptıkları sohbetler, Türkiye’nin sözlü tarihine katkı sağlayan çok kıymetli notlar.
Hamitabat, Bursa, Gebze, Adapazarı ve İzmir doğalgaz çevrim santrallarını yapan Enka; ayrıca kurduğu Gebze-Apazarı-İzmir Elektrik Üretim şirketleri vasıtasıyla da, Türkiye’nin elektriğinin yüzde 17’sini temin ediyor.
ANAP döneminin Rusya enerji oyununda ilk sırada rol alan Tara’nın, AK Parti iktidarı döneminde de Rusya tarafından “asıl adam” olarak belirlenmesini önemli buldum.
Ne de olsa bugün Rusya ile Türkiye arasındaki en büyük doğalgaz ve enerji projelerinde Çalık
Grubu yer alıyor!
İki yıldır yapımı beklenen Çalık’ın liderliğinde yürüyen Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı projesine, Rus petrolünün gelmesi bekleniyor.
Tara’ya göre hava hoş; ne de olsa Türkiye’den temettü gelirlerinden başka tek kuruş para kazanmıyor.