SERCAN DİNÇ/milliyet.com.tr - İsrail'in Filistinlilere yönelik saldırılarına destek vermesi sonrasında ABD'nin Irak ve Suriye'deki askeri üsleri 150'den fazla hedef alındı.
CNN International ve Foreign Policy ABD'nin Orta Doğu ile ilgili yeni planını yazdı.
CNN INTERNATIONAL
CNN International'ın haberinde, 'ABD ve Irak hükümetlerinin ülkedeki Amerikan askeri varlığının geleceğini konuşmaya başlaması bekleniyor' başlığı atıldı. ABD'nin askerlerini çekmesi yönünde Bağdat yönetimi çağrılarda bulunurken söz konusu görüşmelerin yakın zamanda başlayacağını bildirildi. Haberini konuya hakim kaynaklara dayandıran CNN, müzakerelere ABD'li diplomatların ve askeri yetkililerin katılacağını aktardı.
FOREIGN POLICY
'ABD Suriye'den çekilmeyi ve bir felaket yaratmayı planlıyor' başlığı atan Foreign Policy dergisi de Gazze'de başlayan savaşın Orta Doğu'daki gerilim ve düşmanlıkları doruk noktasına ulaştırdığını ifade etti.
Dergi, Biden ve yönetimin böylesine karmaşık bir dönemde askeri önceliklerini yeniden ele almasının sürpriz olmadığını kaydetti.
Haberini ABD Savunma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'ndan dört kaynağa dayandıran dergi, Beyaz Saray Suriye'deki askeri varlığın artık gereksiz olduğunu fark etti ve Suriye'deki 900 askerin ne zaman ve nasıl çekilebileceğini belirlemek için Washington'da tartışmaların sürdüğünü vurguladı. Dergi ayrıca, İran yanlısı milislerin saldırılarıyla Irak'taki Amerikan birliklerinin de çekilmeye zorlandığını yazdı.
İDDİALAR SONRASI MSB KAYNAKLARINDAN AÇIKLAMA
Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarından, ABD’nin Suriye’den birliklerini çekeceğine ilişkin iddialara “Bu konuda resmi açıklamaları beklemek lazım. Resmi açıklamayı ve uygulamayı görmeden bu tarz haberlere ihtiyatla yaklaşılması gerekiyor. Biz savunma ve güvenlik konularında bölgemizdeki her türlü gelişmeyi yakından takip ediyoruz” açıklaması yapıldı.
PENTAGON NE DİYOR?
CNN Türk Washington Temsilcisi Yunus Paksoy da konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunarak, geçiş sürecinin Pentagon'da da konuşulmaya başlandığını söyledi. Paksoy, 'Zaman çizelgesi ile Irak Hükümeti, bir tarih koyarak ABD'nin ülkeyi terk etmesini istiyor. Ancak ABD böyle bir zaman çizelgesine bağlı kalmak istemiyor. Biz ilk kez Pentagon'dan bu çekilme süreci için ABD ile Irak'ın görüşeceğini öğrenmiş olduk. Pentagon, Irak’tan çekilme görüşmelerinin önümüzdeki günlerde başlayacağını resmen duyurdu. Irak kesin bir süre istiyor çekilme için, ABD zamandan bağımsız üç faktör öne sürüyor: *DEAŞ tehdidi, *Operasyonel ve çevresel gereksinimler, *Irak güvenlik güçlerinin kabiliyet seviyeleri.' şeklinde konuştu.
Fenerbahçe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efe Sıvış, milliyet.com.tr'den Sercan Dinç'e değerlendirmelerde bulundu.
SURİYE'DE RUSYA, IRAK'TA İRAN...
ABD, Suriye'den çekilirse Rusya'nın etkisi artar. Irak'tan çekilirse İran'ın etkisi artar. Dengeler bu şekilde değişir.
ABD'NİN ORTA DOĞU'DAN ÇEKİLMESİNİN ÖN ŞARTI
Artık meşgalesini, enerjsini, parasını Orta Doğu'ya harcamak istemiyor. Bunu sadece bugün değil Biden'ın başkan yardımcılığı yaptığı Obama hükümetinde 2008'de 2016'da başlayan bir politika. 'Biz artık Orda Doğu'dan çıkmak istiyoruz' diyorlar.
'Orta Doğu'dan çıkıp enerjimizi, kaynağımızı, askerimizi Asya Pasifik'e, Çin'e yönlendirip orada harcamak istiyoruz' diyorlar. Obama, bu politikanın adını da 'Asya pivotu' olarak koydu. Ama ABD'nin Orta Doğu'dan çekilmesinin ön şartı şu; İsrail'in güvenliğinin sağlanması. Zaten ABD, Abraham anlaşmaları ile Suudi Arabistan ile barış görüşmeleriyle bunu yapmaya çalışıyordu.
"HENÜZ SIRASI GELMEDİ"
Suriye de İsrail'e düşman bir rejimdi. İşte buradaki iç savaş zaten Suriye'yi ayağa kalkamaz bir hale getirdi. Mısır zaten ABD-İsrail'e dost bir rejime çevirdi. Ama İsrail'e bugün dost bir Orta Doğu var mı, ABD buradan çıkabilir mi? diye sorarsanız... Bana göre, hayır çıkamaz. Çünkü onun sırası henüz gelmedi. Ama içeride böyle bir tartışmalar var. Kimileri 'çıkalım' diyor, kimileri 'çıkmayalım' diyor.
YPG/PKK-ESAD İŞ BİRLİĞİ
Esad ile YPG/PKK doğal müttefik değil. Ama olası bir DEAŞ'ın hortlaması karşısında belli bir ölçüde iş birliği yapabilirler.
"TÜRKİYE, PKK'YI TAMAMEN EZER"
Türkiye için artısı şu olur; YPG/PKK'nın üstündeki Amerikan koruması kalkar ve Türkiye gider PKK'yı Suriye'nin kuzeyinde tamamen ezer.
Eksileri neler; ABD'den doğan güç boşluğunda Rusya'nın etkisi artar. Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler bir şekilde burada ön plana çıkar. Ama Rusya mı ABD mi diye sorarsanız... Türkiye'nin Rusya ile ilişkileri daha iyi.
Bir başka eksisi de şu olabilir; ABD buradan çıkınca DEAŞ hortlar. Türkiye bir de DEAŞ'a karşı sahada ciddi bir mücadele vermek durumunda kalır. Zaten verdi, başarılı da oldu. Amerikan'ın çekilmesiyle buradaki DEAŞ'ın etkinliği artabilir.