Cinayet kayıtları silinsin diye yaptı! Dehşet anları NFT'ye çevrildi

Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Alison Parker ve kameramanı Adam Ward, ABD’nin Virginia eyaletinde yerel bir odasının genel müdürü Vicki Gardner ile yaptıkları röportaj sırasında canlı yayında silahlı saldırıya uğradı. Saldırıda 24 yaşındaki muhabir Alison Parken ve 27 yaşındaki kameraman Adam Ward hayatını kaybetti, konuk Vicki Gardner ise yaralandı.

41 yaşındaki saldırgan Vester Lee Flanagan, Alison Parker’in çalıştığı kurumun eski muhabiriydi. 2013 yılında olumsuz davranışlar sergilediği için işten atılan Flanagan, cinayetin ardından 5 saat boyunca polisten kaçtı. Kovalamaca sırasında kendini vuran Flanagan birkaç gün içinde hayatını kaybetti. Binlerce kişinin canlı yayında izlediği cinayet anları aradan geçen yıllara rağmen hâlâ internette binlerce kişi tarafından izleniyor.

Aradan geçen 6 yılda Alison Parker’in babası Andy Parker’in onlarca çabasına rağmen saldırı anına ait 17 saniyelik video kaydı halen internette en çok izlenen videolardan birisi. Andy Parker, saldırı anına ait videoyu NFT haline getirerek telif hakkı sahibi olmayı ve bu yolla videoları internetten kaldırabileceğini düşünüyor.

'BU BİR ÇARESİZLİK EYLEMİ'

Andy Parker, kızının öldürüldüğü anlara ait video kaydını internetten kaldırmak için bu zamana kadar çok fazla çaba gösterdiğini belirtti. Parker, “Videonun silinmesi için çok çaba gösterdim ama bunun bir faydası olmadı. Bu bir çaresizlik eylemi” dedi.

Andy Parker, uzun süre videonun sanal dünyadan kaldırılması için uğraştı. Geride kalan videoları silmek, videoları aramak ve bulmak için bir ekip kuran Andy Parker, resmi kurumlara da birçok defa videoların kaldırılması için başvuruda bulundu. Parker, geçtiğimiz ay sosyal medya şirketlerini sitelerinde zararlı içeriğin yayılmasından sorumlu tutmayı sağlayan bir tasarının ABD Kongresi'nin gündemine gelmesinde ön ayak oldu.

Mevcut yasalar, sosyal medya platformlarını kullanıcılarının gönderilerinin içeriğine ilişkin sorumluluktan büyük ölçüde koruyor. Ancak telif hakları söz konusu olduğunda sosyal medya platformları ilgili içeriği kaldırmak zorunda kalıyor. Uzmanlar, videonun telif hakkıyla korunan içerik olduğunu ortaya koyan bir davanın Parker'ın videoyu kaldırması için gösterdiği çabaları sonuca götüreceğini düşünüyor.

Parker’in çabalarına rağmen Facebook ve Youtube gibi paylaşım sitelerinin yaptığı açıklamaya göre 17 saniyelik video kaydı binlerce kullanıcı tarafından izlendi ve indirildi.

'TELİF HAKKI ETKİLİ BİR ARAÇ'

Andy Parker, videoların kaldırılması için ABD’nin önde gelen bir hukuk şirketinden danışmanlık hizmeti alıyor. Şirket yöneticilerinden Adam Massey, “Bu tarz şiddet içerikli videolarda kurbanların aileleri için telif hakkı etkili bir yöntem” şeklinde konuştu.

Şiddet kurbanlarının aileleri internetteki videoları kaldırmak için sıklıkla telif hakkı yöntemini kullanıyor. Lenny Pozner, 2012 yılında Sandy Hook İlkokulu'nda vurularak öldürülen oğlu Noah Pozner’in sosyal medyada gezen görüntülerini engellemek için telif hakkı yöntemini kullanmıştı. Massey, telif hakkı kullanarak içeriklerin engellenmesinin sadece şiddet içerikli videolar için değil, diğer uygunsuz içerikleri kaldırmak için de etkili olduğunu belirtti. Massey, “Özellikle kadınların bu konuda çok fazla şikayeti oluyor. Uzun süreler insanlar uygunsuz içerikleri kaldırmak için resmi kurumlara başvurup uzun bir mahkeme süreciyle uğraşıyorlardı. Ancak telif hakkı alındığında bu içerikleri kaldırmaları için sosyal medya platformlarına daha etkili bir baskı uygulanabiliyor" yorumunu yaptı.

CİNAYET VİDEOSUNU NFT’YE ÇEVİRDİ

Andy Parker, kızının öldürüldüğü videonun telif haklarına sahip değildi. Geçtiğimiz yıl aralık ayında Rarible isimli NFT pazarına üye olan Parker, saldırı anına ilişkin videoyu burada NFT haline getirdi. Baba Parker, bu sayede telif sahibi olduğunu ve sosyal medya platformlarına bu şekilde daha etkili baskı yapabileceğine inanıyor.

Mevcut yasalara göre telif hakkı sahipleri, başka bir tarafa izin vermedikçe içerikleri farklı kişiler veya kurumlar tarafından kullanılamıyor. Ancak sosyal medyada herkese açık olan içeriklerin NFT üzerinden telifli hale getirilmesine yönelik tartışmalar hala sürüyor. Parker’in hamlesi de bu tartışmalar kapsamında bulunuyor.

Alison Parker’in çalıştığı şirket videonun tüm telif haklarını elinde bulunduruyor. Şirket yetkilileri saldırı anına ilişkin videonun doğrudan ölüm anını kayda almadığı için cinayeti tasvir etmediğini iddia ediyor. Şirket yetkilileri Baba Parker’a defalarca videoların kaldırılması konusunda iş birliği teklif ettiklerini belirtti.

Youtube ve Meta şirketlerinin yöneticileri ise konu hakkında yaptıkları açıklamada ilgili videonun defalarca yayından kaldırıldığını fakat bazı kullanıcıların hala bu videoyu sosyal medya mecralarına yüklemeye devam ettiklerini belirtti.

Washington Post gazetesi konuyla ilgili yaptığı araştırmalarda sadece Facebook’ta 20 paylaşım buldu. Bazı videoların birkaç yüz kez izlendiğini tespit eden gazeteciler bazı paylaşımların 115 binden fazla izlendiği sonucunda ulaştı. Facebook, bu araştırma sonucunda tespit edilen tüm videoları platformdan kaldırdı.

Andy Parker, kızının öldürüldüğü ana ilişkin videoları bugüne kadar hiç izlemedi. Parker, "Bu görüntüleri izlemek kolay değil. Bu zamana kadar yapmadım, yapamam" ifadelerini kullandı.