Ölüm sessizliği! Rus televizyonları cenaze evi gibi
10.11.2022 - 14:45 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Rusya, Ukrayna'da ele geçirebildiği tek bölgesel başkent Herson'dan çekileceğini eşi benzeri olmayan bir kameralı toplantıyla dünyaya duyurdu. Hezimetin perde arkası aralanırken, Rusya'da televizyonlarını açanları sürpriz bekliyordu.
Kiev, Harkov ve Herson... Dokuzuncu ayını doldurmak üzere olan Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişiminde üçüncü utanç verici adım atılıyor. Rusya, 24 Şubat'tan bu yana ele geçirebildiği tek bölgesel başkentten kaçıyor.
Yaz başında Rus ordusunu durduran ve mevsim sonunda ise karşı taarruza geçen Ukraynalılar, sürpriz bir hamleyle önce Rusya sınırında yer alan ülkenin en büyük ikinci şehri Harkov'u işgalcilerden temizledi. Yıldırım baskınla birkaç günde Donetsk ve Luhansk önüne kadar gelen Ukrayna ordusunun bir sonraki hedefi, güneydeki kilit şehir Herson'du.
Ukraynalılar yaz sonundan itibaren Vladimir Putin'in 2014'te el koyduğu Kırım'la Herson'u birbirine bağlayan köprüleri havaya uçurdu. Dinyeper Nehri üstündeki köprüler Amerikan HIMARS füzeleriyle bir bir vurulurken, Ekim ayına girildiğinde Ukrayna ordusu hızlı bir şekilde Herson'a doğru ilerledi.
Moskova düzmece referandumla 'ilhak' kararı aldığı Herson'da sıkıyönetim ilan etti, sivilleri tahliye etmeye başladı. Savaştan önce 300 bin nüfusa sahip olan Herson'da kalan on binlerce sivil teknelerle Kırım'a taşındı. Ukraynalıların haftalardır gündemden düşmeyen kuşatması beklenirken, Rus ordusunun şehri terk edeceği yazılıp çizilmeye başlandı. Rus lider Putin'in yeni bir bozguna izin verip vermeyeceği merak edilirken, 9 Kasım günü yayımlanan video dünyada şok etkisi yarattı.
Rus devlet televizyonunda yayınlanan görüntülerde, üst düzey Rus komutanların yer aldığı bir toplantı salonu yer aldı. Salonda Putin'in sağ kolu Savunma Bakanı Sergey Şoygu var ancak Rusya liderinin kendisi yok.
Önceden tasarlanmış kameralı toplantıda odak noktası, Ukrayna'daki Rus işgal güçlerinin komutanı General Sergey Surovikin. Surovikin, Herson'a ikmal hatlarını elde tutmanın artık mümkün olmadığını belirtip, "Bu koşullar altında, en anlamlı seçenek Dinyeper Nehri boyunca bir savunma hattı organize etmek" diyor.
Bunun üzerine, Sergey Şoygu Herson'daki Rus işgal birliklerine Dinyeper Nehri'nin batı yakasından geri çekilme emri verdi. "Vardığınız sonuca ve teklifinize katılıyorum. Bizim için Rus askerlerinin hayatı ve sağlığı her zaman önceliklidir. Sivil halka yönelik tehditleri de değerlendirmemiz gerekir" diyerek hezimeti kabul eden Şoygu, askerlerin çekilmesi sürecinin başlatılması ve personel, silah ve ekipmanın güvenli şekilde nehrin diğer yakasına transferi için gerekli önlemlerin alınmasını istedi.
TEK KELİME ETMEDİLER!
Kremlin'in propaganda aygıtları olan Rus televizyonları ve internet medyasında, derin bir sessizlik hakim. Rus devlet televizyonunda ekrana gelen haber programları ya da talk show programlarında, Herson'daki bozgundan söz edilmedi.
Televizyon ekranlarında gözü dönmüş bir şekilde Ukrayna'yı yeryüzünden silmeyi veya Batılı ülkelere nükleer füze ateşlemeyi dile getiren propagandistler, çekilmeye dair tek kelime eleştiri getiremedi.
Propagandanın merkez üssü devlet televizyonu Rossiya 1'deki haber bülteninde, Rus askerlerin ve sivillerin hayatlarını kurtarmak için Herson'dan çekilme kararının alındığı vurgulandı. Channel 1'de ise, geri çekilmeye 'Rus birliklerinin Herson'da yeniden toplanması' adı verildi.
