Zeynep Aktaş

Piyasalardaki dalgalı süreçler zorlu dönemlerdir; tatsızdır. Fakat bu durum hisse senetlerinde kazancın önünde engel değildir. Yönetmesi ve kazanması zordur. Stresi yönetebilenler kazançlı çıkabilir...

Piyasalar için en tatsız zamanlar sert hareketlerin sonrasında yaşanan uzun soluklu yatay hareketlerdir. Bu dönemler işlem yapanlar açısından adeta kâbustur. Çünkü hareket alanları daralmıştır. Ancak piyasalardaki dalgalanmalar hisse senetlerinin çıkışı içi engel değildir. Yükseliş ve düşüşlere rağmen günün sonunda yükselen trendde kalabilmektir önemli olan.

Öne çıkan hisseler

Borsa İstanbul’da Temettü 25 Endeksi’nde 10 hisse 190 gün içerisinde ortalama 94 gün değer kaybederken 93 gün yükseldi. 3 gün fiyatlarında değişim yaşanmadı. Ancak yılbaşından bu yana yıllık enflasyon oranı olan yüzde 19,58’in üzerinde değerlendiler. Bu hisseler: Tofaş Otomobil, Kordsa, Aksa, Enka İnşaat, Coca Cola İçecek, Ereğli Demir Çelik, İskenderun Demir Çelik, Yeni Gimat

Piyasalar enflasyonda artış beklentisine odaklandı. Borsa 1.400’ün altına kaydı. Dolar kuru ise 8.89 TL. Baltık Kuru Yük Endeksi 2008 krizinden bu yana zirvede, petrolün varili ise 82 dolar

Piyasalarda gerek yurt dışı, gerekse yurt içi artan enflasyon ve geleceğe yönelik belirsizliklerden kaynaklı tedirginlik hâkim. Yatırımcıların riskten kaçarak nakitte kalma isteği satışları tetikliyor.

Dolar/TL kuru 8, 20 ve 50 günlük ortalamalarının üzerinde güçlü seyrini koruyor. Her geri çekilme alım fırsatı olarak değerlendiriliyor. Bunun nedeni faiz indirimlerinin devam etme beklentisi ve reel olarak getiri arayışı.

Borsa İstanbul’da hisse bazında yükseliş yönünde yaşanan ataklar kısa süreli. Endeks hisselerinde yaşanan güçlü satışlar 1.400’ün altında fiyatlamaları getiriyor. Endeks sekiz günlük ortalaması 1.396’nın de altına kaydı. Destekler 1.342, 1.308 ve 1.256 seviyelerinde bulunuyor.

Enflasyon ve büyüme

Dünya Bankası, Türkiye için 2021 büyüme tahminini yüzde 5’ten yüzde 8.5’a

TÜİK’in açıkladığı verilere göre enflasyon yükselirken ürün geneline yayıldı. Çekirdek enflasyon 16.76’dan 16.98’e çıktı. 318 maddenin fiyatı arttı. Çekirdek enflasyona göre faiz indirim marjı devam ediyor

Eylül ayı enflasyonu açıklandı. Eylül ayında manşet enflasyon yıllık yüzde 19.58 olurken çekirdek enflasyon yüzde 16.98 oldu. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi yıllık yüzde 43.96 arttı. Manşet enflasyon beklentilere paralel gelirken, politika faiziyle makas 1.58 puana çıktı.

Enflasyon artarken alanını da genişletti. 415 ürünü kapsayan sepet içinde fiyatı artan ürünlerin sayısındaki artış da sürdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre eylül ayında sepette 318 maddenin fiyatı arttı. Böylece fiyatı artan ürün sayısı 2021 yılının en yüksek seviyesine çıktı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık bazda yüzde  1.25, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1.55 artış gösterdi.

İndirimler

Temettü verimi odaklı yatırım kazandırıyor. Yüksek temettü verimine dayalı yatırımlar uzun vadelerde endeks üzerinde getiriler sağlıyor. Piyasalarda önümüzdeki dönemde fiyatlarda yeni dengeler oluşacak

Piyasaların zorlu dönemlerinde hisse senetlerinde sürekli al-sat yaparak getiri sağlamaya çalışmak özellikle bireysel yatırımcılar için kazançtan çok kayıplara yol açıyor. Böylesi dönemlerde hisselerde net trendler oluşmadığı için hatalı karar verme olasılığı yükselirken sürekli yapılan işlemlerden ötürü ödenen komisyonlar da artmakta. Bu nedenle borsanın güvenli limanı olarak tabir edebileceğimiz güçlü kâr payı veren şirketlerde olmak, bu hisse senetlerini biriktirmek, dalgalanmalara karşı yatırımcıyı koruyan en önemli kalkan olabilmekte. Söz konusu yaklaşım tarzı yatırımcının üzerindeki stresi azaltırken beklentileri de desteklemekte.

