Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

1945 yılının bu aylarında, Turancılık Davası, ülkenin gündemine oturmuştu. Siyaset ve edebiyat dünyası mensupları ile, bazı eğitimciler, bürokratlar ve askerlerin sanık oldukları dava, büyük gösterilere neden oldu.
Dava, Hüseyin Nihal Atsız’ın 1 Nisan 1944 tarihli Orhun Dergisi’nde, dönemin Başbakanı Şükrü Saracoğlu’na yönelik iki açık mektubu sonrası açıldı. Şükrü Saracoğlu, kendilerine tarh edilen yüksek vergileri ödeyemeyen gayrimüslimleri, sürgüne gönderen kişi olarak da biliniyordu.
Atsız Orhun’daki mektuplarında, devletin komünist kadrolar tarafından işgal edildiğini ileri sürüyordu. Şikayet edilenler arasında, Maarif Vekili Hasan Ali Yücel, Sabahattin Ali ve Sadrettin Celal Antel vardı.
Gösteriler...
Sabahattin Ali, Atsız’ı mahkemeye verdi. 26 Nisan’da başlayan duruşma, milliyetçi gençlerin miting alanı haline geldi. 3 Mayıs’ta başlayan ikinci duruşmada, gösteriler dozunu arttırdı. Olayları ve eylemleri önlemek isteyen güvenlik güçleri, 165 üniversiteliyi gözaltına aldı. Gösterilere katılıp gözaltına alınanlar arasında üsteğmen Alpaslan Türkeş de vardı. Göz altına alınan gençler dövüldü ve aynı gün Nihal Atsız da gözaltına alındı.
Gösteriler ve eylemlerle ilgili olarak açılan yeni davanın, Birinci Örfi İdare Mahkemesi’nde görülmesine karar verildi. 65 duruşma yapıldı. Duruşmada yargılananlar, Hasan Ferit Cansever, Fethi Tevetoğlu, Alpaslan Türkeş, Nurullah Banman, Zeki Özgür Sofuoğlu, Fazıl Hisarcıklı, Hüseyin Nihal Atsız, Hüseyin Namık Orkun, Nejdet Sançar, Saim Bayrak, İsmet Rasim Tümtürk, Cihat Savaşfer, Muzaffer Eriş, Fehiman Altan, Yusuf Kadıgil, Zeki Velidi Togan, Orhan Şaik Gökyay, Hikmet Tanyu, Reha Oğuz Türkkan, Hamdi Sadi Özbek, Cemal Oğuz Öcal, Cebbar Şenel ve Said Bilgiç idi. Bu dava sanıklarının bir çoğu, daha sonra siyaset hayatımızın önemli kişileri arasına girdiler. Orhun Dergisi de, oldukça uzun bir süre yayın hayatında kaldı.
Dava sonuçlanıyor
Dava, 29 Mart 1945 tarihinde sonuçlandı. Togan, Atsız, Türkkan, Savaşfer, Sançar, Tevetoğlu, Türkeş, Banman, Şenel ve Öcal’a değişik hapis ve sürgün cezaları verildi. Mahkeme kararlarına, Askeri Yargıtay’da itiraz edildi. Askeri Yargıtay, kararı usul ve esas yönünden bozdu. Bu defa dava, İkinci Örfi İdare Mahkemesi’ne verildi. Bu mahkeme, hükümlülerden her biri için, ayrı ayrı beraat kararı vererek, sanıkların tahliyelerine hükmetti.
Nihal Atsız, “Bozkurtların Ölümü”, “Bozkurtların Dirilişi” ve “Yolların Sonu” gibi kitaplar yazdı. Bir çok milliyetçi, çocuklarına, bu kitaplarda adı geçen kahramanların adını verdiler.