Tuz yerine zerdeçal kullanın

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hayati Deniz- Geçtiğimiz hafta gençliğin sırrının endotel tabasında gizli olduğunu anlatmıştık. Neydi endotel tabakası? Damar sağlığı, damarlarımızın iç yüzeyini oluşturan kaygan tabaka endotel ve endotelin salgıladığı bazı hormon benzeri salgılarından etkilenmektedir. O zaman baktığımızda damarlarımızı yani endotelimizi genç tutmak, yıpratmamak gerekiyor. İşte bunun için yani hem damarlarınızın hem de sizlerin genç kalması için öneriler:

Sigara Gibi Kötü Alışkanlıklardan Uzak Durmak: Sigara kullanmak ve pasif içicilik, bilinen diğer ilişkili hastalıklar gibi damar hastalıklarında da sorumlu tutulur. Sigara, içinde bulunan tütün ile birlikte binlerce kimyasal, akciğerler ile tüm vücuda yayılır ve zamanla tüm hücrelerde yaşlanma ve ölüme yol açar. Aktif içici olunmasa bile sigara dumanına maruz kalmak, özellikle küçük yaşlardan itibaren sigara içilen ortamlarda bulunmak damar sağlığını ciddi düzeyde etkiler. Kalp hastalıkları, kanser ve inme riski; sigara dumanına maruziyet ile belirgin artış gösterir.

Sağlıklı Beslenme Planı Oluşturmak: Kalp ve damar sağlığı için geliştirilmiş beslenme modelleri, günümüzde sıklıkla tercih edilir. Balık, kümes hayvanları, kabuklu yemişler, bitkisel yağlar, doğal süt ürünleri, kepekli tahıllar, baklagiller ve renkli meyve ve sebzeler; tüketilmesi önerilen besinlerdir. İşlenmiş gıdalar, şeker ve karbonhidrat oranı yüksek gıdalar, yağlı kırmızı et ve tuz ise tüketimi sınırlandırılması gereken besinler arasındadır. Polifenol düzeyi yüksek besinler yüksek tansiyonu önleyerek damar sertliğinin önüne geçebilir. Polifenol, bitkilerde bulunan doğal kimyasal maddelerdir ve bitkisel yağlar arasında yer alan zeytinyağı, en iyi bilinen kaynaklarındandır. Ceviz, fındık, siyah ve yeşil çay, sızma zeytinyağı; polifenolden zengin besinler arasında yer alır.

Tuz Kullanımını Kısıtlamak: Zerdeçal, karabiber, kırmızı biber, kekik, çörek otu gibi baharatlar ile yemeklere aroma kazandırmak hem fazla tuz tüketiminin önüne geçer, hem de yeni tatların deneyimlenmesi ile sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmayı kolaylaştırır. Uzun vadede yüksek miktarlarda tuz tüketimi, yüksek tansiyona yol açabilir. Yüksek tansiyon ile birlikte damar duvarında hasarlanma ve fonksiyonunda bozulmalar olabilir. Vücutta ödem ve böbrek fonksiyon kaybı yüksek tuz tüketiminin olumsuz sonuçları arasındadır.

Hareketli Olmak: Hareketli bir yaşam tarzı, kilo kontrolünü sağladığı gibi yeni ve sağlıklı damarların gelişimi için de önemlidir. Yarışmalı sporlar aynı zamanda adrenalin deşarjına yol açarak kalp için risk yaratabildiğinden yarışmalı sporlarara egzersiz planında daha az yer vermek doğru olur.

Stresi Yönetebilmek: Stresli bir hayattan uzak durmak, her zaman mümkün olmasa da stres ile başa çıkmak mümkündür. Stres ile başa çıkmanın yolları, kişiler arası farklılık göstermekle birlikte başarılı olunduğunda hastalıklara yakalanma riski belirgin oranlarda azalır ve hastalıkların tedavisinde alınan sonuçlar da iyileşir. Damarları ve dolayısıyla bedeni genç tutmak için stres yönetiminde gerekli durumlarda bir uzmandan destek alınması önerilir.

Uyku Düzeni Oluşturmak: Yeni çalışmalar sonucunda elde edilen kanıtlara göre uyku ile damarlarda sertleşmeye ve damar sağlığı kaybına yol açan mekanizmaların önüne geçilebildiği görülmüştür. Kaliteli uyku, kalp ve damar sağlığı için önemlidir. Uyku esnasında beyin tarafından düzenlenen çeşitli mekanizmalar ile kan damarlarının hasardan korunabildiği belirlenmiştir. Hafif tempolu egzersizler ve açık alanlarda yürüyüşler, uyku kalitesini artırmak ve uykuya dalmak için en iyi yoldur.

Yaşlanma önlenemez ama sağlıklı yaşlanabilirsiniz

Kalp kontrollerinin düzenli olarak yapılması hastalıkların erken tanınması ve tedavisinde önemlidir. Kalp ve ilişkili yüksek tansiyon, hiperkolesterolemi ve diyabet gibi hastalıklarda verilen tedavi planına uyum sağlamak, ilaçları düzenli kullanmak ve hastalığın önemsenmesi önemlidir. Yaşlanma, önlenebilen bir süreç değildir fakat sağlıklı yaşlanmak mümkündür. Yaşlanmak, artık bir hastalık olarak değil yaşamın doğal bir parçası olarak kabul edilir ve beklenen bir süreçtir. Damarları genç tutmak için önlem almaya genç yaşlarda başlanmalı ve yaşam boyu sürdürülmelidir. Bahanelerden kurtulmak ve harekete geçmek için hiçbir zaman geç değildir ve sağlıklı yaşlanmak her birey için mümkündür.