SON DAKİKA Almanya Dışişleri Bakanı Baerbock Suriye'ye çelik yelekle indi!

Dr. Hüsam Ebu Safiyye. Fotoğraf: CNN International (Arşiv)

Bir insan hakları grubu, İsrail'in en üst mahkemesine başvurarak İsrail ordusu tarafından gözaltına alınan tanınmış Filistinli baş hekim Hüsam Ebu Safiyye'nin nerede olduğunu öğrenmek için bir dilekçe verdi. CNN International'a konuşan eski tutuklular başhekimin kötü şöhretiyle bilinen Negev çölündeki Sde Teiman askeri üssünde tutulduğunu söyledi. BM uzmanları ise doktor için "işkence riskinin büyük olduğunu" açıkladı.

Esad sonrası ilk temas için Suriye'de bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Bearbock ve Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot işkenceleriyle ünlü Sednaya hapishanesini ziyaret etti.

Suriye'nin başkentindeki Fransız Büyükelçiliği binasında da giden Barrot, ülkesinin Suriyelilerin barışçıl bir siyasi geçişe ilişkin isteklerine verdiği desteği vurguladı.

Fransız bakan ayrıca Suriye'nin "egemen, istikrarlı ve sakin" olacağı yönündeki umudunu da dile getirdi.

ZİYARET AB ADINA YAPILIYOR

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Barrot ile Baerbock'un, AB'yi temsilen Suriye'nin başkenti Şam'ı ziyaret ettiğini bildirdi.

Kallas, "Suriye'nin yeni liderliğine mesajımız, bölgesel aktörlerle mutabık kalınan ilkelere saygı gösterilmesi, tüm sivillerin ve azınlıkların korunmasının sağlanması son derece önemlidir" ifadelerini kullandı.

AFP'nin son dakika haberine göre Suriye, sınır çatışmasının ardından Lübnanlılara giriş kısıtlamaları getirdi. Al Arabiya da Beyrut ile Suriye'deki yeni yönetim arasındaki ilişkiler halen belirsizliğini korurken, Suriye tarafı iki ülke arasındaki sınırdaki askeri varlığını güçlendirdiği haberini geçti.

Al-Arabiya/Al-Hadath kaynakları Cuma günü, Askeri Operasyonlar Dairesi'nin Suriye-Lübnan sınırına askeri takviye gönderdiğini bildirdi. Aynı zamanda Operasyon Departmanının, Kuzey Lübnan'ın Baqi'a bölgesinin karşısındaki Büyük Nehir boyunca yayıldığı da iddia edildi.

Lübnanlı kamu güvenliği kaynakları Al-Arabiya/Al-Hadath'a, Suriye tarafının Masnaa sınır kapısında yeni düzenlemeler olduğu gerekçesiyle Lübnanlıların girişini engellemek için özellikle yeni bir taraf olan Yabus tarafından yeni önlemler alındığını bildirdi.

Ayrıca, İsrail baskınlarının diğer geçişleri hizmet dışı bırakmasının ardından Masnaa sınır kapısının iki ülke arasında faaliyet gösteren tek kara kapısı olduğunu belirterek, sorunun Suriyeli yetkililerle koordineli olarak çözülmesi için çalışmaların sürdüğünü de sözlerine ekledi.

Diğer kaynaklar ise Suriye kararının, daha önce geçerli bir Lübnan ikametgahına sahip olmayan Suriyelilerin girişini engelleyen benzer Lübnan önlemlerine yanıt olarak geldiğini söylüyor.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock daha önce duyurulmayan ziyareti kapsamında Esed rejiminin devrilmesinden yaklaşık 1 ay sonra Suriye'de. Alman askeri uçağından inen Baerbock'un Suriye'ye inerken çelik yelek giydiği görüldü.

Baerbcok ziyaretle ilgili X hesabından yaptığı paylaşımda "Bu taşlı bir yol hepimiz biliyoruz. AB adına Fransız mevkidaşımla yaptığım ziyaret net bir sinyal veriyor: Avrupa ve Suriye arasında yeni bir politik başlangıç mümkün" derken ekledi:

'ESAD'SIZ GELECEK DAHA İYİ OLABİLİR'

"On yıllar süren baskı, Esad rejiminin zulümleri ve korkunç iç savaş, Suriye'de milyonlarca insanda derin yaralar açtı. Tüm ülke bunun izlerini taşıyor, ancak aynı zamanda geleceğin daha iyi olabileceğine dair haklı bir umut besleniyor."

"Esad yönetiminin acı dolu bölümü artık sona erdi. Yeni bir bölüm açıldı, ancak bu sayfa henüz yazılmadı. Çünkü şu anda Suriyeliler, devletlerinin kaderini yeniden kendi ellerine alma fırsatına sahipler."

