Esmerlerle daha çok ilgilenin
İşlenmemiş tahıllara beslenmemizde daha fazla yer vermek, sağlığımız için yapmamız gerekenlerin başında geliyor. Bu basit değişikle bütün nedenlere bağlı ölüm riskinizi yüzde 15 azaltacağınızı biliyor musunuz?
Bugün yapılan beslenme araştırmalarının hepsinde tahılları rafine etmeden, yani işlemeden yemenin yararları ortaya çıkıyor. Bir başka açıdan da bakarsak işlenmiş tahılların da, birçok zararları ortaya çıkıyor. “esmer” olanı “beyaz”a döndürmenin beslenmemiz açısından ne denli kötü sonuçlar doğurduğunu gün geçtikçe daha iyi anlıyoruz. Kısaca özetlersek esmerleri seçip, beyazlardan uzak durmamız gerekiyor. Daha uzun süre muhafaza ediliyor diye tahıllar yüzyıl kadar önce işlenmeye, kabuklarından ayrılıp, “beyaz” a döndürülmeye başlanmış. Şimdi tekrar “esmer”e dönmenin sağlıklı bir beslenmedeki yeri tartışılmaz.
Dr. Hasan İnsel
İşlenmemiş yani rafine olmamış tahıllara ilgimizi artırmak, yani onlara beslenmemizde daha fazla yer vermek, sağlığımız için yapmamız gerekenlerin başında geliyor. Bu basit değişikliği yapmakla, bütün nedenlere bağlı ölüm riskinizi yüzde 15 oranında azaltacağınızı biliyor musunuz?
Daha uzun ve sağlıklı yaşamak istiyorsak lif, fitokimyasallar, vitaminler ve mineraller için zengin bir kaynak olan tam tahılları hayatımıza daha fazla almalıyız. İşte size tam tahılların vücudumuza yararlarının kısa bir listesi:
İşlenmemiş tahılların faydaları şunlar:
Daha yavaş sindirilirler
Tam tahıllar, rafine tahıllara göre daha yavaş sindirilir. Yavaş sindirilmelerinin kan şekeri ve insülin üzerinde yararlı etkileri vardır (ikisinin de düzeylerini düşük tutarlar). Son çalışmalarda daha fazla tam tahılla beslenenlerde açlık insülin düzeylerinin daha düşük olduğu bulundu. Bu da çok iyi bir şey.
Kilo kontrolüne yardımcı olurlar
12 yıllık bir dönemde izlenen kadınlarda tam tahıl tüketimi yüksek olan grupta kilo alma eğiliminin daha düşük olduğu görülmüş.
Metabolik sendroma karşı koruyucudurlar
Şeker hastalığı, kalp hastalığı ve inme riskini artıran bir durum olan metabolik sendromun tam tahıltüketimiyle azaldığını gösteren araştırmalar var. Her gün yenen lif miktarındaki her 10 gramlık artış kalp krizi riskinde yüzde 30 azalma sağlıyor. İnme ve yüksek tansiyon riski de tam tahıl tüketimiyle azalıyor.
Kansere karşı koruyucudurlar
20 değişik kanser türünde yapılan 40’ı aşkın çalışma düzenli tam tahıl alımının kanser riskini azalttığını düşündürüyor. Mide, ağız boşluğu, geniz, yemek borusu ve gırtlak kanserleri bunlar arasında. Bol miktarda lifli gıda yenilmesi kabızlığı azaltarak kolon kanseri riskini düşürebilir. Ayrıca lifli gıdalar bağırsaklarda bakteri aktivitesini azaltmakta ve dışkıyla atılan östrojenin vücuda geri emilmesini önlemektedir. Bu sonucu bize yüksek miktarda lif tüketen 57 bini aşkın Kanadalı kadında yapılan bir çalışma göstermiştir.
Tam tahılların DNA hasarını engelleyerek, kanser hücrelerinin çoğalmasını baskılayarak, antioksidan korunma sağlayarak ve karsinojenlerin oluşmasını önleyerek kansere karşı koruyucu olmaları mümkün görünüyor. Tam tahılların içindeki lif, antioksidan vitaminler (E vitamini gibi) ve mineraller (selenyum gibi) ve çeşitli fitokimyasallar kansere karşı koruyucu olabilir.
Kolesterol düzeyini düşürürler
Düşük yağlı bir diyete yulafın eklenmesi sadece üç hafta içinde kolesterol düzeyinde 8 - 9 mg/dL’lik ek bir azalma sağlıyor. Tek başına az yağlı beslenme ile en fazla 12 mg/dL kadar bir azalma sağlandığı düşünülürse yulafın ne denli önemli katkısı olduğu görülmekte.
Ayrıca yulaftaki antioksidanlar, kan hücrelerinin damar duvarlarına yapışmasına neden olan moleküllerin yapımını baskılıyor. Bu etki, damar hastalıklarının önlenmesi açısından önemli çünkü hücrelerin damar duvarına yapışması sonucunda damar sertliğine giden inflamasyon ve plak oluşumu başlıyor.
Şeker hastalığı riskini azaltırlar
Tam tahıl gevrekleri yiyerek günde 5 gramdan fazla lif alan kadınlarda tip 2 diyabet gelişme riski, günde 2.5 gramdan az lif alanlara göre yüzde 30 daha düşüktür. Başka bir çalışmada az lifli ve bol şekerli beslenme alışkanlığı olanlarda tip 2 diyabet riski iki katına çıktığı gösterilmiş.
Yaşam süresini uzatırlar
Tam tahıl alımının artmasıyla ölüm riski düşüyor. Yaşları 45 - 65 arasında olan 15 bini aşkın kişinin verilerini analiz eden araştırmacılar herhangi bir nedene bağlı ölüm riskinin azaldığını buldular.
Esmerlere daha fazla ilgi göstermek istiyorsanız tam buğday, çok tahıllı, çavdar veya kepek ekmek çeşitleri iyi bir başlangıç olacaktır. Ama bununla kalmayın, esmerlerinizi çeşitleyin. Kepekli tahıl ürünleri, yulaf, esmer pirinç, kepekli makarna ve bulguru sofranızdan eksik etmeyin.