TÜRKİYE’NİN hızlı büyüdüğü 2002 -2007 arasında özelleştirmeler ülke gündemindeki en önemli ekonomik aktivite olarak görülüyordu. Değer artışı hesapları yeterince yapmayan dönemin hızlı bakanları tarafından ‘babalar gibi özelleştiririm’ nidalarıyla özelleştirmeler yapılıyordu.
Babalar gibi özelleştiririz denilenlerin bugün bir kısmı ya Danıştay’da bekliyor ya da geçen bekleme süresi çoğunu sil baştan hale getiriyor. Egeliler şimdi bir aksilik olmazsa Türkiye’nin en büyük deniz tuzlası, Çamaltı tuzlasını özelleştirmeye hazırlanıyorlar.
Süreç az kaldı. 4 Aralık.
1863 yılında İtalyanların kurduğu tuzla, 73 bin metrekarelik büyüklüğe sahip. Yılda ortalama 600 bin ton tuz üretiliyor. Hiçbir pazarlama sorunu yok.
Ayrıca artemia,salina karidesi,potasyum sülfat vb. ikincil ürün potansiyeli bulunuyor. Bu da geleceğini parlak kılıyor. İşin enteresan yanı şu; beş yıldır tuz ihalesinin peşinde olan, üç yıl önce bunun için paralarını ortaya koyan İzmirliler, ihaleden yaklaşık bir ay önce birlikteliği bozdular.
Ege Tuz Sanayicileri Ortak Girişim Grubu Başkanı Coşkun Yolgörmez, 50 ismi beraberinde topladığını söylemişti. Aralarında Atıl Akkan, Ender Yorgancılar, Vedat Özyavru, Mert Pala, Necip Kalkan, Önder Baykal, Mustafa Cem, Hakan Özkul, Hakan Gönüldaş gibi isimler vardı.
* * *
Yolgörmez katılımcılara paralarını iade etmiş, bugüne kadar harcadığı 25 bin euroya önce talep etmiş, destek göremeyince istemekten vazgeçmiş.
Neden diye sorduk Yolgörmez’e
“Klasik İzmir” diyor ekliyor. “Birlikteliği başaramıyoruz, güçbirliğini sevmiyor İzmirliler” Kendisi şimdi İstanbullu dört grupla birlikte ihaleye girmeyi düşünüyor. Yolgörmez söylemiyordu ama bu konuda iki grubun oluşturdukları birlikteliğe güç vereceğine güveniyordu. Petkim ve Arkas.
Petkim, Tuzla’nın en büyük alıcısı olmasına rağmen ihaleye girmekten vazgeçti. En büyük çekinceleri tuzlanın yanı başındaki Kuş Cenneti. İleride hukuki sıkıntı doğabileceğini düşünüyorlar.
İzmirlilerin tuz birlikteliğinin “tuz buz” olmasında Kuş cennetinin etkisinin de payı oldu.
* * *
Tabii kuş cenneti yeni keşfedilmedi. En önemli etken ihale bedelinin zamanla yükselmesi. Çamaltı Tuzlası için rakam 35 milyon dolardan başladı, 50 milyon dolar oldu, şimdi 70 -75 milyon dolara yakın bir rakamla ihalenin bitebileceği öngörülüyor. İzmir için bu rakamlar ne yazık ki zor rakamlar. Şu ana kadar İzmir dışından 6 firmanın şartname aldığını öğrendik.
Çamaltı Tuzlası’na yaklaşık 30 milyon dolarlık asgari yatırım şart görünüyor. Elle yapılan toplamaların makinayla yapılması, yeni filtreleme sistemleri, havuzların modern ortamda toplanması gerekiyor. Billur Tuz sürecin en iddialı firması. Sonuçta anlaşılan İstanbullular’ı, kuş cenneti nedeniyle dava açılma olasılığı İzmir kadar korkutmuyor.
Arkas da Tuzla’ya ilgi gösteren diğer bir firma. Ancak onların planlarında sözkonusu bölgeye portatif liman isteği bulunuyor ki, ileride sorun yaratma olasılığı onları da düşündürüyor. Biz İzmirliler oluşan kısırdöngüye, elimizdeki şirketlerin sürekli küçülmesine üzülüyoruz. Bölge kendi kazançlarını artırmanın peşine düşemiyor.
Umutlar birbiri ardına tuz buz oluyor.