Her şey yasal düzenlemelere göre gitse, hukukçuluk en kolay meslek olurdu. Ama öyle olmuyor. Özellikle bir avukata danışmadan sözleşmeler yapmayı deneyen vatandaşlarımız, konunun hukuki yönünü araştırmadıklarından, başlangıçta normalmiş gibi görünen sözleşmelerinin nasıl karmaşık ve çözülemez olduğunu, karşı tarafla sorun yaşayınca öğreniyorlar.
Kafamızdaki ve algımızdaki ilişkilerin hukuki yönü bambaşka olabiliyor.
Buna benzer durumu, bir okuyucumun kira hukukunu ilgilendiren bir sorunu yazması ile yeniden yaşadım. Okuyucumun sorusunu birkaç defa okudum. Ara verip sonra tekrar tekrar okumaya karar verdim. Sadece kendim okumakla yetinmedim, Ankara Hukuk’tan sınıf arkadaşlarımın üye olduğu bir WhatsApp grubunda da sormaya karar verdim.
Zor ve karmaşık
Okuyucum, bir kira ilişkisini zorlaştırmak ve karmaşık hale getirmek için elinden gelen her şeyi yapmış. Olay “beyin yakan” cinsten. Tabii ki cevabı da “beyin yakan” cinsten bir cevap olacak.
Şaka bir yana, doçentlik sınavı düzeyinde bir soru sanki… İşte şimdi “beyin yakan” kira sorusu geliyor…
“2018’de bir adam yanında bir kadınla gelip annemin evini kiralıyor. Eve yerleştikten sonra sözleşme ve tahliye taahhütnamesi imzalıyor. Bu imzalar sırasında evli olmadığı için yanındaki kadının tahliye taahhüdünde imzası yok. Taşındıktan 1 ay sonra evleniyorlar. Bir dikkatsizlik sonucu, ev sahibi ve kiralayan annem olması gerekirken, kiraya veren olarak sözleşme ve taahhütname babamın üstüne yapılıyor. Annemin adı hiçbir yerde yok. 2022 senesinde yani üçüncü yıl bitip dördüncü yıla girilecekken taraflarca annem adına bir sözleşme daha imzalanıyor. Burada kira başlangıcı 2018 deniyor (ilk giriş tarihinin kaydı tutulsun diye). İlk sayfada not olarak, bir yıl uzatma son, yazıyor. Kira bedeli olarak ise 2022’ye ait en güncel kira bedeli yazılıyor. Bu sözleşme sırasında evliler. Şimdi tüm bu gelişmeler ışığında 10.03.2018 yılında babam adına düzenlenen, 10.03.2023 tarihinde boşaltılması istenen taahhüde dayanarak babam tahliye davası açabilir mi? Tahliye taahhüdü imzalanışı sırasında eş statüsünde olmayan kadın, ‘Benim imzam yok halbuki burası şu an bir aile konutu ve biz yeni sözleşme sırasında da evliydik’ diyebilir mi? Babam üstüne 2018’de düzenlenen ve 2022’ye kadar devam eden sözleşmeden sonra düzenlenen ve annem adına olan sözleşme, babamın elinde bulunan imzalanma yılı 10.03.2018, tahliye isteniş tarihi 10.03.2023 olan tahliye taahhüdünü iptal edip geçersiz kılar mı? 2022’deki sözleşmenin bitmesinden 1 ay evvel gönderdiğimiz ‘Yeni kira dönemi için istediğimiz bedel xxx’tir. Kabul etmezseniz kira tespit davası açacağız’ diyerek WhatsApp’tan bir ihtarname çekmemiz ve buna rağmen kişinin istenilen rakam yerine yüzde 25 zam yapıp oturmaya devam etmesi, böylece yeni bir döneme girmesi, bizim sözleşmeyi uzatmış olduğumuz anlamına mı geliyor ve de bu sebeple babamın elindeki 2023 tarihli taahhütname geçersiz mi oluyor? Bu ay içinde babamın adıyla tahliye davasını açacağız...”
İşte cevap
Okuyucumun soruları bunlarla bitmiyor…
Cevap için, Adana Barosu’ndan Avukat İshak Arıoğlu’na da ayrıca teşekkürler.
“Babanın ilk yaptığı sözleşme aslında vekaletsiz iş görme. Kira sözleşmesi mülkiyet sahibi adına yapılmış kabul edilir. 4 yıl sonra anne ile yapılmış sözleşme eski sözleşmeyi geçersiz kılar, ancak tahliye taahhüdünde düzenleme tarihi olarak 10.3.2018 tarihi yazmıyor sonraki bir tarih yazıyorsa taahhütname geçerli olmaya devam eder. Anne ile yapılan sözleşmede “sözleşme uzatma ve son” yazılmış olması da 2023’te tahliye iradesine atıf sayılır. Burada sorun WhatsApp’tan gönderilen, “kira bedeli xxx, bunu ödemeden kira tespit davası açacağız” mesajı. Bu mesaj anneye ait bir telefon numarasından değil de oğluna ait telefondan gönderilmiş ise dikkate alınmaz. Ancak baba veya anneye ait numaradan gönderilmiş ise tahliye iradesi ile çelişip tahliye iradesinin samimiyetsiz olduğu iddia edilebilir. Ona hakim karar verir. Aile konutu meselesine gelince, maalesef tapu müdürlükleri kiralık konutlarda mal sahibinin onayı olmadan aile konutu şehrini koymuyor. Eğer mahkeme kararı ile yapmışlarsa, bunu hakim değerlendirecek olsa da, adamın tahliye taahhüdüne imza attığı tarihte bekar olması sebebiyle tahliye taahhüdü geçerli olur. Çünkü ikinci sözleşme ile birinci sözleşme arasında çelişki yok. İki sözleşmede de bitim tarihi 10.3.2023.”
İhtimalli soruya ihtimalli cevap…
