Parmak izleri

Dolar fırladı... Borsa düştü... Faizler yükseldi...Neden?Bir dizi sebep var. Sıralayalım: 1- šlke ekonomilerine not veren Standart&Poor's adlı reyting kuruluşu, Türkiye için "durağan" kaydını "negatife" çevirdi.Tam da Türkiye' de sorunların aşıldığı ve IMF' nin kredi dilimini serbest bırakacağı günün hemen "ncesinde b"yle bir tavır, k"tü sürpriz... Türkiye' deki yabancı bankalar, haberi "nceden almış olmalılar... "D"viz alımına geçtikleri" s"ylentisi var.Dolar füze gibi ateşlendi... Borsa düştü...Bono faizleri, yüzde 70' lerde olması "ng"rülmüşken dün akşam itibariyle yüzde 107' ydi. Türkiye' nin "Euro Bond" denilen bonolarında da dış satışlar hızlandı.Yani... Yabancılardan kaynaklanan olumsuz bir rüzgar. Türkiye dün kabus gibi bir Çarşamba geçirdi. O son mektup "Dünya finans çevrelerinde bunun 'programın artık dağılmış olabileceği' gibi algıladığı" yorumları yapılmış. "Ekonominin bu yüksek faizlerle belini doğrultmakta çok zorlanacağı kaygısıyla yabancı bankaların TL'den çıkıp d"vize geçtikleri" "ne sürülüyor. 3- Peki IMF' nin iyimser mesajları neden etkili olmadı?Çünkü... Dünyada IMF' ye de güven sarsıldı. IMF ile birlikte yürüyen Arjantin' de şu günlerde başlayan ekonomik bozgun, "domino teorisi" gereği Türkiye' ye güveni de sarsmakta. 4- Hiç yoktan 7 banka ve finans kuruluşuna el konulması, dışarıda tedirginlik yaratmış. "Ya diğer bazı bankalar da aynı durumdalarsa ve bankacılık sekt"ründe rahatsızlık sürmekteyse" gibi kuşkular oluşmuş. Gereksiz bir duyarlık.Gene de bankaların durumuyla ilgili bir açıklama yapılmasında ve dünya finans çevrelerinin aydınlatılmasında büyük fayda var. 2- IMF Başkanı K"hler' in Ecevit' e yazdığı mektupta, "faizlerin bir türlü düşmediğine" işaret edilmekte ve "bu yüksek faizle program uygulamasının çok zorlaştığı" mesajı verilmekte. Kaynağı kurutmak "Telekom krizleri", Türkiye' ye çok pahalıya maloldu.B"ylesine büyük faturalar "deten ve siyasi güven bunalımı yaratan bir bakanın hala g"revde kalması, yabancı para piyasalarına büyük kuşku veriyor. "O zihniyetin yeni krizlere her an sebep olabileceği" kaygısı var.Çünkü... G"rülüyor ki, ekonomi matematik olarak iyi.D"viz gider ve gelirlerinde Türkiye artıda.Rezervleri yüksek... Bütçe uygulamaları doğru... İstenen yasalar çıktı.Ama... Faizler, güven bunalımını yaratan adres nedeniyle bir türlü inmiyor.šstelik o yüzden fatura, sağduyulu Bahçeli'nin MHP'sine çıkartılıyor. 6- Washington' da k"prü başlarını tutmuş olan kişilerle konuşuyorum.Onların kanısı; "Ekonomiden Sorumlu Bakan Kemal Derviş'in büyük bir saygınlığa sahip olduğu... Pek çok zorunluğun da onun kişisel etkinliğiyle aşıldığı." Hükümet, Derviş' in arkasında 3 lideriyle birden durmalı. 5- Nihayet... Bir diğer beklenti izlenimi daha... Alınganlıklara... IMF, Dünya Bankası ve OECD için de çalışıyor.En yakın "rnek, Yunanistan Finans Bakanlığı' na yaptığı çalışma... Olimpik Havayolları zarardaymış... ™zelleştirildiğinde "lü fiyatına gidecekmiş. O nedenle danışmanlık istemişler. Amaca uygun olarak y"netim kurulu başkanı, genel müdür ve başlıca birimlerin y"neticileri tamamen değiştirilmiş. Şirket kara geçmiş ve çok daha yüksek bir bedelle "zelleşmiş.B"yle başka uluslararası danışmanlık şirketleri de var.Belki "Telekom'a profesyonel y"netim" alınganlarına bu bilgi deva olur. gcivaoglu@milliyet.com.tr Egon Zehnder International şirketi, yeryüzünde 800 kuruluşa "y"netim kurulu oluşturmak" üzere danışmanlık yapmış... 33 ülkede 56 büroyla faaliyet g"steriyor.