Çukurova kuşkusuz Türkiye’nin tarım lokomotifi. 8’inci Uluslararası Adana Lezzet Festivali kapsamında Çukurova Tarım Zirvesi’nin burada toplanmasının ayrı bir anlamı ve önemi var. Üstelik zirve Türkiye’nin ilk “Sosyal Gastronomi” odaklı toplantısı niteliğini taşıyor.
Çukurova Tarım Zirvesi kuşkusuz doğru bir zamanlamayla doğru bir yerde düzenlenmiş. Tarım hayatın can damarı. Gıdasız bir hayat düşünülemez. Gıda bağımsızlığını kaybeden ülkeler önünde sonunda dışarı bağımlı hâle gelirler. Gastronomi ve yemek kültürü, bütün dünyada yükselen değer. Ancak yöresel lezzetleri koruyabilmek için yereldeki tarımı korumak ve yerel malzemeyi kaybetmemek öncelikli koşul. Yeme içme dünyası, sadece lezzet ve keyif odaklı değil aynı zamanda toplumun geleceği için de kilit önem taşıyan bir sektör. Bu nedenle Adana Lezzet Festivali kapsamında bir Tarım Zirvesi düzenlenmesi son derece yerinde bir girişim. Çukurova bir zamanlar Türkiye tarımının kalbinin attığı yer olmuştu. Kim bilir, gıdanın geleceği için belki bu sayede yeniden bir ‘Çukurova masalı’ yazılabilir.
Uluslararası ağ
Geçen hafta İtalya’da FAO tarafından verilen Dünya Gıda Kahramanı ödülünü alan Ebru Baybara Demir’in katkılarıyla düzenlenen zirve, uluslararası bir nitelik taşıması açısından ayrıca önemliydi. Alanında dünyanın en önemli oluşumlarından olan Social Gastronomy Movement kurucu ortağı Nicola Gryczka iş birliğiyle düzenlenen Tarım Zirvesi, Türkiye’nin önemli ziraat otoritelerinin yanı sıra İsviçre, Hollanda, Meksika ve Filipinler’den uzmanların katılımıyla global bir bakış açısı sunmayı amaçlıyordu.
Tüm dünyada en çok tarım alanında etkisi hissedilen iklim değişikliği, su sıkıntısı, çevre sorunları, verimlilik gibi konuların ele alındığı zirvede, sorunların tartışıldığı panellerin başlıkları çok yaratıcı seçilmişti. Panel konusu ve cevap aranan sorun hemen anlaşılıyordu. Tartışma konusu âdeta hap gibi özetlenmişti. Bu sayede üniversite profesörleri ve yetkin uzmanların katılımıyla, salt akademik bir panel olmaktan çıkıp renkli ve herkese ulaşan bir tartışma ortamı sağlanmıştı.
Adana’nın en gıymatlısı toprak
Tarım dünya çapında ekonomilerin temel direği. Küresel ve yerelde ekonomik istikrar için toprağın kıymeti birincil önemde. Toprak sağlığı nasıl korunabilir, sorusuna cevap arayan oturumun global konuşmacısı Food Network adına Patrick Honauer oldu.
Adana’da bu sene ne ekek?
Tarımda doğru planlama, verimlilik ve toprak sağlığı için şart. Oysa Çukurova’da karpuz mu soğan mı yoksa fıstık mı soruları sıkça tartışılıyor. Ne ekileceği sorusu getiri beklentisi, piyasa talepleri, iklim ve çevre koşullarındaki değişimlerden doğrudan etkileniyor. Rejeneratif çiftçi, Gut Rheinau ve Mulch 2.0 kurucusu David Jacobsen, bu zor soruya tarımsal planlama örnekleri sundu.
Senede iki ürün artık hayal mi?
Verimli tarım havzalarının en önemli özelliklerinden biri yılda farklı iki ürün veya fazlasını alabilmektir. Ancak bu artık hayal mi yoksa akıllı su yönetimiyle yılda iki mahsul döngüsü sağlanabilir mi? Hollanda’nın Utrecht Üniversitesi’nden Dr. Thieu Besselink, küresel iyi uygulamaları Çukurova’ya uygulama çözümlerini irdeledi.
Karagülle karpuzuna ne oldu?
Tarım demek, biraz da kültürel miras demek. Sadece yerel ürünlerin değil aynı zamanda kadim bilginin de korunması, biyolojik çeşitliliğin korunması için şart. Filipinler AGREA Vakfı’ndan Cherrie Atilano, tarım ve hayvancılık mirasının korunmasının ekosisteme katkılarını tartıştı.
Yedik doymadık, ovada küçükbaş koymadık
Adana denilince akla ilk kebap gelir. Kebap ileride var olabilecek mi? Aynı lezzette kalabilecek mi? Çukurova’da hayvancılığın sürdürülmesi, kebabın geleceği için elzem. Yerelde yerli hayvan kalmazsa kebap da olmaz, Adana mutfak mirası geleceğe taşınamaz.
Vermeden almak olmaz, karbon ayak izinin bedeli
Karbon ayak izi gıda sektöründe en tartışılan konulardan biri. Tarım sektörü karbon vergilerinin getirilmesiyle yeniden şekillenme yolunda. Biyoteknoloji mühendisi ve dünya bilimleri uzmanı Meksikalı Ramón Bacre, en kritik küresel sorunun küresel ısınma olduğunu söylüyor. Teknolojik gelişmelerin laboratuvardan çıkıp uygulamaya ulaşması konusunda çalışmalar yapıyor.
Sorbonne’a da gitsen o traktöre binecen!
Gençlerin tarımı geleceğin mesleği olarak görmesi ve geleneksel çiftçiliği modern teknolojiyle birleştirmesi tarım sektörünü yenileyerek ileri taşımanın ön koşulu. Thought for Food adına konuşan Christine Gould, gıda ve tarım konularında dünyanın ilk inovasyon platformunu kurmuş.
Birazı tarlada kalsa ne olur?
Sıfır atık kavramı tarım için de geçerli. Tarlada belirli kalıntıları bırakarak toprağı beslemek toprak sağlığı açısından çok önemli. Böylece tarımsal atık da değerlendirilmiş oluyor.