Selva Demiralp

Selva Demiralp

sdemiralp@ku.edu.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

ABD Merkez Bankası (Fed) mart toplantısında beklentilerle tutarlı olarak faiz artırımına gitmedi. Ancak öylesine ‘güvercin’ sinyaller verildi ki, daha uzunca bir süre daha faiz artırımlarını konuşmamız zor görünüyor.
Fed’in 2016 enflasyon beklentisini yüzde 1.2’ye düşürmüş olması bence önemli bir revizyon. Çünkü bu rakam Fed’in yüzde 2’lik hedefinin neredeyse yarısı olup sene içerisinde olası faiz artırımlarının önüne geçiyor. Nitekim FOMC (Federal Açık Piyasa Komitesi) üyelerinin bu sene için bekledikleri faiz artırımlarının sayısı da dörtten ikiye indi.
Dünkü toplantının ana vurgusu bence ABD ekonomisi ve Fed’in dünyanın geri kalanındaki gelişmelerle ne kadar içiçe olduğunun altının çizilmesi oldu. Başkan Janet Yellen pek çok soruyu global ekonomilerdeki gelişmelerle açıkladı.
Yellen’a basın toplantısında sorulan ilk soru aralıktaki şahin duruştan sonra arka arkaya atılan güvercin adımların Fed’in kredibilitesini nasıl etkilediği oldu.
Riskler ne yönde?
Bu soru bence yerinde bir soru idi. Ocak toplantısından hemen sonraki yazımda Fed’in politika duruşundaki bu ani değişikliğin kredibilitesine zarar vereceğine değinmiştim. Yellen aralık sonrasındaki değişimin temel sebebinin global finansal şartlarındaki bozulma olduğuna işaret etti. Amerika’da işler her ne kadar rayına oturuyor olsa da dünyanın geri kalanında yaşanan ekonomik problemler doların değer kazanmasına, ABD tahvil faizlerinin yükselmesine, petrol fiyatlarının düşmesine sebep oluyor.
Bu olumsuz ortam borsayı vuruyor. Yani ABD ekonomisi üzerinde tıpkı bir faiz artırımının yaratacağı daraltıcı etkiye benzer bir daralma yaşanıyor. Dolayısı ile Fed’in faiz artırımı ile ulaşacağı daraltıcı etkiye global gelişmeler ile de erişilince Fed’in daha fazla faiz artırımına gerek kalmıyor.
Risklerin ne yönde gelişeceğini kestirebilmek gerçekten zor. Fed adım atarken dünyanın geri kalanındaki ekonomilerin zamanla iyileşeceğine ve bunun ABD ekonomisini olumlu yönde etkileyeceği üzerine planını yapıyor.
Üzeri örtük ifade
Öte yandan, Fed’in dün verdiği güvercin sinyaller negatif faiz uygulayan ülkelerin işine gelmiyor çünkü para birimleri dolara karşı değer kazanıyor ve bu da ihracat fırsatlarını sınırlıyor. Bu durumda yaşanacak yavaşlama da bir sonraki ‘round’da Fed’i olumsuz etkiliyor.
Yellen basın toplantısında politika metinine hangi riskin ağır bastığına dair net bir ifade koymaktan kaçındıklarını söyledi. Global gelişmelerin yarattığı aşağı yönlü risklere karşılık Avrupa bölgesi, Çin ve Japonya’daki genişlemeci politikaların meyveleri alınmaya başladığında bunun yükselen petrol fiyatları ile birlikte ABD için yukarı yönlü risk olacağını ifade etti. Buna rağmen politika metnine “global ve finansal gelişmeler risk unsuru olmaya devam etmektedir” ifadesinin konulmuş olması bence üzeri örtük olarak aşağı yönlü risklerin ağır bastığına işaret ediyor.