Can suyunda kâr arayışı
BİR süre önce, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB) sağladığı cansuyu kredileri büyük umut olarak duyuruldu. Bakan’ından daire başkanına, KOSGEB müdürlerine kadar her yetkili, krediyi parlak şekilde lanse etti.
Bu tantana içerisinde, gücümüz yettiği kadar teşviğin geç kalmışlığı ile “devletin vergi oyunu”na dikkat çekmeye çalıştık.
Yine de sonuçta KOBİ’ler ve esnaf için, ilk üç ayı ödemesiz, geri kalanı aylık eşit taksitler halinde toplam 15 ay vadeli 25 bin lira kredi önemliydi. Öyle de oldu.
Büyük ilgi gördü.
Vergi borcu olanlar bu yolla borcunu hafifletmenin gayreti içinde, diğerleri ise soluk alabilmek adına bankalara koştu.
17 bankayla anlaşıldı
Önce krediyi tekrar hatırlayalım.
100 bin işletmeyi kapsayacak, 25 bin lira üst limitli kredi de, işletme sahibinin kadın girişimci olması halinde üst limit 30 bin liraya çıkıyor. Kredi faizlerinin yüzde 75’ini KOSGEB, yüzde 25’ini firmalar karşılıyor. Devlet, 17 bankayla anlaşma yaptı.
Üstelik sözkonusu kredi eskisi gibi KOSGEB desteğinin yalnızca imalat sektörünü kapsamıyor, birçok ticaret dalı ve esnaf da bu krediden yararlanıyor.
Kredi tanıtılırken, özellikle vurgulanan bir konu vardı.Firmaların KOSGEB’in veri tabanında yer alması yeterliydi, yol haritası doldurmalarına gerek yoktu yani başvuru kolay olacaktı. Başvuranların da ilk izlenimi böyle. Başvuru kolay, ya gerisi ?
Fark büyük
KOSGEB’in kredi koşullarında şu ifade çok net yer alıyor:
“ Kredi Destek Programı çerçevesinde bankalar, işletmelerden kullandıracağı kredi için hizmet bedeli olarak 500 TL’den fazla, ayrıca ipotek alınması halinde ekspertiz masrafı olarak da 750 TL’den fazla masraf talep edemeyeceklerdir. Bankalar, işletmeden her ne ad altında olursa olsun başkaca bir be del talep edemeyecektir”
Hemen dönüyoruz, bankaların esnaftan KOBİ’lerden istedikleri masrafa. Bankadan bankaya masraf kalemleri şaşırtıcı ölçüde değişiyor. Hizmet ve ekspertiz masrafları birbirini tutmuyor. Arada büyük farklar var.
Bazı bankalar dosya ve ekspertiz masraflarında makul rakamlar talep ederken, bazıları doğrudan en üst limiti talep ediyor. Ekspertiz rakamlarında bazı bankalar yetkiyi şubelere bırakınca pazarlıklar da sözkonusu olabiliyor.
Bu gerçeği İzmir Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği, Ar-Ge Bölümü’nün yaptığı araştırmayla ortaya koydu. En çok dikkatimizi çeken, özel bankaların çoğunun aldığı komisyon oranı, kamu bankalarının iki katı...
İyi de sonuçta her banka bu işlemlerden kar ediyor, yüksek alanlar daha çok kar ediyor ve iyi ki anlaşmayla maksimum masraf rakamları baştan belirlenmiş.
“Hani bankalarımız hiç değilse şu can suyu kredisinden kar patlaması yapmasalar ne olur” diyor insan.
25 bin TL cansuyu kredisi veriyorsun, daha vermeden bin 250’sini geri alıyorsun. Zaten geri kalan paraya da devlet, vergi borcun var diyerek el koyuyor.
Ne yapalım.
Canınız sağolsun.
İzmir Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği Ar-Ge Birimi hizmet ve ekspertiz masraflarını toplamda minimum ve maksimum olmak üzere araştırdı.
İşte rakamlar:
