Prof. Dr. Erol Ulusoy

Prof. Dr. Erol Ulusoy

erolulusoy@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Güvenlik şirketinin giriş çıkışı kontrol etme görevi esnasında siteye girmemesi gereken bir kişi hırsızlık yaparsa şirket sorumlu olur

 

Konumuz, hırsızlık... Aslında İhsan Amca’nın kardeşinin başına gelmese, Kurban Bayramı tatili öncesi yazı konusu olmayacaktı. Hırsızlık her yerde ve her zaman olabilir. Hırsızlığa karşı her şeyden önce bireysel önlemler almamız şart. Bir sitede oturuyorsak, işyerimiz varsa, kolektif önlemler de alabiliriz.

İster işyeri, ister konut, iterse tatil sitesi olsun, hırsızlığa karşı alınabilecek en önemli tedbir, güvenlik hizmeti satın almaktır. Site yönetimleri genellikle bir güvenlik şirketi ile anlaşıp, işyerlerinin özelliğine göre bazen 24 saat, bazen de işyerlerinin kapalı olduğu süreyi esas alarak güvenlik hizmeti satın alırlar.

Haberin Devamı

İş yeri güvenliği

Yazımıza konu olay şöyle; İhsan Amca’nın kardeşi Mehmet Bey’in bir sanayi sitesinde imalathane olarak çalışan bir işyeri var. Sanayi sitesini kuran kooperatif aynı zamanda yöneticiliğini de yapıyor. Site yönetimi kooperatif bir güvenlik şirketi ile anlaşma yapıp, 22.00 ile 07.00 saatleri arası güvenlik hizmeti almaya başlıyor.

Mehmet Bey 02.03.2009 sabahı işyerine gittiğinde kötü bir sürprizle karşılaşır, gece işyerine girilmiş ve mesleki faaliyette kullandığı makineler çalınmıştır. Saat tam 08.00’de polise hırsızlık ihbarında bulunur.

Çalınan makinaların değeri 5.245,00 TL’dir. 2009 Yılına göre nerdeyse 3.500 Dolar.

Mehmet Bey önce kendisinin işyerinin kapılarını kilitleyip kilitlemediğini, hırsızlığa karşı işyerine alınması gereken önlemleri ihmal edip etmediğini kontrol eder. Hayır, Mehmet Bey’e göre kendisinin bir ihmali yoktur.

Güvenlikli sitenize hırsız girerse ne olur

Tazminat ödenir mi?

Mehmet Bey’e göre, asıl güvenlik şirketi sitenin güvenliğinden sorumlu olduğu için, kooperatif yönetimi de sitenin güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi konusunda sözleşme imzaladığı için tazminatla sorumludurlar. Her ikisi de görevlerini layıkı ile yapmamıştır.

Mehmet Bey, güveliğinden sorumlu oldukları bölgenin güvenlik ve koruma hizmetlerini savsaklamaları sonucu işyerinin soyulup zarara uğradığını, çalınan makineler nedeniyle mesleki faaliyetini devam ettiremediğinden yoksun kaldığı 3.000,00 TL para ile, olay nedeniyle yaşadığı ağır elem ve acı nedeniyle de manevi zarara uğradığını ileri sürerek, hepsi toplam 18.245,00 TL maddi ve manevi tazminatın ödenmesi için dava açar.

Haberin Devamı

Saat aralığına dikkat

Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; kooperatif ana sözleşmesinde sanayi sitesinde bulunan işyerlerinden çalınan malzemelerin davalı kooperatifçe karşılanacağına ilişkin hüküm bulunmadığı, davalılar arasındaki sözleşmede de sanayi sitesindeki işyerlerinden çalınan malzemelerin bedelinin mutlak surette tazmin edileceğine ilişkin hüküm bulunmadığı, bu durumda ancak sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde davalı güvenlik şirketinden çalınan malların bedelini talep etmenin mümkün olacağı, dinlenen tanık beyanları ile davalı güvenlik şirketinin sözleşmeye aykırı davrandığının kanıtlanamadığı, şirketin 22:00-07:00 arasında güvenlik hizmeti verdiği, çalınan malların bu saatler içerisinde çalındığının kanıtlanamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

Haberin Devamı

Davanın görüldüğü mahkeme, işyeri soyulan Mehmet Bey’in, hırsızlığı olay günü 08:00 sıralarında karakola bildirilmesine rağmen malların davalı güvenlik şirketinin hizmet verdiği 22:00-07:00 saatleri arasında çalındığının kanıtlayamadığına karar verip, davayı reddeder. Öyle ya, güvenlik şirketinin hırsızlıktan sorumlu olabilmesi için, hırsızlık güvenlik hizmeti verildiği sırada meydana gelmiş olmalıdır.

