15.06.2021 - 00:59 | Son Güncellenme:
AYKUT YILMAZ
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) kayıtlı tüm çalışanlar için yarından (bugün) itibaren Kovid-19 aşı randevusu açılacağını bildirdi. Bakan Koca, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "İşçi ve memurların tamamı için yarın (bugün) yeni bir gün başlıyor. SGK kayıtlı tüm çalışanlar… Yarın (bugün) ilk işimiz aşı randevusu almak olsun." ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanlığınca, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadele kapsamında uygulanan birinci ve ikinci doz toplam aşı miktarı, saat 19.30 itibarıyla 34 milyon 493 bin 508'e ulaştı.
Sağlık Bakanlığının "covid19asi.saglik.gov.tr" adresinde yer alan anlık verilere göre, 14 Haziran saat 19.30 itibarıyla uygulanan birinci doz aşı sayısı 20 milyon 727 bin 627, ikinci doz aşı 13 milyon 765 bin 881 oldu. Böylece toplam doz miktarı, 34 milyon 493 bin 508 olarak gerçekleşti. Kovid-19'la mücadelede uygulanan birinci ve ikinci doz aşı miktarı son 24 saatte 781 bin 351 arttı.
İstanbul'da birinci doz aşı sayısı 3 milyon 663 bin 821, ikinci doz aşı sayısı 2 milyon 248 bin 63 olmak üzere toplam 5 milyon 911 bin 884, Ankara'da birinci doz aşı sayısı 1 milyon 763 bin 269, ikinci doz aşı sayısı 1 milyon 155 bin 814 olmak üzere toplam 2 milyon 919 bin 83, İzmir'de ise birinci doz aşı sayısı 1 milyon 407 bin 543, ikinci doz aşı sayısı 944 bin 439 olmak üzere toplam 2 milyon 351 bin 982 doz olarak kayıtlara geçti.
Koronavirüs salgınına karşı aşılama çalışmalarına hız verilirken, aşı hakkı tanınan grupta yer alanlardan bazılarının randevu almaması sağlık çalışanları arasında tartışma yarattı.
Türkiye’nin aşılama hızı her geçen gün artarken, geçen cuma günü aşı hakkı tanınan grupta yer alan ancak randevusuz kişilere aşı yapılmaya başlanması beklenmedik bir sonuç doğurdu.
Sağlık Bakanlığı’nın aşı zayi olmasın diye böyle bir uygulamayı cuma günü duyurduğunu belirten Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu 2. Başkanı Hacı Yusuf Eryazğan, şunları dedi:
“BioNTech aşılarında sıkıntı yaşanmaması için aşı hakkı olup da randevusuz gelen vatandaşa aşı olabileceği belirtildi. Bu durum randevulu gelen vatandaşlar ile randevusuz vatandaşlar arasında sıkıntı yaratacaktı, karmaşaya yol açacaktı.
BioNTech aşısı açıldığında 6 kişiye yapılıyor 5 randevulu kişiye uyguladık, gelen iki randevusuz kişiden önceliği kime vereceğiz? 6 kişiyi bulduk 2 kişi daha çıktı, onlara nasıl bir yöntem izlenecek? Bu noktada itirazlarımızı Sağlık Bakanlığı’na ilettik.
İtirazlarımızı değerlendiren Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü bu işlemden vazgeçildiğini ve randevulu sistemin devam edeceği noktasında bir geri dönüş sağladı, bilgi verdi. Vatandaşlarımızın özellikle randevularına uymalarını istiyoruz.”
Öte yandan son günlerde hızlanan aşılamanın günlük 600 bin sınırına dayanması umutları arttırdı. Hürriyet gazetesinden Meltem Özgenç'in haberine göre, uzmanlara aşı çalışmaları bu hızla devam ederse, koronavirüs ile mücadele eden Türkiye iki ay içinde rahatlar ve sonbaharda normal hayatına geri döner görüşünde.
Gelinen son durumu değerlendiren uzmanlardan Prof. Dr. Levent Akın, "Günde yarım milyon kişi aşılanırsa temmuzun ortasından sonra her türlü sosyal aktivite yapılabilir. Sonbaharda tedbirler gözden geçirilir" diye konuştu.
Prof. Dr. Necmettin Ünal, "Aşılama hızını 1 milyona çıkarırsak 2 ayda bu iş biter. Türkiye'ye özgü varyant da ortaya çıkmaz" derken, Prof. Dr. Barış Otlu, "Alınan önlemlerle ve giderek yaygınlaşan aşılama ile bu yıl sonuna kadar normal düzenimize dönebiliriz" dedi.
Prof. Dr. İsmail Balık ise, "Günde 1 milyon doz aşı yaparsak temmuz sonuna kadar toplumsal bağışıklık hedefine erişiriz. Sonbaharda eski normalimize dönebiliriz" açıklamasını yaparak tünelin ucunda ışığın göründüğü mesajını verdi.
Ankara Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Necmettin Ünal: “Türkiye aşılama hızını arttırdı ancak ülke aşılama kapasitesinin 600 binin üzerinde olduğunu düşünüyorum.
Toplumsal bağışıklığın oluşması için toplumun yüzde 70-80’inin aşılanması gerekiyor. Aşılama hızını biraz daha arttırır ve günlük 1 milyona çıkarsak iki ayda bu iş biter. Bu durum Türkiye’ye özgü yeni varyantlar ortaya çıkmasına da engeller.
