Gaziantep
Bir yıl aradan sonra dün gene Gaziantep’te çarşı pazar gezdim. Geçen yıl 19 Kasım’da bu köşedeki yazımın başlığı “Gaziantep üretmeye ve ihracata devam ediyor” idi.
Gaziantep gene üretmeye ve ihracata devam ediyor ama üretimde de ihracatta da gerileme var. Ama Gaziantepliler morallerini bozmayıp “2017 daha iyi olacak” diyorlar.
Gaziantep her bakımdan önemli bir şehir. Bir zamanlar “Anadolu Aslanları-Anadolu Kaplanları”ndan söz edilirdi ya... İşte Gaziantep bu dönemde, tarımın yanında sanayi üretimi ve ihracatıyla en öne çıkmayı başaran bir şehir.
2015 yılı İstanbul Sanayi Odası’nın 500 Büyük Sanayi firması listesinde Kocaeli’den 32, Bursa’dan 30, Ankara’dan 27 firma var. Gaziantep’ten 23 firma var. Kayseri’den 14, Adana’dan ise 14 firma...
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Envanteri’ne göre Anadolu Aslanları-Anadolu Kaplanları olarak öne çıkan 3 ilimizden sanayi cirosunun büyüklüğüyle Gaziantep önde geliyor. Gaziantep’i Konya ve Kayseri izliyor.
Gaziantep’te 4 organize sanayi bölgesindeki 700 işletmede 90 bin kişi çalışıyor. Organize’de 330 tekstil, 180 gıda, 60 plastik, 60 kimya tesisi faaliyette.Küçük sanayi sitelerinde 3 bin işyeri var.
Türkiye’de üretilen makine halısının yüzde 82’si, akrilik sentetik elyaf ve polyester ipliğin yüzde 60’ı, dokunmamış kumaşın yüzde 59’u, un ve makarnanın yüzde 60’ı, mercimek ve bulgurun yüzde 70’i, gofret ve akide şekerinin yüzde 30’u Gaziantep’te üretiliyor.
Gaziantep bitkisel yağ, un ve unlu mamuller, şeker ve şekerli mamuller, bakliyat üretiminde öne çıkan bir il. Gıda ihracatı yılda 2 milyar doları aşıyor.
Yıllık ihracat gücü 6-7 milyar dolar. Türkiye ihracatının yüzde 5’e yakınını gerçekleştiren Gaziantep’in Kayseri ve Adana’nın ihracatının 2 katı ihracat gücü var. Kocaeli ve Bursa’nın yıllık ihracat rakamlarının yarısına ulaşmış durumda.
Bunlar iyi haberler. İşadamlarının sıkıntıları da var. Genel ekonomik durgunluk, dövizde beklenmedik artış, Suriye ve Irak’a ihracatın gerilemesi, ödenmeyen senetler, bankaların baskısı, hemen her işadamının yakındığı konular.
Kapalıçarşı hareketsiz. İşler durgun. Müşteriler AVM’lere yönelmiş. Üç büyük AVM’de yok yok ama gezenlerin çoğunun elinde de poşet yok. Kebapçılar, katmerciler, beyran çorbası içilen yerler canlı. Gaziantepliler gece yarısına kadar evleri dışında yemek yemeyi seviyor.
Gelelim Suriyeli sığınmacılara. Kamplarda 50 bin, şehir merkezinde 300 bin Suriyeli var. Halep’ten 50 bin sığınmacının gelmesi bekleniyor. Savaş bitse de sığınmacıların yüzde 60’ı Gaziantep’te kalacaklarını söylüyor. Önceki yıllarda yılda 50 bin göç alan, 50 bin göç veren, nüfusu 1milyon 800 bin dolayında şehirken, sığınmacı sorunuyla göç almanın dertlerini yaşar olmuş.
Sığınmacılar yerleşik düzene geçmiş. Ev kiraları atmış. Sığınmacılar şehrin belli bölgelerinde yaşıyor, işyeri açanlar var. Şehrin her yerinde sığınmacı yok.
Az da olsa sığınmacılar kayıtdışı olarak servis sektöründe ve sanayide çalışıyor. Gaziantep tarımı, sanayisiyle Anadolu’nun en önemli şehirlerinden biri. İhracata dönük üretimin devam etmesi şart. Talebin canlanmasına bağlı olarak yatırımlara başlaması şart. Bunları görüyor, biliyorlar. Onun için iyimser olmaya çalışarak, “2017 yılında işler daha iyi olacak” diyorlar.