Vatandaş mağdu-riyetinin yanında banka-ların da mağdur oldukları olaylar-dan biri, başkasına ait sahte nüfus cüzdanıyla şirket kurulmasıdır.
Gariban bir vatandaşa birdenbire yüz binlerce TL tutarında ödeme emri gelir. Alacaklı ya bir banka ya da bir şirket, iş adamıdır.
Bu vatandaşımızdan, üç kere hayata gelse ve bu üç hayatında hiç harcamadan biriktirse de kazanamayacağı kadar bir parayı ödemesi istenmektedir.
Araştırılınca işin aslı astarı ortaya çıkar; iki sene önce nüfus cüzdanını kaybetmiştir. Kaybettiği nüfus cüzdanı kullanılarak, orijinal resmi değiştirilmiş veya değiştirilmemiş, notere gidilip vekâlet verilmiş, şirket sözleşmesi imzalanıp noterde tasdik edilmiş, adına bir şirket kurulmuş ya da bir şirkete ortak olunmuştur. Kendisinin gerçekte noterde yapılan bütün işlemlerden ne bir ilgisi vardır ne de haberi olmuştur. Şirket kurulurken imza beyannamesi verilmiş, noter tasdikli imza sirküleri çıkarılmış, bankadan yüklüce bir kredi çekilmiş ve krediye de bir güzel kefil olmuştur.
Ücretsiz kısa mesaj
Elbette olayın temeli sahte olduğundan, güya kefil olduğu kredi ödenmez, şirketin borçları ödenmez. Sonra bir bakılmış, ortada ne bir şirket var ne de yönetici. Hepsi buhar olup uçmuş. Geriye nüfus cüzdanını kaybeden vatandaşa ödeme emri gönderilen bir borç yükü kalmış.
İşte, sizden habersiz adınıza noter aracılığıyla bir işlem yapılırsa, bundan derhal haberiniz olacak. Türkiye Noterler Birliği, BTK ile anlaşma sağlayarak, Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom’da herkesin adına kayıtlı cep telefonu numaralarına erişim olanağı sağladı. Böylece herhangi bir noterde T.C. kimlik numaranız girilerek adınıza bir işlem yapıldığında, vekâlet verme, imza tasdiki, araç alım satımı, derhal adınıza kayıtlı bütün cep telefonlarınıza, işlem yapıldığına dair kısa mesaj gidecek. Bilgilendirme hizmeti ücretsiz olarak yapılacak.
Mesaj işlem ilgililerine, vekil tarafından işlem yapılıyor ise asile ve varsa vekil dışındaki kanuni temsilcilerine gönderilecek.
Mesaj metni aşağı yukarı şöyle olacak: “NOTER BİLGİ: Sn. ….. ..…, .....…Noterliğinde adınıza işlem yapılmaktadır. Bilgi için …………… no.lu telefonu arayınız.”
Böylece noterde yapılan işlem sizin bilginiz dâhilinde değilse, hemen telefonu yazan noteri arayıp önce ne işlem yapıldığını sorup, sonra da hemen müdahale edebileceksiniz.
Düşünsenize, güvenip vekâlet verdiğiniz birinin sizden habersiz bir malınızı satmasından başka nasıl haberdar olabilirdiniz ki?
Türkiye Noterler Birliği’nin bu “SMS Bilgilendirme Hizmeti” iş işten geçmeden size isteğiniz dışında yapılan işlemlerden haberdar olma olanağı sağlıyor.
Bu da şu demektir, adınıza bir cep telefonu numarası kayıtlı olmalı, bu cep numaranız başkasında değil, sizin kullanımınızda olmalı ve kısa mesajlarınızı da okumadan silmemelisiniz.
Tapuda da olsun
Eğer başkasının adına kayıtlı bir cep telefonu numarasını kullanıyorsanız, cep telefonunuza noterden mesaj gelip, aracınızın satıldığı bilgisi verilirse, bu nedir diye noteri değil, cep telefonu numarası kimin adına kayıtlıysa onu arayın.
Ancak hemen belirteyim, bu sadece bir uyarı ve bilgilendirme amaçlı hizmettir. Hukuki sonuç bağlanamaz. Yani adınıza noterde sahte bir işlem yapılmış olsa ve buna ilişkin cep telefonunuza uyarı mesajı düşse bile, bu işlemi onaylamış olmazsınız. Sahte işlemin, cep telefonunuza gönderilen mesaj ile sahteliği, sakatlığı ortadan kalkmaz. Olsa olsa noterlerin sorumluluğunu hafifletici sebep olabilir.
Fakat burada sıkıntı, şirketler, tüzel kişiler adına noterde yapılan işlemlerin henüz bu sisteme gereği gibi dâhil olmaması. Örneğin şirketin üç yetkili temsilcisinden birisinin yaptığı işlemle ilgili diğer şirket yetkililerine bilgi mesajı gitmemesi bence bir eksiklik.
Temennimiz, tapu işlemlerinde de bu tür bir hizmetin sunmaya başlanmasıdır. Tapu sicil müdürlükleri de tapuda yapılan her türlü işlemi, satış, ipotek verme, üst hakkı kurma vs.yi taşınmazın malikine kendisi kısa mesaj ile bildirse iyi olmaz mı?
Böylece, ileride değerlendirmek üzere yatırım amaçlı bir arsa alıp, yıllarca hiç ilgilenmeyen, arsanın nerede olduğunu bile unutan vatandaşların, sonradan arsalarının sahte belgelerle satıldığını, üzerine binalar dikildiğini öğrenme gibi kötü bir sürprizle karşılaşma durumu önlenmiş olurdu!
Yazımızın sonunda, noter aracılığıyla yapılan her işlemin bilgilendirme sistemine dâhil olmadığını da belirtelim. Protesto, ihtar, ihbar, azilname, örnek, defter onayı, çeviri, vasiyetname ve diğer ölüme bağlı tasarrufların, vakıf senedi, tutanak işlemleri, fatura tasdik işlemleri, mirasçılık belgesi, terk eden eşe ihtarname gibi, kişiye özel işlemlerin bilgilendirmeye dâhil olmadığını, örneğin bir kimse noter aracılığıyla resmi vasiyetname düzenlerse mirasçılar dâhil hiç kimseye vasiyetname düzenlendiğine dair noterden bilgilendirme mesajı gitmeyecektir.
İlk söz son söz olsun: Kişisel veriler teknolojinin altın madenidir!