Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Almanya’da genel seçimlerde, CDU ve Bavyera eyaletindeki kardeş parti Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU) partisinin yaklaşık yüzde 34, Sosyal Demokratların (SPD) yüzde 23, Hür Demokrat Parti’nin (FDP) yüzde 15, Yeşiller’in yüzde 11, Sol Parti’nin yüzde 12, diğer partilerin de yüzde 5 civarında oy alması bekleniyor.
Böylece Merkel kendisinin koyduğu “istikrarlı bir çoğunluk” hedefine ulaşmış bulunuyor. Henüz sonuçlar kesinleşmese de, Merkel’in sağcı Hür Demokrat Parti (FDP) ile koalisyona gideceği görünüyor.
Sosyal Demokratlar ise ciddi bir oy kaybıyla karşı karşıyalar. Bunun nedenlerini iyi araştırmak gerekiyor. Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) başbakan adayı olan Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier gelinen durumu, ‘’Almanya’daki sosyal demokrasi için acı bir gün’’ olarak nitelendirdi. Çünkü SPD 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en kötü sonucu almış oluyor. Oyların bir kısmı sağa, bir kısmı da diğer sola (örneğin Yeşiller’e) gitmiş görünüyor. Çünkü Yeşiller ilk defa yüzde 10’u geçtiler. Demek ki, SPD’nin solda bölünmeleri ortadan kaldırabilmek için bir yenilenme, açılım yapması gerekiyor.

Haberin Devamı

Ekonomi politikaları
İkinci konu hiç kuşkusuz ekonomi politikalarında. Bilindiği gibi, Alman ekonomisi ihracata dayalı niteliktedir. Daha önceki yıl 1.4 trilyon dolara yakın ihracat yapan Almanya dünya şampiyonuydu. Bu yıl küresel daralmadan çok ciddi ölçüde etkilenerek, şampiyonluğu Çin’e kaptırdı.
Sanayi üretimi son verilere göre yüzde 18 daraldı ve şimdi bu yıl milli gelirin yüzde 6’ya yakın daralması bekleniyor. Yüzde 8’i aşan işsizliğin de hemen düşmeyeceği anlaşılıyor. Yani ekonomide sıkıntılar had safhada.
İktidar yıpratır. Krizle her iki parti de oy kaybetti ve CDU-SPD koalisyonu çöktü. Şimdi CDU tam bir sermaye partisi olan FDP ile koalisyona gidiyor. FDP de sosyal güvenlik reformu, özgürlüklerin yaygınlaşması, hepsinden öte vergilerin indirilmesinin şampiyonu. Emekli yardımlarına ve asgari ücrete de karşı. Hatta Merkel’den de öte, işten çıkarmaların kolaylaştırmasını ve vergi reformunu savunuyor.

Haberin Devamı

Vergi indiriminin zorluğu
Koalisyon protokolünün en tartışmalı alanı bu olacak gibi. Çünkü bütçe açığının rekor düzeye ulaştığı bir durumda FDP’nin 100 gün içinde vergi indirimleri yapma sözü bir hayli sıkıntı yaratacaktır. Üstelik 2016 yılına dek bütçe açıklarının sıfırlanması planlanıyor. Nitekim mevcut Maliye Bakanı Peer Steinbrück bunun olanaksız olduğunu birkaç kez belirtti.
Kişisel özgürlükler konusunda da FDP ve CDU çatışabilir. FDP, CDU’nun İçişleri Bakanı Wolfgang Schauble’ın uyguladığı birçok terörle mücadele politikasına (istihbaratın güçlendirilmesi gibi) karşı çıkıyor. Bununla beraber, nükleer enerji konusunda iki parti anlaşıyor. 2022’den sonra durdurulmasına karar verilen bu tür santralların yapımı sürebilir.
SPD’nin seçimlerde yüzde 23’e oy alması tarihi bir hezimet. Ama CDU’nun da yüzde 34’ün altında oy aldığını unutmayalım. O da 60 yılın en düşük oranı! Her iki parti de koalisyonda aşırı uzlaşıcılıkta kimliklerini yitirdi ve üç küçük parti oylarını artırdı. Kısacası, Almanya’daki seçim sonuçları daha çok su kaldıracak ama bu durumun Türkiye’nin AB hedefini engelleyeceğini rahatlıkla söyleyebiliriz.