Sakarya Mahallesi
Bugün birlikte Agora’nın güneyinde, yüzölçümü 39.212 metrekare olan Sakarya Mahallesi’ne gidelim. Bu mahallemizin tarihsel geçmişi bilinse, kent kültürüne sağlayacağı katkı sanırım göz ardı edilemezdi. Zaman, tarihsel olayları unutturmayı başarsa da, kenarda köşede kalmış geçmiş dönem izlerini Sakarya Mahallesi’nde görmek mümkün... Farklı kültürlere ev sahipliği yapmış tarihi mahalleyi dolaşırsanız, dar kıvrımlı yokuşlarının insanı yormadığını görürsünüz. Sakarya, Küçük Aya Yanni Kilisesi (Agios Ioannis), Roma su kanalı, mahallenin sınırında yer alan Asmalı Mescit, yapıldığı dönemin izlerini taşıyan Sonsino Sinagogu ve eski İzmir evlerinin bulunduğu, ezan, çan ve hazan sesiyle yıkanmış, kültürel zenginliğe ev sahipliği yapan mahalledir... Eşrefpaşa Caddesi düzenlemesi çalışmalarında dış cephesi yenilenen, şimdi tekrar eski haline dönen, sıvaları dökülen Yeni Şark Hamamı (Saçmacı), mahallenin girişinde köşede yer alır. Hürriyet Anadolu Lisesi’nin temelleri kazılırken Mezarlıkbaşı otoparkı kazısında olduğu gibi buradan da arkeolojik buluntular çıktı mı bilinmez...
Kaderi değişebilir
İzmir’in tarihine ve inanç turizmine katkı sağlayacak Sonsino Sinagogu’nun tescili ile sanat tarihçileri ve arkeologların nezaretinde araştırılması henüz yapılamadı. Milli Eğitim, İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, İzmir Büyükşehir ve Konak Belediyesi işbirliğiyle mahallenin çöküntü semt olarak algılanmasına bir an önce son verilmesi gerekiyor.
Kiliseden kalma kapının açılması, bir dönem Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılan, kapısı penceresi çalınan Rum Kız Okulu’nun yağmadan kurtarılması, müştemilat binasının müze-sanat galerisi olarak düzenlenmesi, yan bahçesinin oturulacak hale getirilip açılacak kafede geleneksel İzmir misafirperverliğini sergileyen ikramların yapılması, çan kulesini seyir terası olarak kullandırmak, mevcut galerileri sanatsal etkinliklere açmak, sanatçıları ve gezginleri bölgeye çeker. Ayazmanın su bağlantısını yapıp işlerliğini sağlamak, sokaklarını iyileştirilip aydınlatmak ve eski dönem yapılarının restore edilmesi, diğer mahallelere örnek olur, tarihe geçer.
Bir zamanlar Müslüman, Yahudi, Hıristiyan ahalinin birlikte yaşadığı mahallede tescillenmesi için ilgili kurumlara haber verildiği halde, şu ana kadar üzerinde araştırma yapılmamış bir başka tonozlu yapı tanımlanmayı bekliyor. Burası kayıp bir sinagog olabilir mi? Sakarya Mahallesi’nin kaderini değiştirecek projelerin hayata geçirilmesini temenni ediyorum.