"Onları bu süreçte desteklemek istiyoruz. Kapsayıcı ve barışçıl bir iktidar geçişinde, toplumun uzlaşmasında, yeniden yapılanmada ve yıllardır durmaksızın sağladığımız insani yardımlara ek olarak, onlara bu yolda eşlik etmek istiyoruz."

ŞARA İLE GÖRÜŞECEKLER

Baerbock ve beraberindeki hayatın Suriye yeni yönetiminin lideri Ahmed Şara ile görüşmesi bekleniyor. 

Şam'a ulaştığı ifade edilen Barrot'un da Lübnan'dan Suriye'ye geçtiği kaydedildi.

Barrot, Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri ile Lübnan ve Orta Doğu'daki genel durum, siyasi gelişmeler ve Lübnan ile Fransa arasındaki ikili ilişkileri değerlendirmişti.

İsrail Başbakanı Binjamin Netanyahu, dün Gazze'de ateşkes talebine karşılık olarak üst düzey bir ekibi Katar'a gönderme kararı aldığını duyurmuştu. Hamas'tan da ateşkes konusunda olumlu mesajlar gelince aylardır tıkanmış görüşmeler uluslararası baskıların ışığında tekrar başlıyor.

İsrail tarafı özel bir ekibi Katar'ın başkenti Doha'ya göndereceğini belirtirken ekipte İsrail Güvenlik Ajansı, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ve dış istihbarat servisi Mossad'dan yetkililer olacağı belirtildi.

BIDEN'IN PLANI

ABD Başkanı Joe Biden geçen ay üç aşamadan oluşan bir barış planı sunmuştu. Planın ilk aşaması 6 haftalık bir süre dilimini içeriyor. Buna göre İsrail ordusu Gazze'deki yerleşim yerlerinden çekilecek. Hamas ise kadın, yaşlı ve yaralı rehineleri serbest bırakacak.

İsrail, ateşkesin ilk aşamasında iki stratejik bölgede işgalini sürdürmekte kararlı. Bunlardan biri Gazze ile Mısır arasındaki Filadelfiya Koridoru. Öteki ise Gazze'yi ikiye bölen Netzarim Koridoru. Hamas bunu kabul etmiyor. Ağustos ayındaki görüşmelerin başarısız olması da İsrail'in bu ısrarı yüzündendi.

GAZZE'DEKİ İNSANİ KRİZ BÜYÜYOR

Gazze Sağlık Bakanlığının son verilerine görü savaşta şu ana kadar çoğunluğu sivil 45 bin 581 Filistinli hayatını kaybetti. 108 bin 400'den fazla kişi yaralandı. CNN International da dahil uluslararası yayın organları haftalardır Gazze'ye giren insani yardımlar giderek azaldığını duyuruyor. Gıda başta olmak üzere barınma, ısınma gibi konularda ölümcül sorunlar devam ediyor.

Gece yarısı İsrail'e atılan füzeler İsrail basınında yer alan haberlere göre sabah saat 04.30 civarında "milyonlarca insanı uyandırıp sığınaklara gönderdi. Saldırıyı henüz kimse üstlenmezken İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Yemen'den atılan bir füzeyi düşürdüğünü öne sürdü.

İbranice basına göre Modiin yakınlarına düşen füzeyle ilgili enkaz çalışmaları sürüyor.

Füze saldırıları dolayısıyla İsrail'in birçok bölgesinde çalan sirenler. 

İsrail'in Halep yakınlarındaki savunma tesisi ve bilimsel araştırma merkezini vurduğu iddia edildi. Bir bölge sakini AFP'ye verdiği demeçte, yoğun saldırıların "geceyi gündüze çevirdiğini" söyledi.

Suriye medyası da, Perşembe gecesi Halep yakınlarında İsrail'in hava saldırısı düzenlediğini bildirdi. Bu, Esad'ın geçen ay devrilmesinden bu yana gerçekleşen son saldırı olarak kaydedildi. Sham FM radyo istasyonuna göre, saldırılar Halep'e yakın Sefire şehri civarında bir savunma tesisi ile bilimsel araştırma merkezini hedef aldı.

Saldırıların can kaybına yol açıp açmadığı henüz netlik kazanmadı. Sefire bölgesinde yaşayan bir kişi AFP'ye isminin açıklanmaması şartıyla şunları söyledi: "Savunma fabrikalarını vurdular, beş saldırı saydım. Saldırılar çok güçlüydü. Yeri sarstı, kapı ve pencereler açıldı, şimdiye kadar duyduğum en sert saldırılardı. Geceyi gündüze çevirdi."

İSRAİL'İN SURİYE'DEKİ SALDIRILARI

İsrail Savunma Kuvvetleri’nden (IDF) saldırıyla ilgili henüz bir açıklama gelmedi. Aralık ayı başlarında muhaliflerin Suriye'yi ele geçirmesinden bu yana, İsrail Suriye askeri varlıklarına yüzlerce saldırı düzenlediğini bildirdi. İsrail işgal güçleri, bu saldırıların, askeri silahların düşman güçlerin eline geçmesini önlemek için yapıldığını öne sürüyor. Hedefler arasında kimyasal silah tesisleri, füzeler, hava savunma sistemleri ve hava kuvvetleri ile deniz kuvvetlerine ait hedefler bulunuyor.

