Mehmet Tezkan

Mehmet Tezkan

mtezkan@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

İktidara yakın bazı yorumcular diyor ki; bu sistem ittifakı zorunlu kılıyor..

Bence değil, bu konuya döneceğim..

Ve devam ediyorlar; muhalefet partileri de ittifak yapsın..

Yani istiyorlar ki; iki blok, iki cephe olsun..

Yani istiyorlar ki; sadece AKP/MHP ittifak yapmış olmasın..

Yani istiyorlar ki; ittifak yeni sistemin olmazsa olmazı kabul edilsin..

***

Gelin önce ittifak kavramına bakalım..

Birbirine yakın partiler ittifak yapar.. AKP seçmeniyle MHP seçmeni birbirine yakın mı?

Evet..

7 Haziran’da MHP’ye oy veren iki milyon seçmen 1 Kasım’da AKP’ye gitti..

Haberin Devamı

Demek ki bir grup seçmen iki partiyi de kendine yakın görüyor..

Bir grup seçmen AKP’ye de oy veririm, MHP’ye de oy veririm diyorsa bu iki partinin ittifak yapması mantıklı..

Seçmenlerinin yadırgayacağı.. Seçmenlerinin tepki göstereceği bir durum yok..

****

Ama muhalefet partileri için böyle değil..

İttifak yapmaları çok zor..

Hatta imkânsız!.

Çünkü seçmenleri birbirine yakın değil..

Saadet seçmeni CHP’ye oy verir mi?

Veya CHP seçmeni Saadet’e..

CHP seçmeni HDP ile yapılan ittifaka onay verir mi?

İYİ Parti’yle HDP’nin ittifak yaptığını düşünebiliyor musunuz?

Ben düşünemiyorum..

***

Muhalefet partileri de bir araya gelsin, onlar da ittifak yapsın, başka yolu yok diye tutturan yorumcular ittifakla koalisyonu karıştırıyor..

İttifak birbirine yakın partiler arasında olur..

Birbirine zıt partiler ancak koalisyon kurar..

Farklı seçmen kitlesine hitap eden, farklı dünya görüşünü savunan partiler bir çerçeve çizerek ülkeyi yönetmek için bir araya gelebilirler..

1974 yılının başında kurulan CHP/MSP koalisyonu gibi..

Sorum şu..

Yasa izin verseydi.. 1973 seçimlerine CHP/MSP ittifak kurarak seçime girebilir miydi?

Ecevit ile Erbakan birlikte kürsüye çıkıp oy isteyebilir miydi?

Hayır mı?

Siyaset sosyolojisinde yeri yok mu?

Mantığa aykırı mı?

***

Yanıt evetse, o zaman neden CHP, Saadet Partisi’yle.. CHP, HDP’yle ittifak yapsın diye tutturuyorlar..

CHP/MSP ittifakı olmadı ama CHP/MSP koalisyonu oldu..

O koalisyon hükümeti Kıbrıs Barış Harekâtı’nı yönetti..

***

Artık ülkeyi yönetecek başkanı doğrudan belirleyeceğiz.. Yürütme yasama organından çıkmayacak.. Yürütme yasamayla bağlantılı olmayacak.. Meclis’in yapısı hükümeti belirlemeyecek.. Tek kişilik hükümet sandıktan çıkacak..

Haberin Devamı

Soru şu..

O halde artık koalisyon diye bir şey yok..

Koalisyon imkânı ortadan kalktı..

Hayır..

Yasa ittifak gibi koalisyona da imkân tanıyor..

Nasıl?

İkinci turda..

İlk turda farklı dünya görüşünde olan, farklı seçmen kitlesine hitap eden partiler ikinci turda yürütmeyi (başkanı) seçmek için asgari müştereklerde birleşip koalisyon kurabilirler..

***

Gelelim yeni sistemin ittifakı zorunlu kılıyor meselesine..

Zorunlu kılsaydı, yasa koyucu ikinci turu getirmezdi..

İlk turda en çok oy alan kişi başkan seçilir derdi..

Yüzde 50+1 şartıyla ikinci turu öngördüğüne göre, yürütmeyi belirlemek için farklı partilerin koalisyonunu (uzlaşmasını) gerekli görüyor..

Teşvik ediyor..

Zorunlu kılıyor..