09.07.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ - Dünyada en az silahlı şiddet olayının yaşandığı ülkelerden biri olan Japonya’da dün gerçekleşen suikast şok etkisi yarattı. Eski Japonya başbakanı Şinzo Abe, seçim konuşması yaptığı Nara kentinde uğradığı silahlı saldırının ardından 67 yaşında hayatını kaybetti.
KAÇMAYA ÇALIŞMADI
Japonya’da meclis seçimleri öncesi Liberal Demokrat Partinin adaylarını desteklemek için seçim kampanyalarına katılan Abe, dün yerel saatle 11:30’da ülkenin batısındaki Nara kentinde bir konuşma yapıyordu. Konuşma esnasında Abe’nin arkasında bulunan saldırgan kısa mesafeden ev yapımı bir silahla Abe’ye iki el ateş etti.
Boynundan vurulan Abe, yapılan ilk müdahalenin ardından hastaneye kaldırıldı. Olay sonrası korumalar saldırganı yere indirirken, saldırganın kaçmaya teşebbüs etmediği görüldü. Abe’yi vuran şüpheli polis tarafından gözaltına alındı.
Abe’ye yerde yatarken yapılan acil müdahale sırasında bilincinin açık olduğu, ancak hastaneye götürülürken kalbinin durduğu ve yaşam belirtisi göstermediği belirtildi. Abe, hastanede 20 doktor tarafından yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Kurşunun Abe’nin kalbine kadar ulaştığı ifade ediliyor.
KORUMA SKANDALI
Saldırganın rahatça Abe’nin yakınına gelmesi ve ateş etmesi, ülkede silah kullanımı ve silahlı saldırıların olmamasının getirdiği hazırsızlığa bağlanıyor. Bazı fotoğraflarda, saldırganın Abe’nin sadece birkaç metre arkasında olduğu görülebiliyor. Bu durum Japonya’da tepkiye neden olurken, polisin basın toplantısında, ‘neden insanların Abe konuştuğu esnada arkasında bulunmasına izin verildiği’ sorusu gündeme geldi. Yaşananın ciddi bir güvenlik zafiyeti olduğu ifade ediliyor.
Japonya Başbakanı Fumio Kişida saldırı hakkında, “Demokrasinin temeli olan seçim döneminde yapılan bu alçakça eylemi en güçlü şekilde kınıyorum” ifadelerini kullanırken, Abe’nin ölümü Japonya kamuoyunda da derin bir şok etkisine yol açtı.
Korumalar tarafından yere serilen saldırganın elindeki ev yapımı silah yere düştü.
NEDEN ÖLDÜRDÜ?
Polis tarafından yapılan açıklamada, yakalanan saldırganın 41 yaşındaki eski donanma mensubu Tetsuya Yamagami olduğu duyuruldu. Saldırının nedenini öğrenmeye çalışan Japon polisi, zanlının evinde yaptığı aramada bazı patlayıcı maddelere ulaştı. Katil zanlısının suçunu itiraf ettiğini duyuran polis yetkilileri, zanlının suikastı Abe’nin bağlantılı olduğuna inandığı bir örgüte kin beslemesiyle gerekçelendirdiğini belirtti. Polis, ismini açıklamadığı örgüt ile Abe’nin bir bağlantısı bulunup bulunmadığını inceleyecek. Yamagami’nin sadece 3 yıl donanmada görev yaptığı ve son işini Mayıs ayında ‘yorgun olması’ nedeniyle bıraktığı öğrenildi. İşsiz olan saldırganın evinde başka ev yapımı silahlar da bulundu.
DÜNYA LİDERLERİ YASTA!
Eski Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesinin ardından dünya liderlerinden taziye mesajları geldi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: “Japonya Eski Başbakanı, değerli dostum Şinzo Abe’nin silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesinden büyük üzüntü duydum. Bu menfur saldırıyı gerçekleştirenleri kınıyorum. Dostum Abe’nin ailesine, sevenlerine, tüm Japonya halkına ve hükûmetine başsağlığı dileklerimi iletiyorum.”
Almanya Başbakanı Olaf Scholz: “Hayatını kaybeden liderin ailesine taziyelerimi iletiyorum. Bu zor zamanda Japonya’nın yanındayız.”
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Japonya, hayatını ülkesine adayan ve dünyada düzeni sağlamak için çalışan büyük bir başbakanı kaybetti.”
