Dr. Akkan Suver - Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı
“Dünyamızın kırılgan bir süreçten geçtiği bu günlerde bölgemize ve ülkelerimize ait kritik meselelerin ele alındığı Erdoğan-Dukanovic görüşmesi, Türkiye-Karadağ ilişkilerinin yanı sıra Balkanların istikrarı ve barışı açısından yeni önerilerin ve yeni proaktif girişimlerin kapısını aralamıştır”
Geride bıraktığımız yılın son günü, Karadağ Cumhurbaşkanı Milo Dukanovic, Istanbul’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. 2021 yılının ağustos ayında Recep Tayyip Erdoğan’ın Çetince’ye yaptığı ziyaretten sonra Türkiye’ye Milo Dukanovic’in gerçekleştirdiği bu ziyaret Türkiye ile Karadağ ilişkileri açısından değer taşıdığı kadar Balkanların geleceği açısından da önemli bir buluşmadır.
Türkiye ile Karadağ’ın ikili ilişkilerinin yanı sıra Balkan coğrafyasında yaşanan kırılganlıkların, Rusya ile Ukrayna ihtilafından doğan enerji ve tedarik zorluklarının ele alınmasına fırsat sağlayan bu ziyaret bölgemize ve ülkelerimize ait kritik ve kronik meselelerin ele alındığı bir görüş alışverişi oluşturmuştur. Bu buluşmayı iki parçalı olarak değerlendirmek gerekir.
NATO ‘da beraber olduğumuz Karadağ’ın temel değerlere bağlılığı bilinmektedir. Bu değerlerin ışığında; Karadağ’ın, Batı Balkanların örnek bir ülkesi olarak prensiplerini ve tezlerini Türkiye ile paylaşması, istikrar adına, barış adına hayli önem taşıyan bir ziyarete vesile olmuştur.
Dolayısıyla Karadağ Cumhurbaşkanı Milo Dukanovic’in Recep Tayyip Erdoğan’la yanyana gelmesi iki ülke ilişkileri açısından önemlidir. Ama Balkanlarda yaşanan kronik güvenlik sorunları göz önüne alındığında; bu ziyaret bölgesel ve küresel bir değer taşımaktadır.
Zira halen Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci Dönem Başkanlığı görevinde bulunan Karadağ Cumhurbaşkanı Milo Dukanovic, basın toplantısında: “-Bizde güvenlik olmazsa, Avrupa’da da olmaz” demiştir.
Balkan coğrafyası için önemli bir söz olan bu değerlendirme Avrupa için de önemli bir mesajdır. Zira Karadağ istikrarlı ve güvenli bir devlet olarak Avrupa Birliği ve Atlantik ilişkilerinde sahip olduğu yüksek değerlerle Balkan barışı açısından örnek alınacak bir ülkedir.
Balkanlarda istikrarın korunmasına özel önem atfeden Türkiye, Karadağ’ın barış ve stabilite ölçüleriyle örtüşen bir değerler manzumesine sahip bulunmaktadır.
Balkan ve küresel konuların yanı sıra Türkiye ile Karadağ ilişkilerinin de ele alınması ziyaretin ikinci boyutudur.
Elbette iki ülkenin ilişkilerinin geliştirilmesi, yeni yatırım alanlarının çeşitlendirilmesi önemlidir. Alt yapı, enerji, ulaşım, sağlık ve turizm gibi alanlarda ticaret hacminin büyümesi konuları değerlidir. Kıymetlidir. İlerleyen günlerde Karma Ekonomik Komite’nin kurulmasına yönelinmesi isabetlidir.
Bu gerçeğin ışığında aramızdaki ticaret hacminin 250 milyon dolara ulaştırılması yolundaki çalışmalar verimli bir geleceğin haber vericisidir. Sayısı 3.800’e varan Türk iş insanlarının 67 milyon doları aşan Karadağ yatırımları önemlidir ve Karadağ’ın sahip olduğu stabiliteye güzel bir örnektir. Bu ölçünün ışığında Karadağ Cumhurbaşkanı’nın ziyareti iki ülkenin temel değerlerinin korunması ve yarınlara intikali açısından fevkalade önemlidir, değerlidir.
İnanıyorum ki günü birlik bu ziyaret, ülkelerimiz arasında yeni açılımların, yeni önerilerin ve yeni proaktif girişimlerin kapısını aralayacaktır.