Alım modeli

Geçmiş veriler incelendiğinde temettü verimine dayalı yatırımda bulunanların tarihsel seyir itibariyle ciddi getiri potansiyeli yakaladığı

Yılın ilk dokuz aylık döneminde en fazla değer kazanan dolar kuru oldu. Yıla 7.44 TL’den başlayan dolar kuru yüzde 191 değer kazanarak 8.85 TL’ye yükseldi. Mevduat enflasyona karşı kendisini korudu. Altında getiri enflasyonun gerisinde kaldı. Borsa kaybettirdi.

Temettü hisseleri

Piyasalar yılın son çeyreğine giriyor. Geçen dokuz aylık dönemde en fazla kazandıran dolar oldu. Dolar/TL 7.44 TL’den yıla başlarken en düşük 6.89 TL’yi gördü. En yüksek 8.89 TL’ye çıktı.

Yılın ilk çeyreğinde sıkı para politikası, enflasyonun üzerindeki faizle birlikte dolar 6.89’a kadar geriledi. Sonrasında TCMB Başkanı Naci Ağbal’ın görevden alınmasıyla birlikte kurda yukarı yönlü hareket hızlandı.

Enflasyonun tırmanması üzerine, reel olarak getiri oluşma ihtimalinin zayıflaması döviz bazlı enstrümanları öne çıkardı. Çekirdek enflasyonun öne çıkması ile hareketlenen dolar kuru, ilk faiz indirimi ile birlikte tarihi zirve seviyelere ulaştı.

Temettü endeksinde yer alan 10 hisse yüzde 38 ile yüzde 207 arasında prim

Dolardaki yükseliş enflasyon etkisiyle geri döndüğünden ihracatçılar da dahil olmak üzere kimse yüksek kuru istemiyor. Kurun volatilitesinin azalması, fiyat hareketlerinde öngörülebilirliğin önünü açacak. Bu nedenle asıl istenen kur volatilitesinin azalması.

Yatırım kararları için kırılımlı bir dönem yaşandı ve döviz bazlı enstrümanların öne çıktığı bir döneme girdik. Faiz indirimlerinin devamı bekleniyor. Bu nedenle döviz sepeti, altın ve bu enstrümanlara dayalı fonlar ön plana çıkması beklenmeli.

Bundan sonraki seyirde aşağı yönde dalgalanmalar yaşansa da kurda asıl hareket yukarı yönlü olacaktır. Özellikle risk almak istemeyenler döviz bazlı enstrümanları tercih edecek.

Merkez’in adımı önemli

TCMB’nin önümüzdeki günlerde atacağı adımlar önemli olacak. Zira PPK toplantısı ile sıkı para politikasından uzaklaşılması ve yeni bir süreç fiyatlanırken fiyat istikrarı konusunda hangi adımların atılacağı bekleniyor.

Yatırımcının riskleri neler?

1) Paranın enflasyon karşısında er

Global ve yerel piyasalarda sonbaharda yaşanan hareketlilik, yatırım enstrümanlarında “güvenli liman” olarak bilinen gayrimenkul, altın ve döviz üçlüsünü öne çıkarıyor. Riskli varlıklarda yol alanlar için hızlı büyüyen alanlar öne çıkıyor.

Piyasalarda faiz kararı sonrası hareketli seyir sürüyor. Borsa Endeksi 1.384 seviyesinde bulunurken dolar kuru 8.88 TL’yi gördü. Şimdi, gözler ihracat yapan döviz pozisyonu yüksek şirketlerde. Peki, yabancı para pozisyonu yüksek şirketler kazandırıyor mu?

Borsadaki sanayi şirketlerini piyasa değerlerine göre sıralayarak döviz pozisyonunu da göz önünde bulundurarak getiriye göre değerlendirdik. Piyasa değeri 8 milyar TL ile 60 milyar TL arasında olan 15 sanayi şirketine baktığımızda dokuz şirketin yabancı para pozisyonunun ekside olduğu görülüyor. Bu dokuz firmanın sekizi yabancı para pozisyonu ekside olmasına rağmen yatırımcıya dolar bazında kazandırdı. Piyasa değeri yüksek şirketler içerisinde yabancı para pozisyonu ekside olup yılbaşından bu yana

Merkez Bankası faizi 100 baz puan indirerek gevşemeye gitti. TÜFE yüzde 19.25 ve çekirdek enflasyon yüzde 16.76 seviyesinde. Çekirdek enflasyona bakan Merkez Bankası’nın hâlâ indirim marjı var.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 19’dan yüzde 18’e indirdi. Piyasanın beklentisi faizlerin yüzde 19 seviyesinde tutulacağı yönündeydi. Karar sonrasında dolar kurunda yukarı yönlü sert bir atak gözlenerek 8.80’e tırmanış yaşandı. Borsa, banka hisseleriyle 1.394’e geriledikten sonra 1.400 seviyesinde dengelendi.

Enflasyon yüzde 19.25 seviyesindeyken TCMB’nin bu adımıyla negatif reel faiz ortamına girildi. Kurul, para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri değerlendirdi. Bu çerçevede para politikası duruşunda güncellemeye ihtiyaç bulunduğu değerlendirmesi yaptı ve politika faizinde indirim yapılmasına karar verdi.

‘Sıkı duruş’