Finansal kesim dışındaki firmalardan oluşan reel sektörün net döviz açık pozisyonu, Aralık 2019’da 175.1 milyar dolara geriledi. Şubat 2018’deki zirve seviyesine göre ise, 48.0 milyar dolar azaldı. Reel sektörün dövizle ilgili verilerinin detayına bakıldığında;
Bankalardan sağlanan döviz kredileri, Şubat 2018’e göre 13.3 milyar dolar azaldı. 141.9 milyar dolar seviyesinde.
Döviz yükümlülükleri, Şubat 2018’e göre ise 36.9 milyar dolar azalarak 298.,4 milyar dolara geriledi.
Dövize endeksli krediler, 2018 Ocak ayında 20.4 milyar dolar iken, 2019 Aralık itibariyle 3.5 milyar dolar seviyesine geriledi.
Yurt dışından sağlanan krediler, 99.5 milyar dolara geriledi.
Döviz varlıkları, yılsonu itibariyle, 123.2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Reel sektörün kısa vadede net döviz fazlası ise aralıkta aylık 0.2 milyar dolar artışla 9.8 milyar dolara yükseldi. Bunda, kısa vadeli yükümlülüklerin 0.2 milyar dolar azalması etkili oldu.
Kısacası, reel sektörün dış borcu, sorun olmaktan çıktı.
Hazine ve Akbank verileri ile, Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri, milyar dolar cinsinden aşağıdaki gibi oldu.
İHRACAT VE İTHALAT ARTIYOR
Ticaret Bakanlığı’nın Genel Ticaret Sistemi öncü verisine göre; ihracat yıllık yüzde 2.3 artarken, ithalat yüzde 9.9 artış gösterdi. Böylece dış ticaret açığı yıllık yüzde 73 artışla 3.0 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Sektörel bazda; makine ve örme giyim sektörlerinde ihracat artışı sürerken, motorlu kara taşıtlarında düşüş görüldü. Demir - çelik sektörü ihracatında ise ağustos ayından bu yana art arda daralma görülüyor. İthalat tarafında, enerji ithalatı azalırken; enerji dışı ithalat artışında, altın ithalatının yanı sıra iç talepteki toparlanma etkili oluyor.
Almanya’ya yapılan ihracatta, ocak - şubat yıllık artış yüzde 1.4.
İngiltere’ye yapılan ihracat, ekim ayından bu yana daralma gösteriyor.
Irak’a yapılan ihracat artış eğilimini sürdürüyor: Ocak - şubat yıllık artış yüzde 17.
İthalat da artıyor
İthalatın artması, bu yıl yüksek büyüme ile karşılaşacağımız anlamına geliyor ve iyiye işaret. Üstelik bu artış, ekonomik verileri bozmadan gerçekleşiyor.
İthalat, şubatta yıllık yüzde 9.9, ocak - şubat döneminde yüzde 14.4 arttı.
Enerji ithalatı şubatta yıllık yüzde 7 daraldı. Enerji dışı ithalat ise; altın ithalatı ve iç talepteki toparlanmanın etkisiyle yıllık yüzde 14.5, altın da hariç tutulduğunda ise yüzde 10.6 arttı. Şubatta 1.4 milyar dolar altın ithalatı yapıldı.
Yatırım malları ithalatı Ekim 2019 - Ocak 2020 döneminde yıllık bazda pozitif seyretmesinin ardından, ocak - şubatta, yıllık yüzde 14 arttı.
Ara malları ve tüketim malları ithalatındaki artış devam etti; ocak - şubatta yıllık artışlar sırasıyla yüzde 13.3 ve yüzde 19.3 oldu.
Karşılaştırma
Aşağıdaki tablo ve grafik, ithalatın detayını ve ithalat - ihracat verilerindeki değişimi gösteriyor.