Rus medyasındaki en ateşli Putin taraftarlarından biri olan Igor Korotchenko, Rossiya-1'deki i60 dakika isimli programda Herson'u terk etmenin 'zor bir karar' olduğunu savundu. National Defense-Ulusal Savunma adlı derginin genel yayın yönetmenliğini yapan Korotchenko, "Her halükarda Rus ordusunun arkasına taş atan haindir" cümlesini kurup Ukrayna'da 'kolay olmayan' bir zafer kazanacaklarını ileri sürdü.
Radikal bir Putin fanatiği olarak bilinen 60 dakika spikeri Olga Skabeyeva, ayrılığın 'planlandığı'nı ileri sürüp, çekilme kararını savundu. Sık sık dünya medyasında haber olan Putin'in 'demir bebeği' Olga Skabeyeva, daha önce "Üçüncü dünya savaşı zaten başladı", "Kraliçe Elizabeth'in cenazesini nükleer füze ile vuralım" gibi cümleler kurmuş bir isim.
Kremlin taraftarı siyasi analist Sergei Markov ise, "Herson'da tam sansür" yazdığı sosyal medya paylaşımını sildi.
SNİHURİVKA EL DEĞİŞTİRDİ
Rusya'nın çekilmeyi duyurmasından saatler sonra Ukrayna ordusu Herson'un kuzeyindeki Snihurivka'ya ulaştığını bildirdi. Rus savunma hatları için oldukça önemli konumdaki Snihurivka, Herson'un komşusu Mykolaiv bölgesine bağlı.
Geri alınan 12 bin nüfuslu ilçe Snihurivka'da Rusya bayrağı indirildi, şimdi mavi-sarı Ukrayna bayrağı dalgalanıyor.
Herson'la Snihurivka arasındaki mesafe, kuş uçuşu yaklaşık 45 kilometre. BBC Rusça, ilçenin Ukraynalıların kontrolüne geçmesinin Herson'a ilerlemek için bir kapı açtığını
kaydediyor.
Tarih, 7 Mart 2022. Rus işgalciler, Herson şehrinde. Hepsi maskeli, bacaklarında beyaz bantlar var.
DÖNÜM NOKTASI
Rusya'nın Herson'u terk etmesi, savaşta kilit bir dönüm noktası olabilir. Moskova'nın belki de en ağır yenilgisini getiren hamle, Kırım'la Herson arasındaki bağlantının koparılması oldu. İkmal yollarının kesilmesiyle Ukrayna ordusu neredeyse hiçbir tepenin bulunmadığı coğrafyada zafer kazandı.
Herson, Putin'in Eylül ayında daimi olarak Rusya'ya dahil edeceğini ve Moskova'nın nükleer şemsiyesi altında olduğunu söylediği dört Ukrayna bölgesinden biriydi. Rus lider ve yetkililer, Herson'un 'sonsuza kadar' Rusya'nın bir parçası olacağını birçok kez dile getirdi.
İngiliz istihbaratı, bugün yayımladığı değerlendirme raporunda, Herson'un yitirilmesiyle Putin'in ana işgal hedeflerinden biri olan Karadeniz kıyısındaki liman şehri Odesa'ya uzanan kara koridorunun önüne geçildiğini aktardı.
Kiev yönetimi ise, Rusya'nın duyurduğu çekilme açıklamasına temkinli yaklaşıyor. Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy, günlük ulusa sesleniş konuşmasında, Kiev’in çok dikkatli hareket ettiğini söyledi. Zelenskiy, "Düşman bize hediye vermez, iyi niyet gösterisi yapmaz. Biz kendimiz kazanmalıyız" dedi ve minimum risk alarak hareket ettiklerini kaydetti.
Zelenskiy'nin başdanışmanı Mihailo Podolyak ise, "Ukrayna bayrağı Herson'da dalgalanıncaya kadar Rusya'nın çekilmesinden bahsetmek anlamsız" ifadesini kullandı.
RUS MEDYASI YAYINLADI
Moskova'nın aldığı geri çekilme kararının zamanlaması, gözden kaçacak gibi değil. 24 Şubat'tan bu yana işgali 'özel askeri operasyon' olarak adlandıran Rusya'nın Herson'daki yöneticisi Kiril Stremousov, aynı gün gizemli bir trafik kazasında öldü.
