KONUT SATIŞI TAM YOL iLERi
Konut sektöründe durgunluktan söz edilirken, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı kasım ayı konut satış rakamları konut sektöründe “durgunluk” değil, ”patlama” olduğunu gösterdi.
(22 Aralık’ta bu köşede yayınlanan “Konut Piyasası” başlıklı yazıda, sektördeki değerlemeleri yansıtarak, talep daralmasından söz etmiştim. 23 Aralık’ta TÜİK’in yayınladığı kasım ayı konut satış rakamları değerlemenin ne kadar ”yanlış“ olduğunu ortaya koydu.)
Cumhurbaşkanı’nın çağrısı ile bankalar konut kredisi faizlerini düşürdüler. Satış bedelinin de kredileme sınırı yüzde 80’e yükseltildi. Emlak Konut 120 ay vade yüzde 0.70 faizle konut satış kampanyası başlattı. Görülüyor ki, faizdeki gerileme ve kampanyanın etkisinde konut satışları patlamış durumda.
- Geçen yıl kasım ayında 106 bin konut satılmıştı. Bu yıl 132 bin konut satıldı.
- Geçen yıl kasım ayında satılan yeni konut sayısı 50 bindi. Bu yıl 63 bin oldu.
- Geçen yıl 55 bin ikinci el konut satılmıştı. Bu yıl 69 bin ikinci el konut satıldı.
- Geçen yıl kasım ayında taksitli konut satışı 28 bindi. Bu yıl 49 bine yükseldi.
Konut talebinde kasım ayında geçen yıla göre gerçek anlamda bir patlama var.
Satışlar artıyor
Kasım ayında konut satışları sadece geçen yıla göre artmadı. Geçmiş aylara göre de satışlarda artış var.
Haziranda yeni ve ikinci el toplam 106 bin konut satılmıştı. Temmuzda satış rakamı azaldı. Ağustosta 114 bin, ekimde 130 bin oldu. Kasımda 132 bine yükseldi.
Yeni konut satışlarında son iki ayda bugüne kadar olmamış bir talep patlaması var. Bizde genelde her ay ortalama 50 bin yeni konut satılırken ekimde 61 bin, kasımda 63 bin yeni konut satışı oldu.
Sadece yeni konutlar değil, ikinci el konutlara da talep arttı.
Bankaların konut kredilerinin gerilemesi, konut kredisi kullanımının artması konut talebini canlandırır. Ne var ki, son aylarda konut kredisi faizlerinde kredi talebini artıracak ölçüde gerileme olmadı. Banka kredilerinde büyük artış olmadı.
Kredi katkısı önemli
Bankaların toplam konut kredileri ağustos ayında 151 milyar TL idi. Eylülde 154, ekimde 157, kasımda 161 milyar TL oldu. Bankaların konut kredilerinde artış var ama talebi patlatacak ölçüde değil.
İpotekli - kredili satışların büyük ölçüde müteahhit kredileri ile gerçekleştiği anlaşılıyor.
Önemli olan ekonominin yavaşladığı, talebin daraldığı bir dönemde, bir çok sektörde durgunluk yaşanırken, konut satışlarının geçmişte görülmemiş ölçüde artmasıdır.
Konut satışlarındaki artışın arkasında kredi faizlerinin aşağıya çekilmesi ve müteahhitlerin kredili satışları finanse etmeleri yanında, birikimi olanların alternatif yatırım aracı olarak konuta yönelmeleri de olabilir.
Sınırlı birikimi olanların, konut fiyatında artış bekleyişine dayalı olarak, birikimlerini kredi ile birleştirerek konut satın almaları olabilir.
Ekonomideki durgunluktan etkilenen müteahhitlerin ve de ikinci el konutunu satmak isteyenlerin fiyatları aşağıya çekmeleri talep artışına neden olabilir.
Nedeni ne olursa olsun rakamlar talepteki artışın boyutunu gösteriyor.
Konut piyasasının, sanılanın tersine bir büyüme içinde oluğu görülüyor. Önemli olan bu büyümenin önümüzdeki aylarda da devam edip etmeyeceği.
Konut sektörü şimdilerde ekonominin önemli bir sektörü olarak öne çıktı. Bu sektörde daralma ekonomiyi üzer.
