Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Dünyaca ünlü olan Rothschild ailesi İngiltere’nin Avrupa’daki müttefiklerine yapılan yüklü para yardımlarını da idare ediyorlardı. Rothschild’ların baş müşterilerinden Herries’in hesabına göre, Haziran 1814’e kadar yaptıkları bu tür ödemeler 12.6 milyon franga ulaşmıştı.

Rothschild’lar, devletlerin çıkardıkları tahvillerin bir kısmını, ilgili devletten para ödemeden direkt olarak alır; bu tahvillerin kendi broker ve yatırımcı ağları aracılığıyla Avrupa’ya dağıtılması ve satılması karşılığında komisyon tahakkuk ettirip; alıcılar tahvil bedellerini tümüyle ödedikten sonra, ilgili devlete tahvil bedelini aktarırlardı.

Haberin Devamı

Rothschild’ların devlete ödedikleri bedelle, yatırımcılardan talep ettikleri fiyat arasında genişçe bir makas vardı. Üstelik, ilk halka arzı takip eden dönemde, tahvil fiyatının yükselmesiyle birlikte, bu makasın daha da açılması olağandı.

Ayırt edici özelliği

Büyük ölçekte uluslararası borçlanma, Rothschild’lardan önce, Cenova, Antwerp ve Amsterdam gibi şehirlerde görülmüştü. Ancak, 1815 sonrasında Londra tahvil piyasasının ayırt edici özelliği ortaya çıktı. Rothschild’lar, borçlanmak isteyen devletlerin tahvillerinin, ülkelerin kendi para birimleri yerine, sterlin cinsinden düzenlenmesini ve faiz ödemelerinin Londra’da ya da Rothschild’ların şubelerinin bulunduğu piyasalarda yapmayı kabul etmelerini istiyorlardı.

İngiltere’den başka, Fransız, Prusya, Rus, Avusturya, İtalya, Brezilya ve Belçika tahvilleri de bu yolla satıldı.

Londra, işte bu nedenle tahvil piyasasının ve sonrada Avrupa’nın “Finans Merkezi” oldu.

Zenginlik...

Başarıyla birlikte, Rothschild’ların zenginlikleri daha da arttı. Nathan 1836’da öldüğünde, kişisel serveti Britanya’nın ulusal gelirinin yüzde 0.62’sine ulaşmıştı. 1818-1852 yılları arasında Frankfurt, Londra, Napoli, Paris ve Viyana’daki beş Rothschild şubesinin toplam sermayesi, 1.8 milyon pound’dan 9.5 milyon pound’a yükseldi. 1825’te bile, toplam sermayeleri Baring Brothers ve Banque de France’ın sermaye toplamlarından dokuz kat daha büyüktü. 1899’da 41 milyon pound’a ulaşan sermayeleri en büyük beş Alman bankasının sermaye toplamını geçti.

Haberin Devamı

Şirket giderek, yöneticilerin aile servetlerini yöneten çok uluslu bir varlık yönetim şirketine dönüştü. Kuşaktan kuşağa aile fertlerinin sayısı arttıkça, ailenin birlikteliği şubeler arasında periyodik olarak yenilenen kontratlar ve kuzenler, yeğenler arası evliliklerle sağlandı. Nathan’ın babası Mayer Amschel Rotshschild’ın çocuklarının, 1824-1877 arasında yaptığı yirmi bir evlilikten on beşi akrabalar arasındaydı.

Bazı Yahudi ailelerinin din değiştirdiği ya da farklı dinlerle evlilik yaptığı dönemde, ailenin tümünün Yahudi inançlarına sıkı sıkı bağlı oluşu, aile içinde yerleştirmeye çalıştıkları “Soylu Yahudi Ailesi” ortak kimliği sayesinde oldu. Zaten, tüm Yahudiler ailelerini el üstünde tutarlar.

Yaşlı Mayer Amschel, oğullarına sürekli “Eğer sevebiliyor olmayı başaramıyorsanız, korkulabilir olun” diye nasihat etmişti. Öyle de oldu.