Mehmet Emin Karamehmet’in girişimciliğinden etkilenmemek mümkün değil.
Yükseldi, düştü, ama yılmadı ve gene yükselmeye başladı. Turkcell’den sonra Türkiye’nin yurtdışında gerçekleştirdiği yatırımın sahibi oldu.
Hikâye kısaca şöyle:
Forbes dergisine göre, Çukurova grubunun sahibi Karamehmet 2000 yılında 8 milyar dolar servetle dünyanın 31’inci en zengin kişisiydi ve Koç ve Sabancı’nın önünde Türkiye’nin en zengin işadamıydı.
2001 bankacılık krizi bu servetin büyük bir bölümünü silip süpürdü. Devlet Karamehmet’in o zamanlar sahibi olduğu Pamukbank ve Yapı Kredi’ye el koydu. Bu bankalardan kullandığı kredileri devasa bir fatura olarak önüne koydu.
Nakavt bekleniyordu
Herkes Karamehmet’in diğer banka patronları gibi nakavt olmasını beklerken o mücadeleye devam etti. Düzenli bir biçimde fakat her adımda kavga vererek Pamukbank’ı kapattı, YKB’yi sattı. Çoğunluk hissedarı olduğu Turkcell’deki hisselerin çoğunu elinden çıkardı. Ve başka hiçbir batık banka patronunun yapmadığını yaparak devlete olan borçlarını, küçük bir bölümü hariç, ödedi.
Karamehmet’in yüzlerce girişimi oldu. Ama onu diğer işadamlarından ayıran ve bence çağının en başarılı girişimcisi yapan Turkcell’dir.
Cep telefonu fikrini Türkiye’ye Murat Vargı getirdi. Bir başka inatçı girişimci olan Vargı, Özal devrinde ihracatta parladı. Ama 1980’lerde filizlenmeye başlayan cep telefonu konseptini gerçeğe çevirecek sermayesi yoktu. Ortaklık için Türkiye’nin kalburüstü zenginlerinin zilini çaldı ama kapıyı bir tek Karamehmet açtı.
İkisi İskandinavlarla ortaklık kurdu ve Turkcell ender görülen bir hızla büyüdü. Türkiye’nin en kârlı ve New York Borsası’nda işlem gören tek şirketi oldu. Her ne kadar çoğunluğunu kaybetti ise de Karamehmet şirketin kontrolünü elinde tutuyor.
Ve geliyorum hikâyemin ikinci bölümüne:
Krizin en derin olduğu yıl olan 2002’de, piyasadan silindiği düşünülen günlerde Karamehmet sessiz sedasız Kuzey Irak’taydı. Otonom Kürt bölgesinde Türk, Kanadalı ve İsveçli ortaklarla Kürt bölgesinde petrol çıkarma işine girdi.
Çukurova’nın Irak’ta faaliyet gösteren enerji kolu Genel Energy International’dır. Şirketin değerinin 3.3 ile 3.6 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Petrol sahalarının bu yıl 400, gelecek yıl 600 milyon dolar gelir getirmesi bekleniyor.
Bu rakamları Genel Energy İngiliz bir ortakla Londra borsasında işlem görecek bir şirket kurma girişiminde bulunduğu için biliyoruz. Ortaklık suya düştü ama Çukurova kaynaklarından öğrendiğime göre, başka şirketlerle ortaklık görüşmeleri var.
Genel Energy halen elinde tuttuğu sahalarından sadece ikisinde petrol çıkarıyor. Diğerleri de faaliyete geçtiğinde şirketin değeri artacaktır. Ama bu haliyle bile Türk özel sektörünün bu güne kadar gerçekleştirdiği büyük
yurtdışı değerdir.