Ayrıca mahkeme, site yönetiminden sorumlu kooperatifin ana sözleşmesinde sanayi sitesindeki işyerlerinden çalınan malzemelerin bedelinin mutlak surette tazmin edileceğine ilişkin hüküm bulunmadığı gerekçesiyle de sanayi sitesini yöneten kooperatifin sorumlu olmayacağına karar verir.

Yargıtay müdahale eder

Mahkeme kararında, site yönetimi ile güvenlik şirketi arasındaki sözleşmede, sanayi sitesindeki işyerlerinden çalınan malzemelerin bedelinin mutlak surette tazmin edileceğine ilişkin hüküm bulunmadığını da gerekçe gösterir.Bu karara Yargıtay müdahale eder. Mahkemece öncelikle çalındığı ileri sürülen makine ve aletlerin nitelikleri, hırsızlık yapılan yerin olay tarihi ve saati itibariyle çevresel koşulları da dikkate alınarak 07:00 - 08:00 saatleri arasında çalınmalarının bu koşullara ve hayatın olağan akışına göre mümkün olup olmadığı araştırıp tespit etmelidir.

Hırsızlığın hangi saatte gerçekleştiği belirlendikten sonra site yöneticisi kooperatifin güvenlik hizmetine yönelik aidat toplayıp toplamadığına bakılmalı.
Mehmet Bey’in işyerinin bulunduğu sanayi sitesini yöneten kooperatif, güvelik için ayrı aidat toplamaktadır. Bu sebeple kooperatif ana sözleşmesinde hüküm bulunmaması, sitelerdeki işyerlerinin soyulmasından dolayı yönetici kooperatifin sorumluluğunu kaldırmaz.

Peki kim sorumlu?

Yazımıza konu gerçek olay, tam da Kurban Bayramı tatili öncesi sitelerdeki hırsızlıklarda hukuki durumun ne olduğu sorusunu akla getirmektedir.

Öncelikle, herkes kendi evinin, işyerinin, arabasının güvenliğinden kendisi sorumlu. Hırsızlığa karşı bilinen veya evin, işyerinin özelliğine göre alınması gereken özel önlemleri almak zorundadır.

Bireysel güvenlik tedbirleri alınmışsa, bir sitede ev veya işyerinde, arabada hırsızlık meydana gelirse, site yönetiminin site güvenliği için aidat alıp almadığına bakılmalıdır. Elbette site yönetimi güvenlik hizmetleri için ayrı bir aidat alabileceği gibi, normal aidatın içerisine güvenlik hizmetleri için gerek duyulan maliyeti yedirmiş olabilir. Her ikisi de hukuken aynı sonucu doğurur.

Kısaca, ister tatil sitesi, ister konut sitesi olsun, yönetim özel olarak güvenlik aidatı topluyor veya ayrı bir güvenlik aidatı toplamamasına rağmen, aidatları belirlerken güvenlik hizmetinin maliyetini de hesaba katıyorsa, sitenin güvenliğinden sorumlu demektir. Yönetim planında veya kooperatif ana sözleşmesinde böyle bir kural bulunup bulunmadığına bakılmaz.

Güvenlik şirketinin sorumluluğuna gelince; öncelikle hırsızlık güvenlik hizmeti verilen saatlerde meydana gelmiş olmalı. Bunu ispatlamak, iddia sahibine aittir.  Güvenlik şirketine, görevde olmadığı sürede meydana gelen hırsızlıktan dolayı bir kusur yüklenemeyeceği hepimizin malumudur.

Site sakininin misafiri çalarsa iş başka...

Güvenlik şirketinin siteye giriş ve çıkışları kontrol etme görevi esnasında, siteye girmemesi gereken kişilerin siteye girmesine izin vermişse, ve onlar da hırsızlık yapmışsa, güvenlik şirketi sorumlu olur.

Ama, bir site sakininin misafiri olduğu sebebiyle siteye izin ve teyit alınarak usulüne uygun giriş yapan birisi başka bir işyerinde veya konutta hırsızlık yaparsa, site güvenliğine bir kusur yüklenemeyecektir.

Tabi bir başka husus, güvenlik hizmetinin sadece site giriş ve çıkışlarının kontrolünden mi ibaret olduğu, yoksa devriye görevi de bulunup bulunmadığıdır.

Devriye görevi yoksa bile, sitenin tüm çevresinin ve ortak yerlerin kapalı devre kamera sistemi ile gözetlenip gözetlenmediğidir.

Biz ne yazarsak yazalım, bazı olaylar olabilir ki, insanın hayal gücünün sınırlarını aşar, uzar gider.

En iyisi ve güven verici yöntem, sitenin güvenliği var diye her şeyi boşlamamak, bireysel önlemleri almayı ihmal etmemek.

Gözünüzün arkada kalmayacağı, rahat, mutlu ve huzurlu bir Kurban Bayramı geçirmenizi dilerim.