Liste güncellendi, gıdada pes dedirten sahtecilik! Ünlü markanın ürettiği viskiden çıkanlar şaşkınlık yarattı
15.11.2024 - 07:16 | Son Güncellenme:
Gıdada sahtecilik yapan, vatandaşın sağlığını hiçe sayan firmalar tek tek ifşalanıyor. Bakanlığın son listesinde firmaların hileleri gün yüzüne çıktı. Pişmiş et döner, kuzu kıyma, peynir gibi temel gıda ürünlerinin yanı sıra ünlü bir alkol firmasının ürettiği viskinin içinden çıkanlar şaşkınlık yarattı. Gıda uzmanı “vücutta hasar vermediği yer yok” diyerek vatandaşları uyardı! İşte detaylar...
Milliyet.com.tr/ÖZEL Bu hafta Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayınladığı son listede gıda ürünlerinde sahtecilik yapan, vatandaşın sağlığını hiçe sayanlar tek tek tespit edildi. Yeni listede pişmiş et dönerde dil tespit edilirken, dana ve kuzu kıymada kanatlı hayvan eti çıktı. Sahte balın yanı sıra tost peynirinde bitkisel yağa rastlandı.
VİSKİDE GIDADA KULLANILMAYAN ALKOL TESPİTİ!
Ürünlerden en dikkat çekeni ise ünlü bir alkol firmasının ürettiği viskide gıdada kullanımına izin verilmeyen alkol tespitiydi. Peki sahte bal nasıl anlaşılır? Özellikle et ürünlerinin içerisine neden sakatat karıştırılıyor? Sakatat bulunan ürünlerin sağlığa zararı ne? Gıdada kullanımına izin verilmeyen alkolün insan sağlığına zararı ne?
‘O DÖNEM NE UCUZSA ETİN İÇERİSİNE KARIŞTIRIYORLAR’
Konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan Gıda Mühendisi ve Denetim Uzmanı Nurten Sırma şu ifadeleri kullandı: “Ana başlık burada firmaların gıdada maliyeti düşürmeye çalışmasıdır. Gıdanın nasıl üretilmesi gerektiği kanun, yönetmelik ile tanımlanmıştır. Bazen üreticiler bu konuda bilgisizlikten veya içerisinde kasıt barındıran maliyet düşürücü eylemler ile sahada oluyorlar. Bu gıda sahteciliği listesine giriyor.
Maliyeti düşürücü eylemler yapılıyor. Kırmızı etin fiyatı sahada şu anda semtlere göre değişmekle birlikte 500 ile 750 TL arasında değişiyor. Bu fiyatı maliyet anlamında daha düşük hale getirmek için o dönem ne ucuzsa bununla ilgili çeşitli yapılan sahtecilikler var.
‘KIYMANIN İÇİNDE FARK EDEMEZSİNİZ’
Köfte harcının içerisinde dana kalbi katılmış, bunu köfte kıymasının içerisine karıştırıyorlar. O dönemde bulabiliyorlarsa ucuz dana dil karıştırıyorlar. Dana dil kırmızı ete yakın, koyu pembe gibidir. Dilin dokusu da buna uygundur. Kıyma haline getirildiğinde fark edemezsiniz.
Kıyma haline getirildiğinde tavuk taşlığı kıyma rengini andırır. Birebir kıyma ile aynıdır. Baharat ve koku ile bunu maskeleyebilirler. Bunu pide, köfte harcında kullanıyorlar, pizza da bile çıktı. Bazı lokantalarda tespit edildi. Baharat ile maskeleyebiliyorlar. Maliyeti düşürücü sakatat karıştırıyorlar.
SAKATAT KARIŞMIŞ ÜRÜNÜN SAĞLIĞA ZARARI VAR MI?
Dışarıdan baktığınızda sakatat, tavuk taşlığı zaten tüketilen şeyler. Bunun sağlık anlamında zararı yok gibi düşünülebilir, ancak bunların nerede karıştırıldığı belli olmadığı için gizli saklı yapılıyor. Acaba bu hijyenik bir tesiste mi oldu? Gıda güvenliği şartlarına uyuldu mu? Kullanılan sakatat güvenilir mi? Belki de sahada bozuk sakatatların da kullanılması ihtimali var. Fiyatı düşürmek için bunu yapıyorsa kullandığı sakatatların taze olup olmadığından da emin olamayız. Gıda güvenliği anlamında riski var.
SAHTE BAL NASIL ANLAŞILIR?
