Köyün yarısı öldü, diğer yarısı kayıp! 'Onları dün gömdük'
11.09.2023 - 10:14 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Fas'ta meydana gelen 7 büyüklüğündeki depremin etkisini en çok kırsalda yaşayanlar hissetti. Geleneksel yollarla yapılmış sayısız kerpiç ev yıkılırken arkalarında trajik hikayeler bıraktı.
Hava gece saatleri olmasına rağmen 30 dereceye yakındı. Kuzey Afrika'nın en önemli ülkelerinden Fas yerel saatle 23.10'da 7 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı. Felaketten tam 19 dakika sonra artçı bir şok daha meydana geldi, şiddeti 4.9'du. Resmi sayılara göre en az 2.497 kişi ölürken, çoğu ağır 2.421 kişi de yaralandı. Hükümet tarafından yapılan açıklamada, kan bankası, su, gıda, çadır ve battaniye stoklarının artırılması için sivil savunma birliklerinin konuşlandırıldığı açıklandı.
ATLAS DAĞLARI'NA ULAŞIM KAPANDI
Ancak açıklamada, en büyük hasarı alan bazı uzak yerlere depremden saatler sonra ulaşmanın mümkün olmadığı da kabul edildi. Deprem nedeniyle kopan kayalar, sarsıntıdan en ağır hasarı alan yerlerin bulunduğu Atlas Dağları’na giden yolların bir kısmını kapattı.
KÖYDEKİLERİN YARISI ÖLDÜ, SAYISIZ KAYIP
Depremin şiddetinden en çok etkilenen Tafeghaghte köyünden biri 'Bu köydeki insanlar ya hastanede ya da ölü' dedi. Köyde yaşayan toplam 200 kişiden 90' öldü, neredeyse diğer yarısı ise enkazların altında kayboldu. Yine aynı köyden Hasan isimli kişi, amcasının hâlâ enkaz altında olduğunu söylüyor. Kazılıp çıkarılacağına dair hiçbir umudu yok. Aynı zamanda Hasan Faslı yetkililerin dünya ülkelerinden gelen yardımları gururlarına yediremedikleri için kabul etmediğini öne sürüyor
'ONLARI DÜN GÖMDÜK'
Köyde bir başka trajik hikaye ise Abdou Rahman'a ait. Rahman felakette eşini ve üç çocuğunu kaybetti. Bir zamanlar bulunduğu alanı işaret ederek 'Evimiz oradaydı' diyor. Artık geniş bir enkaz yığınının sadece bir parçası. Deprem olduğu sırada bir benzin istasyonunda çalıştığını belirten Rahmen felaket sarsıntı sonrası evine koştuğunu ve enkaza doğru bağırdığını belirtiyor. Sesine kimsenin cevap vermediğini kaydeden Rahman, 'Onları dün gömdük' ifadelerini kullanıyor.
NİŞANLISIYLA SON KEZ KONUŞTU
25 yaşındaki Omar Ait Mbarek, Pazar günü Atlas Dağları'ndaki depremin merkez üssünden kilometrelerce uzaktaydı. Cuma günü geç saatlerde sarsıntı başladığında nişalısıyla konuşuyordu. hat kesilmeden önce mutfak eşyalarının yere çarptığını duydu. Onun öldüğünü biliyordu. Mina Ait Bihi, karısının ölmesinin ardından battaniyelerle mezarlığa taşınan cesetlere bakarken 'Ne söylememi istiyorsun? Yaralıyım' dedi.
Daha önce en az 100 aileye ev sahipliği yapan Tikht köyünün çevresi, keresteler, duvar parçaları, kırık tabaklar, ayakkabılar ve ara sıra karmaşık desenli kilimlerle doluydu. Küçük yerleşim yerinde yaşayan 33 yaşındaki Muhsin Aksum, 'Burada hayat bitti' dedi ve 'Köy öldü' şeklinde ekledi.
GELENEKSEL KERPİÇ EVLER
Fas'taki depremden en yoğun etkilenen köylerin ortak özelliği evlerin taş, ahşap ve kerpiçten yapılması. Felakette ailesinin çoğunu kaybeden 23 yaşındaki öğrenci Abdelrahman Edjal 'Buradaki insanların evlerini inşa ederken düşündükleri bir şey değildi' dedi.
