05.09.2023 - 10:11 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
559. gününde devam eden Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde Kiev'in karşı saldırısı sürüyor. Rusların 1000 kilometrelik savunma hattında önemli bir kırılma sağlayan Ukrayna, ejderha dişlerini geçmeyi başardı. Ülkenin güneyinde yoğunlaşan kaos hattında sayısız mayın ve tuzak bulunuyor. ISW tarafından paylaşılan son görüntülere göre Zaporijya'da önemli bir ilerleme kaydeden Ukrayna askerlerinin pozisyonlarını korumak için çalışmalar yürüttüğü aktarıldı.
Cephe hattındaki dehşet devam ederken tam 73 gündür kendisinden haber alınamayan ve Ağustos ayında kovulduğu ortaya çıkan Sergey Surovikin'in ilk görüntüleri geldi. 622 sayılı kararname ile görevden alınan Surovikin, Wagner'in hayatını kaybeden lideri Yevgeniy Prigojin'e yakınlığı ile biliniyordu. 'General Armageddon' lakabı takılan Surovikin, en son 24 Haziran günü Wagner'in lideri Prigojin'e ayaklanmayı durdurmasını söylediği bir video kaydında göründü.
Kremlin destekli medya organları Surovikin'in Lefortovo'daki gözaltı merkezinde tutulup sorgulandığını, bir süre sonra eşiyle telefonda konuşmasına izin verildiğini bildirdi.
Resmi biyografisine göre 55 yaşında olan Surovikin 1990’larda Tacikistan ve Çeçenistan’daki çatışmalarda görev aldı, yakın tarihte ise Suriye’ye gönderildi. Suriye'deki başarıları nedeniyle Ukrayna işgalinde de görev alan Surovikin için insan hakları savunucuları Çeçenistan ve Suriye’deki faaliyetleri nedeniyle endişe duyduklarını bildirdi.
Surovikin’in adının medyaya yansıdığı ilk olay, Ağustos 1991’de Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov’a yönelik darbe girişimiydi. O dönemde yüzbaşı olan Surovikin, ordunun Moskova merkezindeki protestoculara karşı yürüttüğü operasyonda yer almıştı. Protestocular orduya ait zırhlı araçların geçeceği yolu kesip şişe ve taş fırlatmaya başlayınca Surovikin araçların ilerlemeye devam etmesini emretti. Araçlar üç kişiyi ezerek öldürdü.
Surovikin 1995’te bir silahı yasa dışı satma suçundan yargılandı. Askeri mahkemeden ertelemeli bir yıllık hapis cezası çıktı. Bu hüküm daha sonra sicil kaydından silindi.
2002’de askeri akademiden mezun oldu. Kısa süre içinde Yekaterinburg kentindeki askeri birliğin komutanı oldu. İki yıl sonra ise adı başka bir skandala karıştı: Yakın bir iş arkadaşı, Surovikin’in ofisinde kendini vurdu. 2004’te, Rusya’nın Moskova karşıtı gerillalara karşı zorlandığı Çeçenistan’da bir askeri birliğe komutan olarak gönderildi. Emrindeki askerler kamuoyu önünde, kendisini sivillere karşı şiddet uygulatmakla suçladı.
Görgü tanıkları, Surovikin’in kontrolündeki birliklerin “temizlik operasyonları” yürüttüğü bölgelerde sivillerin evlerine zorla girdiğini aktardı.
Suriye’de Surovikin’in yönettiği askerlere insan hakları ihlalleri suçlamaları yöneltildi. Bunlar arasında kimyasal silah kullanma ve hastaneleri bombalama da yer alıyor.
2020’de İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) hazırladığı bir raporda, 2019-2020'de İdlib'deki çatışmalarında yaşanan insan hakları ihlalleri nedeniyle yargılanabilecek üst düzey Rus ve Suriyeli askerlerin arasında anılıyordu. Öyle ki Surovikin'e burada yaptıklarından dolayı bir de 'Suriye Kasabı' lakabı takılmıştı.
HRW, Rus ve Suriye ordularının bilinçli bir şekilde sivillerin yaşadığı yerleri vurduğunu yazmıştı. Amerikan New York Times gazetesi de 2019’de yürüttüğü bir araştırma da aynı sonuca varmıştı. Moskova ise bu suçlamaları reddediyor.
İlk olarak Telegram kanallarında ortaya çıkan ve kısa sürede dünya basını tarafından doğrulandı. Rus gazeteci Kseniya Sobçak tarafından yapılan açıklamada 'General Sergei Surovikin dışarıda. Canlı, sağlıklı, evinde, ailesiyle birlikte, Moskova'da. Fotoğraf bugün çekildi' ifadelerini kullandı. Yanı sıra fotoğraftaki kadının ise Surovikin'in eşi olup olmadığı henüz bağımsız kaynaklar tarafından doğrulanmadı.