Vize krizinde çözüme ilk adım

ABD yönetimi, vize krizinin aşılması yönünde adım atarak Türkiye’deki konsolosluklarında sınırlı ölçüde vize başvurularını yeniden kabul etmeye başladı. ABD’den gelen bu adıma Türkiye’den de aynı şekilde karşılık verdi.

ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu’ndaki yerel bir çalışanının FETÖ ile ilişkili olduğu savıyla tutuklanmasının ardından, ABD’nin Ankara Büyükelçiliği, 8 Ekim’de Türkiye’deki tüm Amerikan konsolosluklarındaki göçmen olmayan vize hizmetlerinin askıya alındığını duyurmuştu. Türkiye de; aynı gece Washington’daki Büyükelçiliği aracılığıyla aynı tarzda açıklama yaparak misillemede bulunmuştu.

18 Ekim’de ABD Dışişleri Bakanlığı Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Jonathan Cohen başkanlığındaki heyet, Ankara’da dışişleri bakanlığında temaslarda bulunmuştu. Heyetlerarası görüşmelerde, sorunun çözümü için ortak bir komite kurulması kararlaştırılmıştı.

Başbakan Binali Yıldırım’ın bugün çıkacağı ABD gezisi öncesinde, vize krizinin aşılması konusunda sınırlı bir adım atıldı. ABD vize bilgi servisinin, ABD misyonlarına vize başvurusu yapan bazı Türk vatandaşlarına gönderdiği elektronik postalarda şu ifadeler yer aldı: “Türkiye’deki ABD misyonu, sınırlı ölçüde vize başvurularını kabul etmeye başlamıştır.

‘Acil randevu alınabilir’

ABD’ye seyahat etmek isteyen başvuru sahipleri artık yeniden randevu alabilirler. Ancak, sınırlı sayıda randevu verilebileceğinden normalden daha uzun bir bekleme süresi olabilir. Bazı durumlarda acil randevu alınabilir. Eğer acil bir seyahatiniz söz konusu ise ve istediğiniz tarihe randevu alamıyorsanız, lütfen boş olan en yakın tarihi seçiniz ve ardından acil başvuru için gereken adımları izleyiniz. Acil başvuru talebinde bulunurken lütfen seyahatinizin neden acil olduğunu açıklayınız ve önceki randevunuzun iptal edildiğini belirtiniz.”

ABD konsoloslukları, daha önce sağlıkla ilgili ve acil konularda vize başvurusu kabul ediyorlardı. Sınırlı başvuru, pasaport çeşidi ile ilgili olmayacak. Ancak randevu sınırlı sayıda verileceğinden bekleme süresi normalden daha uzun olacak. Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ise vizede kriz öncesi duruma dönülmesi isteği içinde olduklarını dile getirdi.

Türkiye’den karşılık

Bu gelişmelerin ardından Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamayla ise ABD’nin adımına aynı şekilde karşılık verildi.

Açıklamada, “Türkiye, ABD’deki diplomatik ve konsüler misyonlarından ABD vatandaşlarının vize başvurularını sınırlı ölçüde almaya başlamaktadır” denildi.

Güvence vermemiz söz konusu değil

Vize krizinin çözümüne yönelik ilk olumlu adımın atılmasının ardından, iki ülkenin büyükelçilikleri tarafından yapılan karşılıklı açıklamalar tartışmalara neden oldu. ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin resmi twitter hesabından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Türkiye’deki misyonumuzda yerel çalışanlara yönelik başka bir soruşturma bulunmadığına ilişkin Türk hükümetinden ilk etapta üst düzeyde güvence almış bulunuyoruz. Ayrıca Türk hükümetinden, yerel çalışanlarımızın kendi resmi görevlerini yerine getirirken gözaltına alınmayacakları veya tutuklanmayacaklarına ilişkin güvence de alınmıştır. Bundan sonra Türk hükümeti bizim yerel bir çalışanımızı gözaltına alma veya tutuklama niyetine ilişkin önceden Amerikan hükümetine bilgi vermeyi taahhüt etmiştir. Bu ön güvenceler temelinde, Türkiye’de kısıtlı vize hizmetlerinin yeniden başlamasına izin verecek derecede güvenlik durumunun iyileştiğine inanmaktayız. Halihazırda tutuklu misyon çalışanlarımıza yönelik mevcut davalarla ilgili ciddi endişemiz sürmektedir.”

‘Yadırganmıştır’

Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği’nin twitter hesabından yapılan açıklamada ise şöyle denildi:

“Türk ve ABD vatandaşlarının iki ülkedeki temsilcilikleri tarafından kısıtlı şekilde yeniden vize başvurularının alınmaya başlanması olumlu bir gelişmedir. Türkiye bir hukuk devletidir ve yargı süreci devam eden dosyalarla ilgili olarak hükümetimizin herhangi bir güvence vermesi söz konusu değildir. Türkiye’de hiçbir temsilcilik görevlisi kendi resmi görevinin icrası sebebiyle adli soruşturmaya tabi tutulmamıştır. ABD tarafından istihdam edilen söz konusu personel de keza resmi görevi çerçevesinde değil hakkında çok ciddi suçlamalar olduğu için adli sürece tabi tutulmuştur. Bundan sonraki süreçte de Türkiye’de konsolosluk görevleri dışına çıkarak suç işleyen kişilerle ilgili yargı süreci başlatılması bağımsız yargının gereğidir.

Öte yandan 18 Ekim 2017 tarihinde Ankara’da Türk ve ABD yetkililerinin katıldığı toplantıda adli konularda ve konsolosluk işbirliği ile ilgili olarakkarşılıklı daha iyi bilgilendirme yapılması konusunda mutabık kalınmıştır. Türkiye’deki tüm diplomatik ve konsüler temsilcilikler için olduğu gibi ABD’nin temsilciliklerinin güvenliğiyle ilgili de gereken tüm tedbirler alınmışken ve bu hususta her vesileyle ABD tarafından ilave ihtiyaç olmadığı bildirilmişken, söz konusu açıklama güvenlik durumuna atıfta bulunulması yadırganmıştır ve gerçeği yansıtmamaktadır. ABD’de Türk vatandaşlarıyla ilgili süren davalara ilişkin de Türkiye’nin çok ciddi endişeleri bulunmaktadır.”

Yarın Pence ile görüşecek

Başbakan Binali Yıldırım’ın ABD programı netleşmeye başladı. Buna göre Yıldırım, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ile çarşamba günü 18.30’da görüşecek. Yıldırım’ın, Washington ve New York’ta kanaat önderleri, Türk ve akraba toplulukları temsilcileri, Müslüman ve Yahudi toplumu temsilcileri, medya mensupları, yatırımcı ve işadamlarıyla da bir araya gelmesi bekleniyor. Ziyaret sırasında Yıldırım’a, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak eşlik edecek.