Gerçek bir balın yüzde 100 anlaşılması için 100 parametreye bakılır. 100 parametreyi vatandaşın ev koşulları ile bakması imkansız. Yüzde 100 balın sahte olup olmadığı laboratuvar koşullarında belli olur. Gözle görerek, tadından anlamaya çalışıyoruz ancak vatandaşın tespiti burada eksik kalıyor.
İhtimali güçlendirmek adına şu yapılabilir: Sahte bal havadan ince bir iplik şekilde akıtıldığında kesik kesik akar. Gerçek bir balı tabağa akıttığınızda bir bütün şekilde kopmamış şekilde akar. Bu bir göstergedir, ancak yine de yüzde 100 ihtimal değildir.
‘ARI İLE BAĞLANTISI OLMAYAN KARIŞIM YAPIYORLAR’
Geçtiğimiz ay Ankara’da 8 bin ton sahte bal üreten şebeke yakalanmıştı. Kapalı kepenkler ardında arı ile bağlantısı olmayan orada kimyasal bir karışım yapıyorlar. Glikoz, fruktoz şurubu, bal aroması, bal kokusunu verecek esanslar, renklendiriciler gibi bir karışımla arının haricinde bir bal üretiyorlar. Bunu kavanozlayarak sahada sahte etiketlerle basıyorlar. Ankara’da kaçak depoda 100 bin adet ünlü markaları taklit eden sahte etiketler yakalandı. Vatandaş bunu alırken algılayamıyor.
VATANDAŞLAR BAL ALIRKEN NEYE DİKKAT ETMELİ?
Vatandaşlar şunu yapsın: https://guvenilirgida.tarimorman.gov.tr/ adresini takip etsinler. Burada yayınlanan ürünlerde ilgili parti numaralarında sıkıntı var. Yani o firmalarının bütün mallarında bu problem var demek doğru değil. Vatandaşlar dikkatli olsun, ‘Demek ki bu markada böyle eylemler oluyor’ diye düşünsünler. Markalara baksınlar, uygunsuzluklara baksınlar. Bilinen markalardan şaşmamak lazım. Etiket üzerinde (TR...) sayılı izni ile üretilmiştir ifadesini arasınlar.
TOST PEYNİRİNE NEDEN BİTKİSEL YAĞ KOYUYORLAR?
Sahtecilik listelerinde peynirlerde bitkisel yağlar tespit edildi. Süt ve süt ürünleri süt yağından yapılır. Sütün yağı kıymetli bir şey, tereyağı yapılır, krema yapılır dolayısıyla sütün yağı kıymetli olduğu için sütün yağını eksik koymak istiyorlar. Peynire de eksik yağ koyuyorlar. Diğer bitkisel yağları ilave ediyorlar. Ya da ucuz yollu buldukları diğer hayvanların yağlarını ilave ediyorlar. Burada amaç şu: Sütün yağı kıymetli olduğu için onu kendine ayırıyor aradaki farkı da daha ucuz bir yağla kapatıyor. Burada firmanın ana düşüncesi ‘maliyeti nasıl düşürürüm?’
'VÜCUTTA HASAR VERMEDİĞİ YER YOK’
Son listede viskide gıdada kullanımına izin verilmeyen alkol çıktı. Gıda dışında başka sanayilerde kullanılan alkol türleri var. Buna izopropil alkol diyorlar, ya da metanol tespiti oluyor. Bunlar ağız yolu ile tüketildiğinde sıkıntı yaratıyor. Viski gibi diğer alkollü içecekler doğru damıtma ile kontrollü şartlarla üretilen bir alkol türüdür. Bunun dışına çıkıldığında metanol oluşabilir veya dışarıdan metil alkol katılmış da olabilir. Bu alkol türleri şunu yapıyor. Bunu geçmiş yıllarda da gördük. Körlüğe sebebiyet veren sağlık sorunları yaratıyor. Vücutta hasar vermediği yer yok. Evde kendi imkanları ile alkol üretmeye çalışanlar da oluyor. Hatta bu alkol ölümcül sonuçlara da yol açabiliyor.
ŞÜPHELİ DURUMDA NE YAPILMALI?
Vatandaşlar ALO 174’e şikayette bulunabilirler. Gıdadan dolayı bir sağlık sorunu yaşıyorsa önce en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı sonrasında ALO 174 aranarak “şu ürünü tükettiğim için sağlığımda bir sorun oldu” diyerek ihbarda bulunsunlar.”