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, “Keşfedilmemiş zamanlardaki küresel liderliği birçok kişi tarafından hatırlanacak.”
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin: “Ülkelerimiz arasında iyi komşuluk bağları geliştirmek için çok şey yaptı, olağanüstü bir devlet adamıydı.”
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese: “Hint-Pasifik’te özgür ve açık bir bölge vizyonunu destekleyen bir liderdi.”
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen: “Harika bir insan, büyük bir demokrat ve çok taraflı dünya düzeninin şampiyonu vefat etti.”
Hindistan Başbakanı Narendra Modi: “Abe’ye en derin saygımızın bir işareti olarak, 9 Temmuz 2022’de bir günlük ulusal yas tutulacak.”
Çin: Abe’nin ölümü, Çin’deki bazı kişiler tarafından sevinçle karşılandı.
Sosyal medyada dikkat çeken paylaşımlarda, Çinli milliyetçilerin saldırıdan memnuniyet duydukları görüldü. Çin yönetimi saldırıyı kınarken, sosyal medya paylaşımları hakkında yorum yapılmadı.
Japonya’da gazeteler yıldırım baskı ile çıktı.
SİLAHLI SALDIRI OLMAYAN ÜLKE!
Japonya’da silah edinmek son derece katı kurallarla engelleniyor. Bu nedenle ülkede silahlı saldırıların oranı inanılmaz derecede düşük. Japonya’da bir yıl içinde silahlı saldırıyla hayatını kaybedenlerin sayısı 10’dan az. Bu sayı ABD’de ise bir yılda 40 bin kişi dolaylarında. Bu nedenle saldırganın ev yapımı bir silah kullandığı tahmin ediliyor.
Abe, saldırıdan hemen önce halk ile bir araya gelmişti.
JAPONYA’YI DEĞİŞTİREN ADAM
Hem anne hem de baba tarafı siyasetin içinde yer alan 67 yaşındaki Şinzo Abe, güçlü ve siyasetçi bir aileden geliyordu. Japonya tarihinde en uzun süre başbakanlık görevinde bulunan Abe, 2. Dünya Savaşı’ndan sonra göreve gelen en genç başbakandı. 2006 yılında, ardından 2012-2020 yılları arasında başbakanlık yaptı. Görevdeyken, savunma ve dış politika konularında önemli adımlar attı. Abe, ABD ile yakınlığını sürdürürken, Çin’e bazen temkinli bazen de karşıt politikalarıyla dikkat çekti. Japonya ordusunun denizaşırı ülkelerde müttefikleriyle birlikte savaşmasına izin veren yasalar çıkarması, Güney Kore’yi rahatsız ederken, Çin’den de büyük tepki çekti. Başbakanlıktan ayrıldıktan sonra, Pekin’in Hint-Pasifik bölgesindeki saldırganlığına karşı eleştirilerini yüksek sesle dile getirdi. ABD’ye bir Çin saldırısı durumunda Tayvan’ı koruma çağrısı yaptı. Abe’nin Sincan konusunda gösterdiği tutum tüm dünyada takdir topladı. Abe, Çin’de Uygurlara yönelik uygulanan zulmü Çin lideri Şi Cinping ile görüşmesinde
dahi gündeme getirmişti. Abe’nin Japon askeri gücünü artırma konusundaki söylemleri, Ukrayna’daki savaş sonrasında ülkesinde daha çok kabul gördü ve görevdeki Başbakan Kişida tarafından da desteklendi.
Abe ve eşi Akie
TÜRKİYE İÇİN ÖZEL BİR İSİMDİ
Hayatını kaybeden Şinzo Abe, Türkiye için de özel bir isimdi. Başbakanlığı döneminde Türkiye ile hep iyi ilişkiler kuran Abe, açılış törenleri için Türkiye’ye ziyaretlerde bulunmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la yakın bir ilişki kuran Abe, 2013’te Türkiye’ye gelerek Marmaray’ın açılış törenine katılmıştı. Abe törende ellerini açarak duaya eşlik etmişti. 2015 İstanbul Baltalimanı’nda yenilenen Japon Bahçesi’nin açılışını da Abe yapmıştı. Ertuğrul Fırkateyni münasebetiyle yakın bir ilişkisi olan iki ülkenin Abe döneminde bu ilişkiyi daha da geliştirdiği dikkat çekmişti.