07.09.2023 - 12:52 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Ukrayna'nın güneybatı komşusu Romanya'ya düşen insansız hava aracı parçaları, bir kez daha NATO ile Rusya'yı karşı karşıya getirme tehlikesini dünya gündemine soktu.
Balkan ülkesi Romanya, Tuna Nehri deltasındaki Tulcea yakınlarına Rusya'ya ait drone parçalarının bulunduğunu resmen doğruladı. Savunma Bakanı Angel Tilvar, yerel medyaya yaptığı açıklamada Ukrayna-Romanya sınırını çizen Tuna Nehri'nin kıyısına düşen insansız hava aracı parçaların bir tehdit oluşturmadığını da sözlerine ekledi. Daha önce drone parçalarının sınırın 800 metre uzağına düştüğünü söyleyen Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis ise, Savunma Bakanı'nın açıklamaları üzerine derhal soruşturma istedi.
İnsansız hava aracı parçalarını dünyanın en büyük savunma ittifakı NATO'ya bildiren Romanya, müttefiklerine olaya dair bilgi verdi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise, Tuna Nehri kıyısında bulunan drone parçalarını ittifak topraklarını hedef alan kasıtlı bir Rus saldırısı olarak görmediğini söyledi. Soruşturmanın sonuçlarını beklediklerini aktaran Stoltenberg, NATO'nun elinde Rus saldırısına işaret eden herhangi bir kanıt olmadığını da ekledi.
İşgalin başladığı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana Ukrayna'ya on milyarca dolarlık silah yardımı yapan ABD ise, Dışişleri Bakanı Antony Blinken'la Kiev'e çıkarma yaptı. Kiev'de Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy ile görüşüp bir sığınaktaki Ukrayna askerleriyle bir araya gelen Blinken, Washington'ın yeni silah paketini de açıkladı.
Buna göre, ABD Ukrayna'ya 1 milyar dolarlık yeni pakette kullanımı tartışmalı bir mühimmat olan seyreltilmiş uranyumlu tank mermileri gönderecek. Bu mermiler yine bu yıl Ukrayna'ya yollanacak olan ABD yapımı Abrams M1 tanklarında kullanılacak.
Rusya, konvansiyonel tankların zırhını delebilecek güçte mermiler kullanan Abrams tanklarının ABD tarafından Ukrayna'yı silahlandırmak üzere gönderilmesini kınadı. Gönderilecek 120 mm'lik mermilerde seyreltilmiş uranyum, yani radyoaktif özelliklerinden büyük ölçüde arındırılmış olan doğal uranyum kullanılıyor.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü, Mart ayında Ukrayna'ya seyreltilmiş uranyumlu cephane göndermeyeceğini söylemişti. Bu politikadan tamamen vazgeçildiği anlaşılıyor. İngiltere, daha önce Ukrayna'ya seyreltilmiş uranyumlu mühimmat yollamıştı.
İkinci karşı taarruzun üçüncü ayını doldurduğu güney cephesinde ise, Ukrayna ordusunun Rus savunma hattında açtığı gedik büyüyor. Zaporijya'nın güneyinde açılan gedik, Ukrayna ve Batılı müttefikleri tarafından haftalardır bekleniyordu.
Robotna köyünün el değiştirmesiyle iyice açılan Rusya savunma hattı, ejderha dişleri ve diğer engellerden oluşuyordu. Rus kaynakları Robotine ve Verbove köyleri etrafında yoğun çatışmalar yaşandığını bildirse de, son haritalar Ukrayna birliklerinin Novoprokopivka'ya giderek yaklaştığını gösteriyor.
Moskova beklendiği gibi güney cephesinden 'taktik gereği' geri çekildiğini öne sürse de, sahadan gelen bilgiler Wagner Grubu'nun ardından Rusya'nın bir başka paralı asker grubuyla başının dertte olduğunu ortaya koydu.
Ukraynalılar Rus ordusunun aylarca hazırlandığı 1000 kilometreyi aşan savunma hattında ilk gediği, Robotine yakınlarında konuşlanan Rus paralı asker grubu Rusich'in Kremlin'i silah bırakmakla tehdit ettiği bir dönemde açtı. Rusich'in 25 Ağustos'ta Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, grubunun kurucularından biri olan Yan Petrovski'nin Finlandiya'da tutuklandığı ve Ukrayna'ya iade edilmesinin gündemde olduğu belirtildi. Paralı asker grubu, Moskova'yı konuyla ilgili adım atmamakla suçladı.
Bir Rusich mensubu tepkisini, "Ülke vatandaşlarını korumuyorsa, vatandaşları neden ülkeyi korusun?" sözleriyle dile getirdi.
Rusya ve Norveç vatandaşlıkları bulunan Yan Petrovski, 2014'te Rusich'in kurucularından biriydi, grupla birlikte Donbas'taki çatışmalara katıldı. Bir dönem Wagner çatısı altında da savaştığı düşünülen Petrovski, Ukrayna'ya iade edilmesi durumunda 15-20 yıl hapis cezasıyla karşı karşıya kalabilir.
Petrovski'nin tutuklanmasına gruptan gelen tepki, Rusich savaşçılarının Robotine'deki savunma hatlarından çekilip çekilmediği sorusunu da gündeme taşıdı.
Rusya'nın Ukrayna işgalini yakından takip eden Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) Rusich grubun Robotine'de görev yaptığını doğruladı, bölgenin herhangi bir birliğin emirleri reddetmesini kaldıramayacak kadar kritik bir hat üzerinde olduğunu kaydetti.
Savaş öncesi dönemde 500'den az nüfusa sahip küçük bir köy olsa da Robotine, Rus güçlerinin kullandığı ikmal hattına ve demiryolu hatlarının birleştiği Tokmak kentine giden yol üzerinde bulunması sebebiyle stratejik bir önemde. Robotine'den geçen bir başka yolsa, Kırım yarımadasına açılan kapı olarak da bilinen Melitopol kentine çıkıyor.
Washington merkezli News Line Enstitüsü'nde Rus ordusu üzerine çalışmalar yapan Jeff Hawn ise, Rusich'in Robotine'den çekilmesinin akla yatkın bir senaryo olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Paralı askerlerin silah bırakmış olması çok ciddi bir olasılık. Bu da Robotine'nin düşüşüne neden olmuş olabilir. Asker eksikliği yaşayan Rusya, silah bırakan birliklerinin yerini doldurmakta zorlanıyor. Ancak gerçekte ne olduğunu muhtemelen yıllar boyunca öğrenemeyeceğiz."
Moskova'nın kontrol çabaları sıklaştıkça paralı asker gruplarının sahadaki savaşma arzusunun kaybolduğuna dikkat çeken Hawn, "Bu adamlar muhtemelen bırakmak için bir bahane arıyor. Ukrayna'nın vazgeçmeyeceğini fark ediyorlar" diye konuştu.
Rus rublesiyle ödeme alan bu grupların taraf değiştirme ihtimalinden de bahseden Hawn, "Bu askerlerden bazıları aniden taraf değiştirip Özgür Rusya Lejyonu'na katılırsa benim için sürpriz olmaz. Özellikle de dolarla maaş teklif edilirse. Robotine'deki olayın önemli olduğunu ve daha sonra yaşanacakların işareti olduğunu düşünüyorum" ifadelerini kullandı.
Putin karşıtı Rusların oluşturduğu Özgür Rusya Lejyonu, geçen aylarda Rusya Belgorod bölgesinde düzenlediği saldırılarla gündeme geldi.