Son Güncellenme:
Alacak ve borç ilişkilerinde, mevcut olan, henüz doğmamış veya doğması muhtemel alacak durumlarında bir alacağın teminat gösterilerek güvence altına alınmasına ipotek denir. Genellikle bankalardan alınan kredilerde karşımıza çıkan ipoteklerde anahtar kelime 'teminat'tır. Herhangi bir şahsa kredi verecek olan banka vereceği kredinin geri ödenmesinin teminatı olarak herhangi bir gayrimenkulün ipoteğini temin eder ve gelecekte ödenmeyen kredi borcu hali ortaya çıkar ise ipotekli gayrimenkulün satılmasıyla elde edilecek olan gelir yoluyla kredi borcu borçludan alınmış olur. İpotek olarak gösterilecek olan malın illa borçluya ait olması şartı aranmaz. Rızası olması şartıyla herhangi bir üçüncü şahsa ait taşınmaz da gerçek borçlu için teminat olsun diye ipotek gösterilebilir. Borcun ödenmemesi durumunda taşınmaz sahibi kendi rızasıyla bu teminatı verdiğinden taşınmazını geri alamaz. Söz konusu ipotekli taşınmazın satımından el edilen gelirle borç ödenmiş olur.
Bir hukuki işlem olan ipotek için hukuki bir geçerlilik sağlanabilmesi nedeniyle alacak ve borçlu arasında bir ipotek anlaşmasının yapılması gerekir. İpotek sözleşmesi dahilinde taraflar ana borcu, borcun ödenmesi ön görülen süreyi ve rehin olarak gösterilen ipotekli taşınmazın detaylarını belirlerler. Taşınmazın herhangi bir üçüncü kişiye ait olması durumunda ise bu şahıs da sözleşmeye dahil olur ve ipotek sözleşmesi tarafların irade beyanlarıyla kurulmuş olur. Böylece hukuken bir geçerlilik sağlanır.
Tapu müdürlüklerinde yapılan ve şekilci bir muamele olan ipotek ettirme işlemleri için ödenen harca ipotek harcı denir. Harç oranları her yıl düzenlenir. Güncel oranları öğrenmek için tapu sicil dairelerinin internet sitelerinden kontroller yapılabilir.
Banka kredisiyle yeni bir gayrimenkul satın almak isteyenler bankaya teminat olarak satın aldıkları gayrimenkulü ipotek altına alır. Ödemeler bittikten sonra ipotek otomatik olarak kalkmaz. Bunun için ipotek fekki denilen ipoteğin iptal edilmesi işleminin yapılması gerekir.