Sabit faizli tahvil fiyatları, piyasa faiz oranlarının aksi yönünde hareket eder. Piyasa faiz oranları arttığında, tahvil fiyatları düşer, faizler düştüğünde ise tahvil fiyatları yükselir. Dolayısıyla, tahvil fiyatlarının yükseldiğinden bahsediliyorsa, faizler aşağıya inmektedir. Ancak, Merkez Bankası’nın faiz indirmesi, piyasa faizinin inmesi anlamında değildir. Çünkü faiz, para arzı ve talebine göre belirlenir ve Merkez Bankası sadece bankalara verdiği paranın faizi ile oynayabilir.
Tahvil yatırımınızın bulunduğu günden vadesine kadar olan getiriye, “Vadeye Kadar Getiri” (Yield to Maturity) denir. Faizlerin yıllık, aylık, altışar aylık v.s. aralıklarla ödenmesi, ödemenin yıl başlarında, yıl sonlarında ya da yıl ortalarında yapılması gibi nedenlerle, Yield to Maturity’nin hesaplanması formüllerle sağlanır.
Üzerinde sabit faiz taşımayan ve iskonto ile satılan, nispeten kısa vadeli tahvillere, ‘bono’ adı verilir.
Fiyatı ne etkiler?
Tahvil fiyatlarının belirlenmesinde, üç temel etki görülür.
1. Aldığınız tahvili, çıkaran ülke, şirket ya da belediyenin kredibilitesi düşmüşse, tahvili geri ödeme riski artar ve tahvilin değeri düşer.
2. Piyasa faiz oranlarındaki değişim, yukarıda bahsedildiği gibi, tahvil fiyatını değiştirir.
3. Vadeye kalan süre de tahvil fiyatı oluşumunda etkilidir. Kredi riskinin zaman içinde değişebilecek olması, faiz oranlarındaki değişim ve enflasyon sonucu satın alma gücünün düşmesi olasılıkları nedeniyle, uzun vadeli tahvillerin faizleri de yüksek olur.
Alım ve satım fiyatları arasındaki marj nedeniyle, önce varsa borçların ödenmesi; sonrasında tahvil veya bonoya yatırım yapılması önerilir.
Yatırım fonları
Büyük yatırımcıların yatırım fonlarına para yatırmaları önerilmese de küçük yatırımcılar için yatırım fonlarına para yatırılmasının şu dört avantajı vardır:
1. Fonlar, eğitimli ve kaliteli analizciler tarafından takip edilip, profesyonelce yönetilir. Kişisel ve nispeten küçük yatırımcıların bu analizleri yapabilmesi zordur.
2. Fonlarda birçok küçük yatırımcı biraraya gelmiş olacağı için, toplamda daha büyük miktarlı para yatırılmış olur. Dolayısıyla, daha yüksek getiri elde edilir. Üstelik, fon yatırımı bir yere değil, bir sepete yönlendirildiğinden risk dağıtılmış olur.
3. Yatırım fonlarına çok küçük miktarlarda yatırım yapmak ve bunu zaman içinde artırmak kolaydır. Yatırımlar çoğu zaman, telefonla ya da internetten kolayca yapılabilir. Ayrıca, yatırım fonları, istenildiği zaman önemli fiyat düşmelerine neden olmadan satılabilir.
4. Yatırım fonlarının satın alma maliyetleri düşüktür. Ancak, yatırım yapmadan önce, birkaç aracı kurumdan ücret ve komisyon sorulması gerekir.
Gayrimenkul yatırımları
Arkasında teminat olması nedeniyle, gayrimenkul yatırımları için, kredi bulunması daha kolaydır. Gayrimenkul kredilerinin faiz oranları nispeten düşük, vadeleri uzun olur. Üstelik, gayrimenkulün yüzde 70’ine ulaşan oranda kredi bulunabilir. Kredi ödendikçe, ödenen bölüm için, acil durumlarda, daha kolay kredi temin edilebilir.
Öte yandan, kira getirisi elde etmek için yapılan gayrimenkul yatırımları, oldukça spekülatiftir ve bu yatırımlardan, beklenen getiri elde edilemeyebilir.
Uzmanlar, kendi evinizde oturmanın en iyi yatırım olduğunu söylüyor. Oturma yeri seçerken; okulların ve komşuların kalitesine, ulaşım imkânlarına bakmalısınız.
