Bahar alerjisi nedir? Neden olur?

Bahar geldi mi doğa canlanır, ağaçlar çiçek açar, çimenler yeşerir, her yer rengarenk olur. Ama bazı insanlar için bahar mevsimi pek de keyifli geçmez. Gözler kaşınır, burun akar ve hapşırıklar ardı arkası kesilmez. İşte bu duruma bahar alerjisi denir.

Aslında alerjinin sebebi, gözle görülmeyen ama havada uçuşan polenlerdir. Polen dediğimiz şey, bitkilerin çiçeklerinden çıkan toz gibidir. Rüzgarla uçar, burnumuza ve gözümüze girer. Vücudumuzun bağışıklık sistemi normalde mikroplarla savaşır ama alerjisi olan insanların vücudu bu zararsız polenleri düşman gibi algılar ve savaş başlatır.

Ama bu savaş gerçek bir tehlikeye karşı değil, hayali bir düşmana karşı olduğu için bizim burnumuz akar, gözümüz sulanır ve hapşırırız durmadan. Çünkü vücut bu poleni dışarı atmaya çalışır. Tıpkı mikroplarla savaşırken yaptığımız gibi.

Bahar alerjisinin belirtileri nelerdir?

- Sürekli veya peş peşe hapşırma.

- Burun akıntısı ya da tıkanıklık.

- Gözlerde kaşınma, sulanma, kızarıklık.

- Boğazda kaşıntı, öksürük.

- Baş ağrısı, halsizlik.

- Bazen ciltte kaşıntı ya da döküntü.

Bu belirtiler özellikle ilkbaharda, ağaçların ve çiçeklerin açtığı dönemde daha çok görülür. Ama bazı insanlar sonbaharda da alerji yaşar, çünkü o zaman da yabani otlar polen yayar.

Vücut bu polenlere neden aşırı tepki veriyor?

Vücudumuzun savunma sistemi, dışarıdan gelen zararlı şeylere karşı savaşır: mikrop, virüs, bakteri gibi. Ama alerjisi olan insanlarda vücut, normalde zararsız olan polen gibi maddelere karşı da alarm verir.

Yani siz sadece dışarıda yürüyorsunuz ama burnunuza bir miktar polen girince vücut diyor ki:

“Aman Allah’ım! Tehlike var!”

Ve savaş başlatıyor. Bu savaş sırasında histamin denilen bazı maddeler salgılanıyor.

Bu maddeler de burun akmasına, gözlerin sulanmasına, kaşıntıya neden oluyor.

Bahar alerjisinden nasıl korunabiliriz?

Bahar alerjisini tamamen yok etmek zor ama önlemlerle hayatı daha rahat hale getirmek mümkün. İşte bazı öneriler:

Evdeyken:

- Sabahları pencereyi fazla açık bırakmayın. Sabah saatlerinde polen en yoğundur.

- Evinizi sık sık silin, özellikle tozları nemli bezle alın.

- Halı, perde gibi polen tutan eşyaları azaltın.

- Klimanız varsa polen filtresi olan bir model tercih edin.

Dışarıdayken:

- Özellikle rüzgârlı günlerde dışarı çok çıkmamaya çalışın.

- Dışarı çıktığınızda gözlük ve maske takmak işe yarar.

- Eve döner dönmez üzerinizdeki kıyafetleri değiştirin ve mümkünse duş alın. Çünkü polenler saçınıza, yüzünüze yapışmış olabilir.

Burnunuzu temizleyin:

- Tuzlu suyla burun yıkamak faydalı olabilir. Burnun içindeki polenleri temizler, rahatlatır.

Beslenmenize dikkat edin:

- C vitamini (portakal, limon), omega-3 (balık, ceviz), probiyotik (yoğurt, kefir) gibi bağışıklık sistemini destekleyen yiyecekleri tüketin.

Tedavi yolları var mı?

Eğer belirtiler çok fazlaysa, ilaç tedavisine başvurabilirsiniz.

Antihistaminik ilaçlar: Hapşırma, burun akıntısı, kaşıntı gibi belirtileri azaltır.

Burun spreyleri: Burun tıkanıklığını açar.

Göz damlaları: Göz kaşıntısını ve sulanmayı azaltır.

Alerji aşısı (immünoterapi): Vücudu yavaş yavaş polene alıştırmak için yapılan tedavidir.

Uzun sürelidir ama kalıcı fayda sağlar.

Kimlerde daha sık görülür?

Ailesinde alerji olan kişilerde, astımı, egzaması olan bağışıklık ile ilgili problemi olan kişilerde görülme ihtimali fazladır.

Sigara dumanına ya da hava kirliliğine sık maruz kalanlarda belirtiler daha şiddetli olabilir.