Toplumdaki bağışıklık sahibi kişilerin oranı ile ilgili olarak tedbirler tabii ki gevşetilecektir. Rakamlar Sağlık Bakanlığı’nın elinde var. Ancak maske ve mesafe tedbirlerinin gevşetilmesinde aceleci olmamakta fayda var.
Özellikle yabancılarla kontakta, aşı olmayanlarla aynı ortama girildiğinde maksimum koruma tedbirleri almak şart. İsrail başta olmak üzere aşı olmayanlarla ilgili önemli tedbirler alınıyor. Dini aktiviteler dahil, sinema tiyatro maçlar gibi toplu aktivitelere aşısız kişilerin girmesi bu ülkede yasak.
Doğru mu? Bence bulaşı engellemek açısından doğru. Yapılabilirliği de bir yere kadar. Türkiye’de de böyle kurallar getirilebilir ama bu siyasi bir tercihtir. Ancak her kuralı devletin getirmesi gerekmiyor.
Bir fabrika düşünün patron diyor ki ‘üretim kapasitesini düşürmemek için aşı olmayan kişileri çalıştırmayacağım’. Bu çok önemli bir girişim olmaz mı? Yani artık özel girişime de karar almak için sorumluluk düşüyor.”
Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Başkanı Prof. Dr. Barış Otlu: “Sağlık Bakanlığımız tarafından uygulanan COVID-19 aşılama programı ülkemizde giderek hızlanarak, aşıya erişim toplumumuzun büyük bir kesimi için mümkün hale gelmiştir.
Aşılamada bizden önde olan ülkeler model alındığında aşı programında yaşanan bu ivmenin etkisini birkaç ay içerisinde daha belirgin olarak göstereceğini, yeni vakaların ve hastaneye yatışların oldukça azalacağını öngörebiliriz.
Bu durum, mutlaka alınan önlemlere de yansıyacak ve hayat giderek normale dönecektir. Ülkemizde aşılama programı kapsamında kullanılan tüm aşılar, gerekli güvenlik testlerinden geçirilmektedir.
Gelişebilecek yan etkiler tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sıkı bir şekilde takip edilmektedir. Uygulanmakta olan aşı programına destek vermek, pandemi ile yapılan mücadelenin başarısı açısından çok önemlidir.
Alınan önlemlerle ve giderek yaygınlaşan aşılama ile yıl sonuna kadar alışmış olduğumuz normal düzenimize dönebileceğimizi düşünüyorum.”
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık: “Günde 1 milyon doz aşı uygulanması durumunda temmuz ayı sonuna kadar toplumsal bağışıklık hedefine erişiriz.
Sonbaharda ise eski normalimize dönebiliriz. Elbette bu, aşı tedarikinde sorun kalmamasına ve insanların aşı olmak konusundaki uyumuna bağlı.
Toplumun en az yüzde 60’ı aşılandığında hastalık ‘salgın’ formundan çıkıp az sayıda enfeksiyon vakası olarak görülmeye, artık toplumu ciddi şekilde etkilememeye başlayabilir. Elbette bu süreçte aşı olmamış kişiler için risk devam edecektir.”
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Levent Akın: “Aşı tedariki arttığı için Sağlık Bakanlığı hızlı biçimde toplumun tüm kesimlerini aşılamaya çalışıyor. Randevuların doluluk oranlarının yüzde 99’a çıktığı açıklandı.
Artık aşı kuyrukları oluşuyor. Günde yarım milyon kişi aşılanırsa temmuzun ortasına kadar 50-60 milyon kişiye en az bir doz aşı uygulanmış olacak. Yani bu hızla giderse sonbahara girerken toplumda istenilen ölçüde en az iki doz aşı yapılmış kişi sayısına ulaşılacak.
Bu durum da çok düşük sayıda yeni vaka görülmesini sağlar. Bu nedenle ısrarla söylemek istediğim konu, kapalı mekanlarda ve pazar yerleri, alışveriş merkezleri, sokaklar gibi kalabalık yerlerde maske ve mesafe kurallarına uyulması gerektiği.
Hava sıcaklığının artması virüsün bulaşma ihtimalini azaltmaz. Ancak bu mevsimde insanlar açık alanlarda daha çok bulunduğu için yakın temas olasılığı düşer, hastalığın bulaşma ihtimali de bu nedenle azalır.
Hem aşılama hızının artması hem de mevsimsel avantajlar nedeniyle vaka sayılarındaki düşme toplumda sosyal aktivitelerin yaşanmasında bir rahatlık sağlayacaktır. Ancak bu rahatlık hastalığın ortadan kalktığı anlamına gelmeyecek.
Tedbirlerin gevşetilmesi kontrollü olmalıdır. Temmuzun ikinci yarısından sonra mesafe ve maske kurallarına dikkat edilerek her türlü sosyal aktivite yapılabilir. Sonbahara girerken tedbirler yeniden gözden geçirilecektir.”
Muğla'nın Bodrum ilçesinde, yeni tip koronvirüs (Kovid-19) aşılamasının 40 yaşa düşmesiyle hastanede yoğunluk yaşandı.
Aşılama programına 40 yaş ve üzeri vatandaşlarla farklı meslek grupları dahil olunca, sırası gelenler Bodrum Devlet Hastanesinde yoğunluğa neden oldu. Hastane yolunda araç ve yaya trafiği yaşanırken, yoğunluk gece boyunca sürdü.
Aşı olmak için sırada bekleyen bazı vatandaşlar ile aşısını olup hastaneden ayrılanlar, sabırla sıralarını beklediklerini belirterek, salgının atlatılabilmesi için herkesi aşılanmaya davet ettiler.