Bu da, iş ve aş açılımı
İNANMAK güç ama benim gibi bir ekonomi gazetecisi, zaman zaman yatırım teşvik belgelerine ve yeni yatırımların neler olabileceğine bakarak moral bulabiliyor.
Tabii bakardık demek daha doğru. 2004-2007 arası moral bulduğumuz, umut gördüğümüz bu rakamlar, 2008’in ikinci yarısından itibaren özellikle 2009’un ilk üç ayında şoka dönüştü. Yatırımlar hızla azaldı. 2004 yılında 4 bin 78 olan yatırım teşvik belgesi sayısı 2008’de 2 bin 448’e indi. Yatırım teşvik belgelerinde de yeni yatırımların ağırlığını küçük kapasiteli tevsii yatırımları aldı.
Bir ülkenin geleceği, gerçekleştirdiği yatırım demektir. Yatırım, ekonomide hareketliliğin, istihdamın kısacası gelecek adına iş ve aşın garantisidir. Ekonominin gerçeklik barometresini görmek istiyorsanız, varolana değil, yapılan yatırıma bakınız.
En azından Ege adına şimdi, yeniden bakabileceğiniz günlere geldik.
* * *
2009’un Haziran ayında, global krizin etkilerini gidermeye yönelik açıklanan yeni teşvik yasası Türkiye’yi dört bölgeye ayırdı. Teşviklerin önemli kısmı daha az gelişmiş olan üçüncü ve dördüncü bölgeye verildi.
Ege Bölgesi’nde ise İzmir birinci bölgede kalırken, ikinci bölgede olan diğer iller nadir de olsa yatırım yapabildi. İzmir’de ise kıpırdanma nihayet Eylül ayında geldi.
İzmir birinci bölgede yer almasına rağmen Eylül ayında azımsanamayacak bir yatırım teşviği aldı. Eylül ayı Ege’ye de iyi geldi, soluk aldırdı. Ege’de asıl yatırım hareketliliği Manisa ve Denizli’de yaşandı ki, zaten bu iki il sürpriz değil.
Eylül ayında yatırım teşvik belgesi alan Egeli firma sayısı 30 oldu. Bu da demektir ki; Ege’de
30 fabrika ya da yeni ve büyük çaplı ek tesisin yapımına başlandı. Toplamda 281 milyon 772 bin 363 TL’lik yatırım kazanılacak.
* * *
Elbette “yatırım teşvik belgeleri”ne bakarak ekonomi düzeliyor demek zor. Yatırım başvurularını kendi içinde irdelemek gerekiyor. Yatırımların çoğunun ertelenmiş yatırımlar olması mümkün. Ekonomiye belki de, geçen yıl kazandırılacak yatırımlar başladı diye sevinmek, kör talihe sevinmek gibi...
Yine de uzun bir özlem dönemini düşündüğümüzde her yatırım soluk yaratıyor.
Eylül ayında alınan yatırım teşviklerinde Ege’de Vestel Grubu uzun ara farkla başı çekti. 163,151,810 TL’lik yatırım yapmak için kolları sıvayan Vestel’i Aydın Maren Maraş Elektrik 13,000,000’lik yatırım teşviği ile izlerken, Aydın’da Tanmanlar Gıda’nın 10,000,000 TL’lik yeni yatırımı ile Muğla’da Çıba Tur’un 8.137,000 TL’lik yatırımı teşvik alan büyük yatırımlar oldu. Sanayi üretimindeki Ekim ayında geçen yıla göre yaşanan yüzde 6,5’luk artış da umarız kıpırdanmayı hareketliliğe dönüştürür.
Dedik ya şimdilik derinlemesine analize girmeyelim. 2004 yılı rakamlarını dahi yakalayamadığımızı da unutalım. Yılbaşından bu yana Ege’nin yatırımlarda hareketlenmesiyle moral bulalım, çünkü Türkiye siyasi açılımlarla uğraşırken her gün biraz daha kapanan iş ve aş açılımı, bizler için işte asıl bu noktadan başlıyor.
