Kedili kitapların cazibesi

Kapağında kedi olan kitaplardan bahsetmiş miydim? Londra’da hangi kitapçıya giderseniz gidin raflarda sizi kedilerin karşılaması garanti. Gerçek kediler değil, kitap kapaklarındaki kediler. Tatlı, cici, yaramaz, tehlikeli, gizemli, tombiş, zayıf ama illa ve illa kedi. İçerikten bağımsız, kedileri anlatsın ya da anlatmasın fark etmez, uzaktan yakından kapağında kedi olan bir sürü kitap var ve kapakta kedi varsa satış artıyor, kedi varsa raflarda yer açılıyor gibi bir gerçekle karşı karşıyayız. Kimisi bunun kitapların artık marketlerde havaalanlarında satıldığını ve sıradan insanların dikkatini bu şekilde çekeceğini düşünüyor. Kimi içinse satış noktası önemli değil, kapakta kedi olduğunda kitap hemen ilgi çekiyor. İnternetteki bütün trafiğin yüzde 15’inin tek başına kedi videolarından geldiğini zaten biliyoruz. anlaşılan kedilerin “kitap trafiği”nde de hatırı sayılır bir payı var. İyi de bu kadar çok kedili kitabı ne yapacağız?

Başarı garantili

Yazar Tom Cox’un ilginç bir yazısı var. Kedi hikâyeleri ve kedilerle yaşadıklarını anlatan kitapları olan Cox (kendini bir kedi insanı olarak tanımlıyor) kapağında kediyi en fazla hak eden kitapları kaleme almış biri ancak yayıncılarının kedi sevgisiyle onunki pek bağdaşmamış. Kitaplarının kapağında fazla sevimli kediler konulduğunda satış gelmiş ama şikâyetler de ardından sökün etmiş. Kedilerle ilgili anlattıkları, ille de kapaktaki kediler kadar cici değil çünkü. Kapakları değiştirmek zorunda kalmışlar. Tamamen kedileri anlatan bir kitabın kapağındaki kedi dahi eğer konuyla alakasız gibi duruyorsa okur açısından bir sorun yaratabiliyor sizin anlayacağınız.

Ancak elbette her kitap bu kaderi yaşamıyor. Goodreads’te kapağında kediyi hak eden etmeyen 658 kitap buldum. Bak bak bitmiyor.

Bu kitapların bir kısmı, özellikle de Japon yazarların kitapları hem kedili hem de Londra satış listelerini ele geçirmiş durumdalar. 2024’te İngiltere’de en çok satan kitapların yarısı Japon yazarlarında kitapları ve bunların da üzerlerinde kedi çok rastlanan bir figür. Bu incelenmeye değer bir durum. Japon yazarların elinden çıkan bol kitaplı, kütüphaneli, kahveli, kedili kitapları başka bir yazıda ele almak lazım. Bu neredeyse soyut bir dünyada geçen kitapların neden Batı’da bu kadar çok sevildiğini ben de henüz anlayamıyorum.

Yayınevleri ticari başarıyı garantilemek için teknenin dümenini giderek daha fazla yapay zekâ türevlerine emanet ediyor, bunu yeni bir gerçeklik olarak biliyoruz. Yapay zekânın önerileri arasındaysa kedi var, gelen haberlere göre. İçerikle uzak ya da yakın önemli değil kapakta bir kedi olsun. Eğer kedili bir bölüm yoksa kitabınızda küçük de olsa size kedi eklemeniz de önerilebiliyor. “Neden karakterlerden birinin kedisi yok?” “Kitap güzel olmuş da nerede bunun kedisi?” sorularına hazır olun. Hatta oturun yazın bakalım.

★ ★ ★

İçinde kedi olan şarkıları da şöyle sıralayalım, belki bir dinleyen çıkar.

1. “Kediler” - Bülent Ortaçgil

2. “Cat People” - David Bowie

3. “Alley Cats” - Hot Chip

4. “Wild Cat” – Ratatat

5.  “Lovecats” - The Cure

6. “Cool Cat” - Queen

7. “Kedi” – Candan Erçetin

8. “Eye of the Tiger” - Survivor

9. “Ezginin Günlüğü” - Kedim

10.”Kedi” - Pilli Bebek

11.“Nankör Kedi” – İbrahim Tatlıses

12.“Kitty” - The Presidents of the United States of America.

13.“Blackcat” - Janet Jackson

14.“Cat’s in the Well” - Bob Dylan

15.“Gülümse” - Sezen Aksu

16.“Uyandı” - Hardal

17.“Cat on the Wall” - PJ Harvey

18.“Cat Claw” - The Kills

19.“Stray Cat Blues” - Rolling Stones.

20.“Kittens Got Claws” - Whitesnake