Konkordato iflasa çözüm olur mu?
Daha önce de yazmıştım, iflas ertelemesi, iyiniyetli borçluların işletmelerini devam ettirmelerine yarayan, çalışanlarının işsiz kalmasının önüne geçen bir kurumdur.
Bunun için borçlunun iyiniyetli olması yetmez, şirketin iflastan kurtulma projesinin de inandırıcı ve gerçekleşebilir olması gerekir. İflas erteleme kararı verilmesi olağanüstü hal süresince yasaklandığından, şu anda 1000’in üzerinde şirket iflas tehdidi altında faaliyetlerini sürdürmeye çalışmaktadır.
Ancak, beklemenin “ecel”e faydası yoktur. Madem ki iflas erteleme yasağının kalkması belirsiz bir süre ertelenmiştir, kanaatimce bu şirketler artık en uygun yol olan konkordato çaresine başvurabilir. Konkordato, alacakların belirli bir yüzdesinden vazgeçilmesi halinde mümkündür. Konkordatoda borçlu, alacaklılarına borcunun tamamını değil, belirli bir oranını ödemeyi teklif eder.
Bu teklif, alacaklıların yarısını ve alacakların üçte ikisini aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise borçlunun konkordato teklifi kabul edilmiş sayılır.
Şartları nedir?
Konkordato teklifinin kabul edilmesi için aranan çifte yetersayı şöyle bir örnekle açıklanabilir:
10 alacaklı varsa en az altı alacaklı konkordato teklifine evet demeli, bu altısının alacağı toplam alacak tutarının 2/3’ünden fazla olmalıdır.
Elbette, borçlunun ödemeyi teklif ettiği meblağın borçlunun kaynakları ile orantılı olması, teminattan açıkça vazgeçmeyen alacaklılar varsa, onlara da yeterli teminat gösterilmesi zorunludur. Bu koşullar yerine getirilirse, iflas edecek borçlu iflastan kurtulur ve faaliyetine devam eder.
Görüldüğü gibi, konkordato alacaklıların fedakârlığına dayanıyor. Ancak, borçlunun iflasında alacaklılar genelde alacaklarının yarısından daha azını, onu da, 3 - 4 yılda tahsil edebilirler. Bu anlamda konkordato, alacaklıların da menfaatine. Keza konkordato halinde borçlunun malvarlığını azaltıcı işlemler yapması da İcra ve İflas Kanunu’nca yasaklanmıştır.
Dürüstlük ve iyiniyet şart...
Sadece “dürüst” borçluyu iflastan koruyan, iyiniyetli borçlular için öngörülmüş olan konkordato başvurusu sonucunda, iflas ertelemedeki 2 yıla kadar uzayabilen tedbir kararı gibi olmasa da, toplam 5 ay olabilecek şekilde verilecek “mühlet” içerisinde, takiplere ve hacizlere karşı sınırlı bir koruma elde edilebilmektedir.
Konkordato teklifi alacaklılar tarafından kabul edilir ve mahkemece tasdik edilirse, artık borçlu alacaklılarının vazgeçtikleri oranda borçlarından kurtulur.
Borçlunun dürüst olmadığı, hileli işlemelere başvurduğu anlaşılırsa, konkordato tasdik kararı fesih edilir ve borçlunun iflasına karar verilir. Hukukumuzda mali krizde bulunan şirketlere, bu krizden çıkabilmelerine olanak tanıyan yeteri kadar müessese vardır. Yeter ki, dürüst ve iyiniyetli olalım. Dürüst ve iyiniyetli borçlulara karşı, fedakârlık yapmak istemeyen alacaklıları fedakârlık yapmaya mecbur eden yasal düzenlemelerimiz mevcut.
Sağlıklı ve birlik duygusu gelişmiş bir toplum aslında yasal düzenlemelere bağlanmadan, yeri geldiğinde her kesimin karşılıklı fedakârlık yapmasını, “düşenin elinden tutulmasını” gerektirir.
İflas erteleme olmasaydı!
İflas erteleme davalarında ticaret mahkemeleri, bir kişinin alacaklı olup olmadığına, yapılan bir hukuki işlemin hukuka uygun olup olmadığına, kısaca adaletin yerine getirilmesine yönelik yargı faaliyetinde bulunmaz. Borca batık bir şirketin ekonomik olarak mali krizden çıkma umudunun olup olmadığına karar verir.
Bir çok şirket, iflas erteleme müessesi olmasaydı, ülke ekonomisine, istihdama katkı sağlamaya devam ediyor olmayacaklar, hiçbirisi bu gün faaliyette olmayacaklardı.
Özellikle alacaklı bankaların tüm itirazlarına rağmen verdikleri iflas erteleme kararları ile bu şirketlerin yaşamasına olanak sağlayan, yılda binbeşyüz’e yakın davayı karara bağlayan ticaret mahkemeleri sadece haklı ile haksızı ayırt edici, adaleti yerine getirici fonksiyon üstlenmemişler, iflas erteleme ile doğrudan ekonomik sonuçları olan kararlar almakla da görevlendirilmişler. Unutmayalım ki, iflas ertelemesinden başarı ile çıkan bu şirketlerde kırkbinin üzerinde kişi istihdam ediliyor.
İlk söz son söz olsun:
Haklarını bilmeyen, limanda fırtınaya yakalanmış sandal gibidir! Siz talep etmedikçe mahkeme adalet dağıtmaz!