Herson'daki işgal valisinin yardımcısı olan Kiril Stremousov'un içinde bulunduğu zırhlı araçtan geriye kalanlar, tüyler ürpertici. Aracın neredeyse yok olduğu kazanın fotoğrafları, Rus resmi medyası tarafından yayımlandı.
Rus birliklerinin Herson'dan ayrılacağı, Kiril Stremousov'un bir araba kazasında öldüğü haberinin ardından ilan edildi.
Ölümünden birkaç saat önce videolu bir mesaj paylaşan Stremousov, Rus ordusunun güneyde duruma tam hakim olduğunu öne sürmüştü.
Makam odasındaki Putin fotoğrafıyla Agence France-Presse (AFP) foto muhabirine 20 Temmuz tarihinde poz veren Stremousov, Ukraynalıların 'hain' olarak tanımladığı bir isimdi. İşgalin başlıca destekçilerinden Stremousov, geçen hafta ise 'büyük ihtimalle' Rus güçlerinin Dinyeper'in doğu yakasına çekilmek zorunda kalacağını söylemişti.
YENİ MEVZİLER GÖRÜNDÜ
Herson'un hemen güneyinde yer alan bir başka Ukrayan toprağı Kırım'da ise, Ruslar yeni savunma mevzileri kazıyor. Elde edilen uydu görüntülerinde, Herson-Kırım sınırında iş makinelerinin harıl harıl çalıştığı, eski savunma hatlarının tamir edildiği ve yenilerinin oluşturulduğu görüldü.
Çekilme kararını yorumlayan Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW), Rusların şimdiden yeni savunma hatlarına birliklerini çektiğni belirtiyor. "Herson muharebesi henüz bitmedi" diyen ISW, yeni bir aşamaya giren Rus ordusunun Ukraynalıların Herson'a ulaşmasını geciktirmeyi deneyeceğini ancak taarruz saldırısına tamamen karşı konulmayacağını yazdı.
Rusların Herson'u terk etmesine Ukrayna'yı destekleyen ABD ve NATO'dan ilk yorumlar geldi. ABD Başkanı Joe Biden, çekilme emrinin Moskova'nın ordusuyla ciddi sorunlar yaşadığının bir göstergesi olduğunu belirtti. Biden, Rusya’nın çekilmeyi açıklamak için ABD ara seçimlerini beklemesinin ilginç olduğunu da kaydetti.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise, Herson'dan gelen haberlerin cesaret verici olduğunu söyledi. Stoltenberg, "Ukrayna silahlı kuvvetlerinin kazandığı zaferler, cesur ve korkusuz Ukrayna askerlerine aittir ancak İngiltere'den, NATO müttefiklerinden ve ortaklarından aldıkları destek de önemlidir" diye konuştu.
PENTAGON: 100 BİN RUS ASKERİ ÖLDÜ YA DA YARALANDI
ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley ise, bugüne kadar işgale dair Pentagon'dan yapılmış en çarpıcı açıklamalardan birine imza attı. General Milley, 259 gündür devam eden işgal girişiminde 100 bin Rus askerinin öldürüldüğünü ya da yaralanarak devre dışı kaldığını söyledi. Muhtemelen yakın sayıda kapılara Ukrayna ordusunun da uğradığını belirten ABD Genelkurmay Başkanı, savaşta 40 bin Ukraynalı sivilin de hayatını kaybetmiş olabileceğini aktardı.
Ukrayna ordusu, her gün yayınladığı bilgi notunda 9 Kasım itibarıyla 77 bin Rus askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Rus ordusu ise, 21 Eylül'de yaptığı son resmi açıklamada 5 bin 937 askerinin öldürüldüğünü kabul etti.
Nitekim, aynı gün Rus lider Putin yedi ay boyunca direndiği seferberlik kararını 'kısmi' olarak ilan etti, 300 bini aşkın yedek askerin Ukrayna'ya gönderileceğini duyurdu. Birkaç hafta eğitim alan yedek askerler, halihazırda Ukrayna'da savaşmaya başlamış durumda. Putin'in aldığı 'kısmi seferberlik' kararı, Rusya'nın Ukrayna'da ağır kayıplar verdiğinin kabulü olarak niteleniyor.