İsrail ayrıca işgal altındaki Golan Tepeleri'nin Suriye tarafını yani Hermon Dağı'nın ülkedeki topraklarını da işgal etmiş bulunuyor.

AHMED ŞARA NE DİYOR?

Suriye yeni yönetiminin lideri Ahmed Şara, geçen ay İsrail'in artık Suriye'ye hava saldırıları düzenlemek için "artık bahanesini kalmadığını belirtti ve İsrail'in Suriye topraklarındaki saldırılarının kırmızı çizgileri aştığını ve bölgede gerilime neden olduğunu ifade etti.

ABD Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Axios'un haberine göre seçilmiş başkan Donald Trump'ın ay sonunda göreve başlamasından önce ABD Başkanı Joe Biden'a, İran'ın nükleer tesislerine saldırı planını sundu. Habere göre Biden'a sunulan planda alternatif seçenekler var.

Axios'un üç yetkiliye dayandardığı haberine göre sunumla ilgili birkaç hafta önce gizli bir brifing yapıldı. Yetkililerden biri yaptığı açıklamada, toplantının yeni bir istihbarata dayanmadığını ve Biden'ın nihai bir karar almadığını öne sürdü.

'TRUMP'TAN ÖNCE' SORUNU

Öte yandan bir başka kaynak, Biden'ın yeni bir başkan göreve başlamadan birkaç hafta önce böylesine dramatik bir askeri saldırıyı haklı çıkarıp çıkarmayacağı sorusuna odaklandığını belirtti.

Kaynaklar Sullivan da dahil olmak üzere Biden'ın danışmanlarından bazılarının, İran'ın hava savunma ve füze yeteneklerinin zayıflatılmasının yanı sıra İran'ın bölgesel vekillerinin önemli ölçüde zayıflatılmasının, başarılı bir saldırı olasılığını artıracağına ve İran'ın misilleme yapma riskini ve bölgesel gerilimi azaltacağına inandığını öne sürdü.

Bir ABD yetkilisi, Sullivan'ın Biden'a bu konuda bir tavsiyede bulunmadığını, sadece senaryo planlaması yaptığını söyledi. Beyaz Saray ise konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti. Axious ise "Bir kaynağa göre ilginç olan, Biden'ın aciliyet sorusuna yoğunlaştığını ve İran’ın birkaç hafta içinde dramatik bir askeri saldırıyı haklı çıkaracak adımlar atıp atmadığını sorgulaması" notu düştü.

NÜKLEER PROGRAM GÖRÜŞMELERİ ÖNCESİ

Plan tam da İran'ın Ocak'ta Avrupa ülkeleri arasında nükleer program görüşmelerinin hemen öncesinde geldi. İran'ın yarı resmi haber ajansı ISNA Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İran ve üç Avrupa ülkesi arasındaki bir sonraki tur görüşmelerin 13 Ocak'ta Cenevre'de yapılacağını bildirdi.

İran, Kasım 2024'te İngiltere, Fransa ve Almanya ile tartışmalı nükleer programı hakkında bir dizi görüşme gerçekleştirdi. ABD seçimlerinden bu yana ilk olan bu görüşmeler, Tahran'ın İran'ı BM nükleer gözlemcisi ile kötü işbirliği yapmakla suçlayan Avrupa destekli kararına tepkisinin ardından gerçekleşti.

Tahran, karara, IAEA gözlemcisine zenginleştirme tesislerine daha fazla uranyum zenginleştirme santrifüjü kurmayı planladığını açıklayarak tepki gösterdi.

Alman Haber Ajansının (DPA) haberine göre, Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock daha önce duyurulmayan ziyareti kapsamında Esed rejiminin devrilmesinden yaklaşık 1 ay sonra Suriye'ye gitti.

Şam'a ulaştığı kaydedilen Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot'un da Lübnan'dan Suriye'ye geçtiği kaydedildi.

Barrot, Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri ile Lübnan ve Orta Doğu'daki genel durum, siyasi gelişmeler ve Lübnan ile Fransa arasındaki ikili ilişkileri değerlendirmişti.

İsrail dün, Suriye'nin başkenti Şam'ın güneybatısındaki Tel Şehim Tepesi'nde bir noktaya hava saldırısı düzenledi. Saldırı sonrası başkentte şiddetli patlama sesleri duyuldu.

Yemen'deki Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, Husilere bağlı Yemen Silahlı Kuvvetlerinin, Gazze'ye destek operasyonları kapsamında füze ve insansız hava araçlarıyla (İHA) ABD ve İsrail hedeflerine yönelik 22 saldırı düzenlediğini duyurdu.