Atatürk “Köylü milletin efendisidir” derken köyde yaşayanlardan çok üretenleri onore etmişti. Bu söz bugünün Japonya’sında hâlâ çok geçerli...
Yaşam dün kırsaldaydı, bugün kentlerde. Üretenler de dün köylülerdi, bugün herkes. Peki köylülük, çiftçilik öldü mü? Tarıma, hayvancılığa, yerel üretime gerek kalmadı mı?
Cevabı zor sorular ve üzerinde uzun uzun düşünmek ve konuşmak gerekir… Kuraklık ve kıtlık gümbür gümbür geliyor ve temel gıda ürünleri, fazla değil çok yakın bir zaman her şeyden çok daha önemli hale gelecek…
Peki gelinen son nokta ne?
Dünya tarıma daha çok yönelmeye başladı bizde ise tarım ve hayvancılık can çekişiyor.
Köylerimiz boşaldı. Çiftçilik yapan kalmadı gibi.
Birkaç nesil sonra hayatın olmazsa olmazı olan bu alanda iş bilen, çalışan, bunu bir yaşam tarzı olarak gören sayısı daha da azalırsa hiç şaşırtıcı olmaz! Oysa Avrupa’nın ve dünyanın en gelişmiş ülkelerinde bile köylülük, çiftçilik, üreticilik en onurlu mesleklerden birisi olarak, asırlar boyunca olduğu gibi gelecekte de ailelerin ve gençlerin hayali olmaya devam ediyor. Nerede hata yaptık sorusuna cevap aramaya geçmeden önce, bu konulara en fazla kafa yoran parlamenterlerden CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in tespitlerine bir göz atalım:
Sıcaklık sürekli artıyor
* Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü’nün (FAO) verileri, Türkiye’de kış aylarının giderek daha sıcak geçtiğini ortaya koydu. 2024 kışı (Aralık-Ocak-Şubat), referans dönemine göre 3.7°C daha sıcak olarak son beş yılın en yüksek anomalisini kaydetti. * 2024 ilkbaharı referans dönemine göre 2.6°C daha sıcak geçti. 2022 yılında soğuk hava dalgası nedeniyle nötre yakın bir değer (+0.1°C) kaydedilse de, genel eğilim artış yönünde devam ediyor.
* 2024 yazı, 3.3°C’lik anomali ile son beş yılın en sıcak yazı olarak kayıtlara geçti. 2021-2023 arasında yaz sıcaklıkları sürekli olarak +2°C civarında seyrederken, 2024’te bu artışın daha da yükselmesi dikkat çekti.
* Sıcaklık anomalileri sonbahar aylarında dalgalı bir seyir izlese de, genel olarak ortalamanın üzerinde seyrediyor. 2020 sonbaharı +2.9°C, 2023 sonbaharı ise +2.7°C ile en sıcak dönemler olarak öne çıkarken, 2024’te bu değer +1.2°C’ye gerilese de uzun vadeli ortalamaların üzerinde!
Bilinçlendirme seferberliği
Gürer’in bu konudaki önerileri de şu:
“Bu veriler, tarımsal üretimde çok daha büyük sorunlarla karşılaşmamak için daha hızlı ve kararlı harekete geçmemiz gerektiğini gösteriyor. Tarım politikaları küresel ısınmanın olası olumsuz sonuçlarına karşın revize edilmeli ve çiftçilerin bilinçlendirilmesi sağlanmalıdır.
Meclise gelmesi beklenen iklim kanunu sorunun derinliği dikkate alınarak geri çekilip, tüm siyasi parti ve ilgili oda, dernek, birliklerle kapsamlı ve çözüm üretecek noktaya taşındıktan sonra meclise getirilmelidir…”
Tarım istihdamı?
Tarım ve hayvancılığın yani gıda sorununun, başta küresel ısınma olmak üzere çok farklı nedenleri var. Olayın bu boyutları umarız çok daha ciddi bir şekilde ele alınır. Özellikle de sosyolojik olanları…
Bizim asıl dikkat çekmek isteğimiz nokta ise 12 yıllık zorunlu temel eğitimin bir de bu çerçevede yeniden gözden geçirilmesi olacaktır.
Köy okulları kapanıp, zorun eğitim 12 yıla çıkınca, köylerimiz hepten boşaldı. O yetmedi binlerce yıllık köylerin kimliklerini yok sayıp mahalleye dönüştürdük! Daha güçlü bir gelecek ve Türkiye Yüzyılı için köylerimizi çok yönlü olarak yeniden inşa etmeliyiz.
Köysüz, tarımsız, üretimsiz bir gelecek düşünülemez. Ulaşımın giderek pahalılandığı dönemde, bir yerlerde üretip başka yerlerde satma yerine, yerelde üretilip, yerelde tüketmeye önem vermek sadece enflasyonu dizginlemekle kalmayacak istihdama da çok önemli katkıda bulunacaktır.
Kırsaldaki gençlerimizden ataları gibi tarım ve hayvancılık ile uğraşmak isteyenleri ille de üniversiteye yönlendirme yerine en iyi bildikleri işi daha bilimsel yöntemlerle yapmaya ve bu konuda onlara destek çıkmaya bugün değilse ne zaman karar vereceğiz?..
Özetin özeti: Başta insanlar olmak üzere tüm canlılar, binlerce yıldır hemen her zorluğa dayanmış ve her türlü metaneti göstermiştir ama en dayanılmaz olanı kuraklık, açlık ve susuzluk olmuştur. Ne olur bunu aklımızdan hiç çıkartmayalım!..